της Μαρίας Σούμπερτ «Μετάφραση είναι να φωτογραφίζεις, διασκευή να ζωγραφίζεις αυτό που βλέπεις και συγγραφή πρωτότυπου έργου είναι να ζωγραφίζεις κάτι που δεν βλέπεις». Ο Κώστας Πούλος είναι από τους δημιουργούς εκείνους που κινούνται διακριτικά στο χώρο του παιδικού βιβλίου. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, φωνές και ενθουσιασμούς που κάνουν τα κεφάλια να γυρίζουν, ανήκει στους ανθρώπους εκείνους που θα πρέπει να γνωρίσεις το έργο τους για να γνωρίσεις και τους ίδιους. Όταν μάλιστα το έργο τους είναι τόσο πολύμορφο και τόσο εκτενές, δεν μπορεί παρά να έχεις την περιέργεια να μιλήσεις μαζί του! Πως ξεκίνησες να γράφεις; Ήδη στα σχολικά χρόνια είχε δημιουργηθεί μια σταθερή ροπή προς το διάβασμα, αλλά και το γράψιμο. Η σχέση με τα κείμενα, κυρίως τα λογοτεχνικά, θα δημιούργησε, φαίνεται, το κατάλληλο πλαίσιο. Ειδικότερα για τα παιδικά βιβλία έπαιξε ρόλο αργότερα και η γονεϊκή ιδιότητα, νομίζω, αφού τα βράδια τα αδηφάγα παιδικά αυτιά δε χορταίνουν να ακούν. Ε, εκεί ο πειρασμός να αυθαιρετήσει κανείς στην αφήγηση είναι πρόκληση. Η επινόηση μιας ιστορίας είναι μια καμπανάτη αυθαιρεσία, που όμως πάντα έχει τους μυστικούς της διαύλους με την πραγματικότητα, η οποία με τη σειρά της είναι μια αυθαιρεσία με κανόνες. Τι σε εμπνέει; Απλά περιστατικά, μια φράση, μια ιδιαίτερη κατάσταση, γενικά κάτι απρόσμενο, αλλά και κάτι κοινότοπο μπορεί να λειτουργήσει ως αφορμή για τη συγγραφή ενός βιβλίου. Στις πιο πολλές περιπτώσεις η αφορμή αυτή "καίγεται" στη συνέχεια ή αναγκάζεται να αρκεστεί σε έναν τριτεύοντα ρόλο, σαν αυτόν του "λαγού" στους αγώνες των πέντε ή των δέκα χιλιομέτρων. Ίσως η έμπνευση να μην είναι τίποτα άλλο από μια ανάγκη εισβολής στην επικράτεια του αγνώστου. Φαίνεται πως το άγνωστο ή το αγνοείς επιδεικτικά ή το φοβάσαι ή το προσεγγίζεις με εντελώς αυθαίρετο τρόπο. Παραδοχή της άγνοιας, φόβος, αυθαιρεσία, και τα τρία σεβαστά. Πόσο εύκολο η δύσκολο είναι να διασκευάσει κανείς ένα κλασικό έργο; Γράφεις το έργο από την αρχή η ακολουθείς την γραμμή του κλασικού συγγραφέα; τι σημαίνει μια σωστή διασκευή; Κάθε διασκευή έχει τις δικές της δυσκολίες. Τα μεγάλα έργα-βουνά σου ψιθυρίζουν τον τρόπο που πρέπει να τα συστήσεις σε ένα παιδί. Η καλή ακοή βοηθά, αλλά κάθε προσπάθεια να διασκευάσει κανείς ένα έργο είναι εξαρχής καταδικασμένη σε αποτυχία. Ωστόσο το παιδί θα δει από μακριά το βουνό, θα πάρει μια ιδέα, και αυτό δεν είναι λίγο. Αργότερα ίσως το πλησιάσει περισσότερο διαλέγοντας το δικό του μονοπάτι. Μετάφραση, διασκευή ή συγγραφή πρωτότυπου έργου; Τι είναι πιο δύσκολο; Μετάφραση είναι να φωτογραφίζεις, διασκευή να ζωγραφίζεις αυτό που βλέπεις και συγγραφή πρωτότυπου έργου είναι να ζωγραφίζεις κάτι που δεν βλέπεις. Από τους όρους μετάφραση και διασκευή προτιμώ τον όρο "απόδοση", επειδή βοηθά να αντιμετωπίζεται αυτόνομα το κείμενο που προκύπτει και ως τέτοιο να κρίνεται. Ο σεβασμός στα πρωτότυπα κείμενα είναι προϋπόθεση, δύσκολα όμως θα βρεθεί ζυγαριά να τον ζυγίσει. Βοηθάει η άμεση επαφή του εκπαιδευτικού την συγγραφή βιβλίων για τα παιδιά; Οι δάσκαλοι του δημοτικού είναι οι μόνοι που γνωρίζουν πόσο μεγάλο χάος