Δημήτρης Γαλίτης: Ένας δημιουργός που αξίζει να γνωρίσεις

γράφει ο Alex Ηλιάδης

Ο Δημήτρης είναι από τους ανθρώπους που χαίρομαι πολύ που γνώρισα κάποτε και ακόμα περισσότερο που είναι ακόμα, έστω κι αν όχι με την ίδια συχνότητα όπως κάποτε, μέρος του κοινωνικού μου κύκλου.

Παλιότερα (εννοώ πριν τα 13 μου, που ήταν τον προηγούμενο αιώνα), ήξερα ότι κάπως στη ζωή μου θα ασχοληθώ με τη μουσική. Το πώς δεν το είχα εντοπίσει ακριβώς. Το έμαθα σίγουρα στις 31/1/2000. Αυτό είναι μία άλλη ιστορία που κάποτε, φαντάζομαι, θα σας πω.

Ανάμεσα λοιπόν στο ψάξιμο που έκανα, εφόσον έκανα και μαθήματα πιάνου, είπα να δοκιμάσω την τύχη μου, δίνοντας εισαγωγικές εξετάσεις στο Μουσικό Γυμνάσιο. Πέρασα λοιπόν κι αν και (περίπου ενάμιση χρόνο μετά) κατάλαβα ότι ο δρόμος που θέλω να πάρω είναι άλλος, ευτυχώς είχα την ευκαιρία να γνωρίσω πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους, καθηγητές και συμμαθητές, όπως ο Δημήτρης Γαλίτης.

Σε επίπεδο μουσικής, γνώσεων και δεξιοτεχνίας, γνώρισα τρεις ανθρώπους, οι οποίοι σου έδιναν από τότε (ήμασταν 12), την αίσθηση ότι το μουσικό όργανο με το οποίο καταπιάνονταν, το ήξεραν πάντα! Ότι γεννήθηκαν και μετά από 2-3 ώρες, ίσως πριν αρχίσουν να θηλάζουν πιθανώς, οι δύο από αυτούς έπιασαν την κιθάρα και ο τρίτος το μπουζούκι.

Αυτό που χρωστάω στον παλιό μου συμμαθητή, ήταν ότι ήταν ο πρώτος που μου «έδειξε» τους Socrates (Drunk The Conium). Συγκεκριμένα, είχε φέρει στο σχολείο μία κασέτα η οποία είχε το Starvation και μας είπε, «ελάτε ρε εσείς να το βγάλουμε. Είναι πολύ ενδιαφέρον». Λες και ήμασταν όλοι βιρτουόζοι σαν και εκείνον. Για να μας αποδείξει δε ότι είναι πολύ απλό, μας έπαιξε στην κιθάρα, ότι παίζουν τα πλήκτρα στο κανονικό κομμάτι (πράγμα το οποίο είναι γενικώς πολύ δύσκολο τεχνικά, πόσο μάλλον για κομμάτι αυτής της μπάντας). Ήταν από τότε τόσο απλό για εκείνον.

Σε κάποιο reunion, συναντήθηκα ξανά με τους δύο εκ των τριών. Ο ένας ήταν ο Δημήτρης. Τα παιδιά ήρθαν με τις κιθάρες τους, ώστε να θυμηθούμε τα παλιά και η άνεση με την οποία μπορούσαν να παίζουν, είχε απογειωθεί. Κάποιον καιρό μετά, κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος του Δημήτρη, Της Νύχτας Τα Ευαγγέλια τον οποίον μπορείτε να ακούσετε εδώ.

Πριν από λίγες μέρες συναντήθηκα και πάλι μαζί του (μη φωνάζετε κύριε Χαρδαλιά, τηλεφωνικά έγινε), για να μου παραχωρήσει μία συνέντευξη.

Δημήτρη τι κάνεις;
Τι να κάνω; Προσπαθώ και αγωνίζομαι.

