Ένα επίκαιρο ανάγνωσμα

γράφει η Μαρία Σούμπερτ

Τι διαχωρίζει την καταθλιπτική διάθεση του πένθους από την κατάθλιψη και πώς σχετίζονται οι δύο αυτές έννοιες με το πένθος;
​
Ο Νίκος Σιδέρης και ο Αιμιλιανός Σιδέρης γράφουν ένα δοκίμιο για το πένθος, την απώλεια και την κατάθλιψη διερευνώντας καταρχήν τις διαφορές ανάμεσα στο πένθος και την κατάθλιψη, διαφορές που αφορούν καταρχήν την θέση μας –με τον πενθούντα να στέκεται αγέρωχος μέσα στη θλίψη του, ενώ ο καταθλιπτικός αδυνατεί να πιστέψει στον εαυτό του και την αξία του-, αλλά και την ίδια την διαδικασία που μερικές φορές ξεστρατίζει· φαίνεται η κατάθλιψη να προέχεται αρκετά συχνά –όταν δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι ψυχική υγείας- από πένθη που δεν τους έχει επιτραπεί να εξυφανθούν, να εξελιχθούν και να αναπτυχθούν, να μας οδηγήσουν μέσα από τη θλίψη και τον πόνο στον αποχαιρετισμό. 

​«Πένθος είναι το όνομα και η τέχνη του καλού αποχαιρετισμού», ενώ «Κατάθλιψη είναι το όνομα της αστοχίας του αποχαιρετισμού» (σελ. 30) γράφουν οι δύο συγγραφείς, οι οποίοι στις 533 σελίδες του βιβλίου τους «Απώλεια - Πένθος - Κατάθλιψη: Πάθος και Λύτρωση» αναπτύσσουν τους μηχανισμούς του πένθους και της κατάθλιψης, τα στοιχεία που ενώνουν τις δύο έννοιες αλλά και τις διαχωρίζουν μεταξύ τους, ενώ κάνουν και ένα σχόλιο πάνω στην αδυναμία και δυσκολία της σύγχρονης κοινωνίας να αποδεχτεί το πένθος σε μια εποχή όπου όλα τρέχουν με ταχύτητα φωτός και όλα πρέπει να είναι χαρούμενα και χαμογελαστά –πλαστικά μέσα σε μια φτιαχτή ομορφιά που εντέλει ευνοεί την εμφάνιση της κατάθλιψης.

«Στην Ελλάδα πάλι», αναφέρουν οι συγγραφείς, «στη διάρκεια της ζωής τους, 3 στους 10 άντρες και 7 και στις 10 γυναίκες θα εμφανίσουν κατάθλιψη» (σελ. 243) . Όταν στόχος του πένθους είναι σιγά σιγά να αποχαιρετίσει το αγαπημένο απολεσθέν αντικείμενο, στόχος της κατάθλιψης είναι να αγνοήσει την απώλεια, να την παρουσιάσει ως μη γενόμενη, με στόχο να γλιτώσει τον πόνο του αποχωρισμού. Οι συνέπειες όμως που προκαλούνται από αυτή την στάση είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές για το άτομο, το οποίο κλυδωνίζεται σε μια ατελείωτη δυστυχία, νεκροζώντανο, χωρίς καμία ελπίδα και χαρά για το παρόν και το μέλλον. «Στο πένθος ο κόσμος έγινε φτωχός και άδειος, στη μελαγχολία αδειάζει το ίδιο το Εγώ» (σελ. 340) λέει ο Φρόυντ, και για να το αντιμετωπίσουν αυτό, οι συγγραφείς προτείνουν στο τέλος του βιβλίου την Δομική Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία, με στόχο να μετακινηθεί το άτομο από την κατάθλιψη και να βιώσει το πένθος που θα του επιτρέψει να επιστρέψει στη ζωή.

Νίκος Σιδέρης , Αιμιλιανός Σιδέρης
Απώλεια - Πένθος - Κατάθλιψη: Πάθος και Λύτρωση
Εκδόσεις Μεταίχμιο
ISBN: 978-618-03-2214-9
Τιμή: 17,70€