χωρίζει φέρ' ειπείν την τρίτη από την τετάρτη δημοτικού. Επομένως ένας εκπαιδευτικός που είναι ταυτόχρονα και συγγραφέας παιδικών βιβλίων ίσως έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα γνωρίζοντας πού ακριβώς απευθύνεται. Οι λοιποί συγγραφείς παιδικών βιβλίων το μαθαίνουν αυτό σταδιακά, κυρίως μέσα από τις παρουσιάσεις των βιβλίων τους σε σχολεία ή αναθέτουν στα εκδοτικά επιτελεία να ορίσουν σε ποιο κοινό ακριβώς απευθύνεται το βιβλίο τους. Όμως οι ιδιότητες του εκπαιδευτικού και του συγγραφέα είναι τελικά διαφορετικές. Η ελληνική μυθολογία είναι συχνά γεμάτη αποτρόπαιες σκηνές. Πώς μπορούν να μεταφερθούν στα παιδιά χωρίς να τα τρομάξουν ή να χάσουν τα αρχετυπικά τους σύμβολα; Οι ενήλικες παίζουν σε πολλές περιπτώσεις τον ρόλο του μεσολαβητή ανάμεσα στο παιδί και την "πραγματικότητα" που το περιβάλλει. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πλευρές της δύσκολα κατανοητές στα παιδιά. Σε θέση μεσολαβητή βρίσκεται και ένας συγγραφέας που θέλει να αφηγηθεί ιστορίες από την ελληνική μυθολογία. Η τεράστια ποικιλία, ωστόσο, και οι πολλές εκδοχές που έχουν διασώσει οι πηγές μάς δίνουν τη δυνατότητα να επιλέξουμε αυτό που νομίζουμε ότι μπορεί να κατανοήσει ή και να αντέξει ένα παιδί. Τα υπόλοιπα μπορεί να τα μάθει μεγαλώνοντας. Η κάθε εποχή επιτρέπει να φτάνουν στα παιδικά αυτιά περισσότερα ή λιγότερα σε σχέση με αυτά που είναι σε θέση να κατανοήσουν. Διαβάζουν σήμερα τα παιδιά περισσότερο ή λιγότερο; Βλέπεις να έχει μειώσει η χρήση της τεχνολογίας την αναγνωστική διάθεση; Αν πάρουμε ως κριτήριο την αύξηση στις πωλήσεις παιδικών βιβλίων, μπορούμε εύκολα να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι τα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού διαβάζουν περισσότερο, σε σχέση με παλιότερες εποχές, αν και αγορασμένα βιβλία δε σημαίνει πάντα διαβασμένα βιβλία. Η έφοδος των κινητών και η ευρεία χρήση των "τάμπλετ" στη σχολική πράξη είναι ένα πείραμα του οποίου τα αποτελέσματα δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς. Ανήκω σε εκείνους που αποφεύγουν να δαιμονοποιούν οτιδήποτε καινούριο. Ίσως η ανάγνωση στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης να έχει διαφορετικά γνωρίσματα και η σχέση των ανθρώπων με τη γραπτή γλώσσα να ακολουθήσει άλλες, άγνωστες, -και όχι οπωσδήποτε επικίνδυνες- ατραπούς. Για να δούμε... Comments are closed.
|
ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ This section will not be visible in live published website. Below are your current settings: Current Number Of Columns are = 2 Expand Posts Area = Gap/Space Between Posts = 10px Blog Post Style = card Use of custom card colors instead of default colors = Blog Post Card Background Color = current color Blog Post Card Shadow Color = current color Blog Post Card Border Color = current color Publish the website and visit your blog page to see the results Archives
July 2024
|
Αλκίφρονος 3 - Κάτω Πετράλωνα
Αθήνα Τ.Κ. : 11835
[email protected]
[email protected]
www.theathinaiart.com
Όροι χρήσης: Με βάση το Ν. 2121/93 περί μη αναδημοσιεύσιμου μέρους ή όλου του κειμένου
χωρίς άδεια του υπογράφοντος