Θα ξεκινήσω με την, ίσως αναμενόμενα πρώτη ερώτηση που γίνεται σε κάθε άνθρωπο, που σχετίζεται με τις τέχνες και τον πολιτισμό. Έχεις πράγματα να κάνεις αυτό το διάστημα, που η δεύτερη καραντίνα είναι σε εξέλιξη;
Έχω πράγματα να κάνω. Ο καθένας για τον εαυτό του δηλαδή, ψάχνει πράγματα να κάνει. Πράγματα που σχετίζονται με την ψυχική του υγεία, με την ηρεμία του, με σκέψεις, διάφορα τέτοια πράγματα και μετά από εκεί και πέρα, πράγματα που έχει να κάνει κάποιος σε ένα σπίτι. Δουλειές του σπιτιού, εκκρεμότητες που είχα αφήσει ενδεχομένως…

Η ερώτησή μου, ήταν περισσότερο σε σχέση με το αν θα εκμεταλλευτείς το διάστημα αυτό, ώστε να γράψεις κάτι, ή αν έχεις κάτι έτοιμο το οποίο θα τελειοποιήσεις ώστε να το ηχογραφήσεις όταν χαλαρώσουν λίγο τα πράγματα!
Κοίταξε, γενικότερα πάντα γράφω. Υπάρχει συχνότητα σε αυτό, αλλά τα έχω σε αρχική μορφή, οπότε ουσιαστικά αυτό που κάνω, είναι να τα δουλεύω σταδιακά, έως ότου φτάσει η στιγμή που θα είναι ενορχηστρωμένα, ώστε να πω ότι μπαίνουμε στο στούντιο, για να αρχίσουμε να τα υλοποιούμε! Συγκεκριμένα είχα σκοπό να μπω να ηχογραφήσω καινούργιο υλικό μες στο Νοέμβριο, αλλά με την καραντίνα και το κλείσιμο, θα μας πάει λίγο αργότερα. Θα δούμε τώρα πότε…

Μπορείς να μας αποκαλύψεις κάτι σε σχέση με αυτό που πρόκειται να ακούσουμε;
Από ότι όλα δείχνουν, γιατί είναι σε μία εξέλιξη αυτό και δεν ξέρω, θα υπάρχουν κάποιες συμμετοχές, δεν θα ήθελα ακόμα να αναφερθώ σε ονόματα και θα ερμηνεύσω εγώ παραπάνω τραγούδια σε σχέση με την πρώτη δουλειά. Θα είναι κομμάτια τα οποία θα βγουν σταδιακά, σινγκλάκια ουσιαστικά, τα οποία κάποια στιγμή, πιθανώς θα καταλήξουν σε κάποιον ολοκληρωμένο δίσκο.

Στης Νύχτας Τα Ευαγγελία, είχες πολλές συμμετοχές από αναγνωρίσιμους καλλιτέχνες. Πώς το κατάφερες αυτό στον πρώτο σου κιόλας δίσκο;
Καταρχάς να ξεκινήσω με κάτι το οποίο είναι χιλιοειπωμένο. Είναι τιμή το να μπορείς να έχεις όλους αυτούς τους ανθρώπους, ειδικά στην πρώτη δουλειά, που δεν σε ξέρει κανείς σαν δημιουργό! Η αλήθεια είναι ότι δεν ξεκίνησα να κάνω δίσκο. Ξεκίνησα να ασχολούμαι με κομμάτια που είχα στο συρτάρι εκείνη τη στιγμή και είπα να δοκιμάσω να μπω στη διαδικασία να ηχογραφήσω κάποια από αυτά.

