Βασίλης Κιμούλης: «Γκανιάν» κριτική βιβλίου

γράφει ο Μανώλης Πιμπλής
πηγή: Diastixo.gr

Το βιβλίο Γκανιάν του Βασίλη Κιμούλη είναι πρωτότυπο. Έχει πρωτότυπη δομή, πρωτότυπο περιεχόμενο και η έκδοση είναι και αυτή συνολικά πρωτότυπη.

Ως προς τη δομή: το βιβλίο, εκ πρώτης όψεως, αποτελεί συλλογή άρθρων δημοσιευμένων στο free press «Η Πόλη Ζει» με το ψευδώνυμο «Γκανιάν» και το κάθε άρθρο αποτελείται από μερικά διακριτά μεταξύ τους μέρη. Ένα μέρος συνήθως είναι μια φανταστική συνεύρεση του Βασίλη Κιμούλη με κάποιον συγγραφέα, εικαστικό ή τραγουδοποιό που αγαπά. Πρόκειται για κάτι ονειρικό ή της φαντασίας, και χαρακτηρίζεται από χιούμορ. Είναι μια μεγάλη παράγραφος συνήθως, που δείχνει περισσότερα για τον Βασίλη Κιμούλη και λιγότερα για το πρόσωπο που θαυμάζει. Αν και δεν λείπουν οι πληροφορίες που έχουν σχέση με αυτό.

​Ένα δεύτερο μέρος συγκροτείται από λόγια του συγγραφέα ή καλλιτέχνη για τον οποίο μιλάει ο Βασίλης Κιμούλης. Πρόκειται είτε για αποσπάσματα από έργα του, μικρά πάντα, είτε για αποσπάσματα από συνεντεύξεις του. Πάντα τα μεταφράζει ο Γκανιάν.

Ένα τρίτο μέρος είναι βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα ή καλλιτέχνη, γραμμένα και αυτά με τον τρόπο του συγγραφέα του βιβλίου αυτού, δηλαδή του Βασίλη Κιμούλη ή Γκανιάν. Υπάρχουν επίσης σκόρπιες φράσεις του βιογραφούμενου που αιωρούνται στη σελίδα, καμιά φορά πρέπει να γυρίσεις ανάποδα το βιβλίο για να τις διαβάσεις, λ.χ. όταν αποτελούν ταυτόχρονα και τολύπα καπνού από το τσιγάρο του.
Φυσικά, υπάρχει φωτογραφία και υπάρχει πάντα και ένα ακρωνύμιο που πρέπει να βγάζει τη λέξη Γκανιάν. Όλα έχουν το ενδιαφέρον τους, κάποια όμως ξεχωρίζουν ιδιαίτερα, όπως αυτό για τη Σάρα Κέιν.

Είπαμε λοιπόν για τη δομή και το περιεχόμενο λίγα λόγια, να πούμε ότι το ίδιο παιχνιδιάρικη είναι και η σελιδοποίηση, η εικονογράφηση, το γενικό στήσιμο. Στο ίδιο πνεύμα είναι και ο τίτλος της σειράς αυτής των Εκδόσεων Λογότυπο – η σειρά λέγεται «κωλότσεπη».

