Η ιστορία της κούκλας

γράφει η Μαρία Σούμπερτ

Τι αντιπροσωπεύει μια κούκλα;
Είναι ένα μεταβατικό αντικείμενο;
Είναι μια μεταμφίεση;
Είναι ένα φυλαχτό;

Είναι μήπως μια παρέα, ένα σύμβολο της παιδικής ηλικίας ή συνοδεύει το κορίτσι –γιατί από τα βάθη της ιστορίας οι κούκλες συνδέονται με τα κορίτσια, κι ας προσπαθούν οι τελευταίες δεκαετίες να το αλλάξουν αυτό- και στο γάμο του;
​
Η Γλυκερία Γκρέκου γράφει ένα παιδικό βιβλίο με θέμα αλλά και πρωταγωνιστές τις κούκλες ενός Μουσείου. Ενός Μουσείου Κούκλας, στο οποίο τα εκθέματα κάθε βράδυ ζωντανεύουν και επικοινωνούν μεταξύ τους. Στα σκαλάκια του μουσείου αυτού θα βρει καταφύγιο μια οικογένεια –προσφύγων;- με τα παιδιά της. Η μικρή τους κόρη αγκαλιά με την δική της κούκλα θα ακούσουν μια Φωνή που θα τα καλέσει στο μουσείο. Μόλις μπουν κάθε κούκλα θα συστηθεί σε μια σπονδυλωτή αφήγηση, ξεκινώντας από την αρχαία πλαγγόνα, τα βυζαντινά νιννία, τις κουτσούνες της Τουρκοκρατίας, τις πουπέ της Σμύρνης και τις κούκλες του κουκλοθεάτρου της Κατοχής. 

​Η συγγραφέας επιλέγει σε κάθε αφήγηση να εντάξει το στοιχείο του πολέμου και της απώλειας. Η πλαγγόνα θα ζήσει σε μια οικογένεια, στην οποία ο πατέρας θα χαθεί στη Σικελία. Τα νιννία θα ζήσουν τις επιθέσεις των Σταυροφόρων, ενώ οι κουτσούνες θα είναι μάρτυρες της μεταμφίεσης ενός αγοριού σε κορίτσι για να γλιτώσει το παιδομάζωμα. Η πουπέ θα συνοδεύσει ένα κορίτσι στην μικρασιατική καταστροφή –και θα σώσει την οικογένεια, κουβαλώντας κρυμμένες λίρες στα στριφώματα του φορέματός της- και οι κούκλες του κουκλοθεάτρου θα αφηγηθούν την πείνα, την καταστροφή, την απώλεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έχει ενδιαφέρον πως ο τρόπος αυτός συνδέει τα παιδιά αναγνώστες όχι μόνο με το ιστορικό παρελθόν της χώρας μας, αλλά και τα παιδιά αναγνώστες με τα προσφυγόπουλα –πώς ταυτίζει όλα τα παιδιά που τρέχουν να σωθούν με τις κούκλες τους από τον πόλεμο.

Με λόγο ποιητικό η συγγραφέας ξεδιπλώνει στην έναρξή του το κείμενο και δίνει ρόλο σκηνοθετικό σε μια Φωνή, η οποία δεν ξεκαθαρίζεται σε ποιον ανήκει. Και ενώ το ιστορικό κομμάτι της αφήγησης είναι ζωντανό και μεταφέρει τον μικρό αναγνώστη στην εκάστοτε εποχή, φαίνεται η σύνδεση του εδώ και τώρα να λειτουργεί λίγο αμήχανα, σαν η μικρή επισκέπτρια με την δική της κούκλα να μην έχουν βρει ακόμα τη δική τους θέση μέσα στην αφήγηση –σαν να αποτελούν περισσότερο έναυσμα, παρά λειτουργικούς χαρακτήρες που θα ενταχθούν στην πλοκή.

Στο σύνολό του όμως το βιβλίο αποτελεί ένα ενδιαφέρον ταξίδι στις κούκλες, τα παιδιά και τα ιστορικά γεγονότα της Ελλάδας, ενώ δημιουργεί και έναν συναισθηματικό δεσμό, μια δέσμη κατανόησης για τα παιδιά που σωρηδόν καταφθάνουν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια –τα πιο τυχερά με κάποιο μέλος της οικογένειάς τους, τα πιο άτυχα μόνα τους.

Γλυκερία Γκρέκου
ΟΙ ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
Εικονογράφηση:
Κατερίνα Χαδουλού
Εκδόσεις Ψυχογιός
ISBN: 978-618-01-3351-6
Τιμή: 8,80 €
Ηλικία: 11+