Συγκεκριμένα για τα πρώτα απευθύνθηκα στη Μαρία Αναματερού, για το τραγούδι Δεν Ξημερώνει συγκεκριμένα το οποίο ήταν και η αρχή της δισκογραφίας. Ήρθα σε επαφή μαζί της, μιλήσαμε, το άκουσε, της άρεσε και μου είπε ότι θα το τραγουδήσει. Το δουλέψαμε, κάναμε κάποιες πρόβες και στην πορεία, άρχισαν να βγαίνουν κι άλλα. Είχα κάποιες μελωδίες έτοιμες, οι οποίες άρχισαν να μου κολλάνε με στίχους. Με βοήθησαν οι στιχουργοί που είχα επαφή εκείνη την εποχή, η Μαρία Παπαδάκη και η Αναστασία Βαφειάδου. Η Μαρία (Αναματερού), μου είπε να στείλουμε κάποιο κομμάτι στην Λένα Αλκαίου, το οποίο και δέχτηκα και έτσι ο ένας έφερε τον άλλον. Όταν τελικά πήρα τηλέφωνο τον Μανώλη Μητσιά και του είπα πως κάνω ένα δίσκο που, εκτός από τις δύο κυρίες είναι μέσα οι Σαββέρια Μαργιολά, Μαρία Σουλτάτου, Μόρφω Τσαϊρέλη και Μπάμπης Τσέρτος, ήταν πολύ πιο εύκολο να δεχτεί, καθώς εμένα δεν με γνώριζε. Μου χάρισαν όλοι την ερμηνεία τους απλόχερα και χαίρομαι πολύ γι’ αυτό και για το αποτέλεσμα.

Πόσο σημαντικό θεωρείς, για τη μουσική παιδεία που έχει ή δεν έχει κάποιος, το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε;
Νομίζω ότι η αρχή είναι η οικογένεια και μετά έρχονται οι παρέες και οι συναναστροφές. Στο σχολείο, στην πλατεία… Όλα παίζουν ρόλο στο πώς θα διαμορφωθεί κάποιος. Το θέμα ότι πρέπει να δώσεις ερεθίσματα από όλη την γκάμα στα παιδιά, είτε μιλάμε για μουσική, είτε για οποιαδήποτε τέχνη! Από όσο μεγαλύτερο εύρος μπορείς. Να αποφύγεις τα δικά σου προσωπικά κολλήματα. Πρέπει να πλασάρεις ό,τι θεωρείς καλύτερο να ακούσει, είτε είναι ρεμπέτικο, είτε λαϊκό, είτε έντεχνο, είτε ροκ, είτε ελληνική, είτε ξένη μουσική, είτε κλασσική, είτε jazz, είτε ποπ… Οτιδήποτε!