Όλα αυτά μας προκαλούν διάφορες σκέψεις. Πρώτ’ απ’ όλα, για τα ίδια τα κείμενα. Τα οποία άξιζαν πράγματι να γίνουν βιβλίο, πολύ περισσότερο απ’ όσο αξίζουν λ.χ. κάποια πιο κλασικά χρονογραφήματα, γιατί μια συλλογή από χρονογραφήματα ή άρθρα δεν μπορεί παρά να είναι μια συλλογή από χρονογραφήματα ή άρθρα, τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Αυτή όμως εδώ η συλλογή κειμένων έχει αυτόνομη και ακατάτακτη λογοτεχνική αξία. Γιατί είναι υβριδικά κείμενα από κατασκευής τους, ανεξάρτητα αν αρχικά προορίζονταν να δημοσιευτούν σε free press. Δεν καθόρισε δηλαδή η εφημερίδα το ύφος τους, είχαν αυτά αυθύπαρκτο ύφος. Και δεδομένου ότι τη σημερινή εποχή στη λογοτεχνία μπορείς να ενώνεις πολύ διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους φτιάχνοντας ενιαίο έργο, μπορείς να ενώνεις δηλαδή κείμενα δοκιμιακά με βιογραφικά ή ποιητικά κείμενα, είναι λυμένο αυτό, μπορείς να κάνεις και συρραφές υπαρχόντων κειμένων φτιάχνοντας ένα νέο (αρκεί να αναφέρεις τις πηγές), και αυτό είναι λυμένο, το βιβλίο αυτό μπορεί να θεωρηθεί λογοτεχνική συλλογή κειμένων, μικροδιηγήματα, αφηγήσεις, οτιδήποτε, δεν έχει σημασία η κατηγορία, πάντως μπορεί να θεωρηθεί λογοτεχνική συλλογή.

Λογοτεχνική συλλογή μάλιστα με αρετές όπως το χιούμορ, η ευρηματικότητα, η πρωτοτυπία. Και δεν πρέπει να παραλείψω το εξής: με τον τρόπο που είναι γραμμένο, μας προτείνει και μια συγκεκριμένη θέαση στα πράγματα. Δεν πειράζει αν δεν ξέρεις, σημασία έχει να θέλεις να μάθεις. Και δεν χρειάζεται να θες να τα μάθεις όλα, υπάρχει και ο τρόπος του βιβλίου αυτού, που είναι ο τρόπος της μέλισσας και της πεταλούδας. Από λουλούδι σε λουλούδι κάτι τσιμπάς, κάτι παίρνεις, και συνεχίζεις το ταξίδι.

Και υπάρχει και ένα άλλο σημείο άξιο αναφοράς. Αυτό το είδος έκδοσης μας κάνει να προβληματιστούμε από την αρχή για το τι είναι βιβλίο. Το βιβλίο δεν χρειάζεται να επιδεικνύει σοβαρότητα ή σοβαροφάνεια, βιβλίο μπορεί να είναι οποιασδήποτε μορφής κείμενα δεμένα σε σελίδες, ανεξάρτητα με τα κενά μεταξύ τους, με το αν είναι φτιαγμένο σε τακτές σειρές ίσες μεταξύ τους ανά σελίδα ή αν κάθε σελίδα μοιάζει με ένα άλλο τοπίο, πάντα βέβαια βομβαρδισμένο. Βιβλίο είναι ό,τι μας τέρπει και ό,τι μας προβληματίζει και έχει τη μορφή παραλληλόγραμμου αντικειμένου στο οποίο διαδέχονται το ένα το άλλο κείμενα σε σελίδες χαρτιού. Δεν υπάρχει άλλος ορισμός, κι εδώ το βιβλίο πρέπει να είναι ο συγγραφέας του και όχι ο συγγραφέας του να προσαρμόζεται στο τι είναι ένα βιβλίο.

Ας σταματήσουμε κάπου εδώ, θα πω μόνο ότι ο Γκανιάν το κέρδισε το στοίχημα και θα τελειώσω με μια φράση του Μπρους Τσάτουιν που περιέχεται στο βιβλίο: «Η φύση μας έγκειται στην κίνηση. Η πλήρης ηρεμία είναι θάνατος».

Γκανιάν
Υπάρχει ο λόγ(γ)ος της πόλης, πέρα από τα πατώματα και τα ταβάνια
Βασίλης Κιμούλης
Λογό_τυπο
88 σελ.
ISBN 978-618-86383-5-8
Τιμή €16,50

​​*Αναδημοσίευση άρθρου στο πλαίσιο της συνεργασίας του Θεαθήναι με το Diastixo.gr