Σε ρωτώ διότι έχεις και την ιδιότητα του καθηγητή και πιστεύω πώς πρέπει να έχει μεγαλύτερη δυναμική η σχέση με έναν μαθητή. Να του δείξεις περισσότερα πράγματα από το πώς να πιάσει τα τάστα της κιθάρας…
Θα σου πω ένα παράδειγμα. Σε δύο μαθητές που δίδασκα κιθάρα στο ωδείο, κάποια στιγμή ήθελα να τους αλλάξω λίγο ρεπερτόριο. Να μην κολλήσουμε στις βασικές γνώσεις της ευρωπαϊκής μουσικής που κάνουν όλοι. Ήταν σε σχετικά αρχάριο επίπεδο, αλλά ήταν καλοί. Αποφασίζω λοιπόν να τους κάνω το Take Five. Μία πολύ κλασσική μελωδία της jazz. Πήρα λοιπόν τη μελωδία, την μετέγραψα σε μία διασκευή για τρεις κιθάρες και τους την έδωσα. Στη συνέχεια, τους είπα να μπουν στο YouTube και να ακούσουν όσες περισσότερες εκτελέσεις μπορούν, από ό,τι όργανο κι αν είναι, ώστε να μου πουν ποια από όλες τους άρεσε πιο πολύ, τους έκανε εντύπωση, ή οτιδήποτε. Πάνω-κάτω ήξερα τι θα τους αρέσει λόγω οργάνου και ήχου. Δεν άκουσαν όμως μία εκτέλεση των Takim. Έλληνες, κορυφαίοι μουσικοί, που διασκευάζουν μουσικές από κάθε ρεπερτόριο, με παραδοσιακά όργανα. Δεν πήγε το μυαλό τους. Όταν λοιπόν τους είπα, «αυτό δεν το ακούσατε» και τους το έβαλα, εντυπωσιάστηκαν με το πόσο ωραίο άκουσμα ήταν με το κλαρίνο και το ούτι! Δεν μπορούσαν να το φανταστούν. Θέλω να καταλήξω ότι εσύ πρέπει να τους δώσεις τη βεντάλια, από όλα τα μουσικά ερεθίσματα που μπορείς, άσχετα με το τι αρέσει σε εσένα τον ίδιο. Να μην τους επηρεάσεις. Να πεις ότι υπάρχουν αυτά τα είδη. Αυτά που θεωρείς ότι είναι καλά. Η επιλογή είναι του καθένα, για το τι του ταιριάζει τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Γιατί θεωρείς ότι πρέπει να βάζουμε ταμπέλες στη μουσική; Δεν ισχύει αυτό που λένε «η μουσική είναι μία»;
Ταμπέλες μπαίνουν για τη διευκόλυνση μίας ευρύτερης κατηγοριοποίησης του τι ακούμε ή τι παίζουμε. Είναι μία μουσική ναι, αλλά υπάρχουν ακόμα παρεξηγήσεις… Έχει επικρατήσει, για παράδειγμα να λέμε έντεχνο ένα είδος…

Θα σε ρωτούσα γι’ αυτό παρακάτω, γιατί και εγώ πιστεύω ότι ο όρος είναι λάθος. Πώς θα μπορούσε άραγε να χαρακτηριστεί αυτό το είδος;
Δεν ξέρω. Μάλλον, σύγχρονη μουσική Ελληνική… Δεν ξέρω. Έτσι κι αλλιώς, είναι ένα πάντρεμα πολλών μουσικών στυλ. Κάποια κομμάτια, έχουν και στοιχεία και όργανα παραδοσιακά, οπότε ευρύτερα μπορείς να πεις ότι έχουν μέσα και κομμάτι της παράδοσης και της λαϊκής μουσικής, οπότε δεν μπορείς να πεις πιο συγκεκριμένα. Δηλαδή αν ένα τραγούδι έχει μέσα μπουζούκι είναι λαϊκό; Όχι απαραίτητα. Μπορεί να είναι κάτι άλλο. Το έντεχνο, είναι ένας όρος, που ειπώθηκε και μπήκε στη μουσική από τον Μίκη Θεοδωράκη, μετά την Μεταπολίτευση. Δεν ξέρω γιατί το είπε. Προφανώς είχε τους λόγους του! Στη συνέχεια όμως, το πήραμε σκοινί κορδόνι. Χαρακτηρίσαμε τους Πυξ Λαξ έντεχνο. Ή τους Κατσιμιχαίους. Ή σήμερα τον Σωκράτη Μάλαμα και την Νατάσα Μποφίλιου και όλη αυτή τη φουρνιά. Πώς προσδιορίζεται το έντεχνο; Ο ίδιος καλλιτέχνης, μπορεί να έχει κομμάτια λαϊκά και άλλα κομμάτια πιο ροκ. Δεν μπορείς λοιπόν να τον προσδιορίσεις ως κάτι, διότι δεν είναι κάτι συγκεκριμένο.

Μιας και αναφέρθηκες για παράδειγμα στον Σωκράτη Μάλαμα. Δεν είναι σαν να έχει δημιουργήσει ένα δικό του είδος; Εννοώ ακούς ένα κομμάτι του ακόμα κι αν δεν το ξέρεις, λες «αυτό είναι Μάλαμας»! Σαν να έχει δημιουργήσει ένα δικό του είδος.
Ναι. Ακόμα και αυτός όμως, έχει την Πριγκηπέσσα, ή το Τσιγάρο Ατέλειωτο που είναι λαϊκά τραγούδια, έχει όμως και το Καληνύχτα…, ας μην πω το υπόλοιπο, Η Ζωή Έχει Πλάκα. Οπότε και πάλι δεν μπορείς να βάλεις ταμπέλα.

Παλαιότερα, όλο το έξοδο της παραγωγής το επωμιζόταν η δισκογραφική. Ο καλλιτέχνης το μόνο που είχε να κάνει, ήταν να ασχοληθεί με την δουλειά του. Τώρα πια, είναι όλο το έξοδο πάνω σας και όταν με το καλό έχετε το υλικό, αναζητάτε μία πιθανή συνεργασία για να κυκλοφορήσει η δουλειά σας. Προτιμάς την τωρινή κατάστασή ή θα ήθελες να έχεις προλάβει την προηγούμενη;
Θα προτιμούσα την προηγούμενη. Ξεκάθαρα.

Καταλαβαίνω τη σοβαρότητα του πρακτικού-οικονομικού λόγου, αλλά δεν φοβάσαι ότι η δισκογραφική, έχοντας στα χέρια της τη δουλειά, θα ήθελε να έχει και το πρόσταγμα και ίσως να σε έβαζε σε διαδικασίες με μουσικές και καλλιτέχνες που δεν θα είχες καμία σχέση;
Είναι όντως πιο ωραίο το να κρατώ την τελική ευθύνη και απόφαση σε ό,τι αφορά το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Να πούμε όμως εδώ, ότι παλαιότερα σε αυτή τη δουλειά, υπήρχαν παραγωγοί με π κεφαλαίο, ή με όλα τα γράμματα κεφαλαία. Άνθρωποι που είχαν γνώση της μουσικής που υπηρετούσαν στη δουλειά τους. Είχαν την πείρα να πουν τη γνώμη τους ότι, το τάδε κομμάτι θα ήταν ωραίο να το πει αυτός, ή θα ήταν ωραίο να γίνει έτσι, ή υπάρχει ένας νέος δημιουργός γι’ αυτό! Κι αυτό έχει φανεί σε πάρα πολλούς δίσκους. Εννοείται πως ανάμεσα σε αυτούς, υπήρχαν και άσχετοι. Οι «βάζω το χρήμα, θα βγει αυτό με αυτούς και δεν υπολογίζω ούτε τέχνη, ούτε τίποτα, ούτε ποιος ταιριάζει με ποιόν». Αυτό δεν ξέρω πώς θα το χειριζόμουν. Μάλλον αν ήταν κάτι πολύ ακραίο και δεν το άντεχα, δε θα έκανα τη δουλειά.

Υπήρξε κάποτε ο Παύλος Παυλίδης, ο οποίος ξεκίνησε από κάπου και το έφτασε έως πολύ μακριά. Νωρίτερα ο Γιάννης Αγγελάκας. Εκεί κι αν μιλάμε για «άλλον πλανήτη» σε ότι αφορά το τι μας έφερε στη μουσική. Πιστεύεις ότι σήμερα, υπάρχει τέτοιου επιπέδου υψηλή τέχνη;
Ναι υπάρχει. Είμαι 100% σίγουρος γι’ αυτό. Έχω πολλά παραδείγματα. Νέοι δημιουργοί, νέες φωνές, νέοι μουσικοί τρομερά δεξιοτέχνες στα όργανα που παίζουν. Ακούω πάρα πολλά πράγματα τελευταία και μάλιστα πολύ καλά. Αριστουργήματα σχεδόν. Το θέμα είναι ότι για να ακουστεί κάτι καλό, πρέπει να υπάρχει από πίσω μία εταιρεία, η οποία να έχει αναλάβει την προώθηση, ώστε να μπορεί να βρεις τον χώρο να ακουστεί σε ένα ραδιόφωνο και να δοκιμαστεί στον κόσμο. Αυτό δυστυχώς δεν υπάρχει. Υπάρχει ένα playlist, στις περισσότερες περιπτώσεις, που περιλαμβάνει 30, 40 κομμάτια, δεν ξέρω πόσα είναι, τα οποία ακούγονται όλο το 24ωρο. Δεν λέω ότι κακώς γίνεται. Ας διαθέτουν 2-3 ώρες την ημέρα συνολικά, ίσως σπασμένες σε μισάωρα, να μπορεί να ακουστεί και κάτι καινούργιο. Κάποτε ο ραδιοφωνικός παραγωγός, έπαιρνε ένα άλμπουμ και το έψαχνε. Ξεχώριζε 2-3 κομμάτια, επειδή άρεσαν σε εκείνον. Αργότερα, μπορεί να άκουγε κι άλλο ένα που την πρώτη φορά του ξέφυγε και να πέρναγε κι αυτό. Τότε, αυτός που άκουγες στο ραδιόφωνο, σου πρότεινε πράγματα, γιατί άρεσαν σε εκείνον. Τώρα, το να βγάλει κάποιος δίσκο είναι χάσιμο χρόνου, γιατί άντε να βρει το δρόμο για τον αέρα, ένα κομμάτι. Προτιμότερο είναι να βγάζεις ένα-ένα τα τραγούδια. Δεν είναι τυχαίο, που όλο και περισσότεροι στο αμάξι τους ακούνε δική τους μουσική και όχι ραδιόφωνο. Θεωρώ πως το ραδιόφωνο στην επαρχία είναι καλύτερο και το ιντερνετικό, ακόμα καλύτερο! Είναι το μέλλον…

Μιλώντας για την τωρινή κατάσταση με τον ιό και το πόσο έχει βλάψει το χώρο του θεάματος… Τι σε ανησυχεί; Ποιες είναι η σκέψεις σου, για το πού θα πάει μετά όλο αυτό;
Και άνθρωποι πολλοί θα φύγουν από τη ζωή, που αυτό είναι το πιο σημαντικό από όλα, αλλά και η οικονομική κρίση, θα μας φέρει σε χειρότερο σημείο από ότι ήμασταν πριν. Είμαι της λογικής, ότι αν ζεις μπορείς να το ξαναχτίσεις. Έχω δει πολλούς ανθρώπους να τους ενδιαφέρει το χρήμα και να μην υπολογίζουν μπροστά σε αυτό την ανθρώπινη ζωή.

Για να κλείσουμε με τη μουσική. Περιμένουμε να λήξει η καραντίνα για πολλούς λόγους. Σε ό,τι αφορά εσένα, θα μπεις να ηχογραφήσεις από ότι μας είπες;
Με το καλό, με υπομονή και προσοχή να τελειώσει όλο αυτό και να μην υπάρξει ξανά lockdown, θα μπω να γράψω καινούργια πράγματα.

Μέχρι τότε, έχουμε μία λίστα που έκανες στο πρώτο lockdown, για να μας κρατήσει συντροφιά…
Ναι. Κάποια κομμάτια που μου αρέσουν, με τις κιθάρες μου, τα πείραξα, τα έγραψα όσο μπορούσα με τις δυνατότητες που έχω εδώ. Είναι διασκευές από γνωστά κομμάτια.
Την συγκεκριμένη λίστα, μπορείτε να ακούσετε εδώ!
https://www.youtube.com/playlist?list=PLEPKC4s4ENmJk3lSwsj-iP-ubuOvC0diM

Σε ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σου.
Και εγώ σε ευχαριστώ. Καλή υπομονή και καλή δύναμη σε όλους.

Ακολουθήστε τον Δημήτρη Γαλίτη
Facebook: https://www.facebook.com/GalitisD/
Instagram: https://www.instagram.com/dimitris_galitis/
YouTube: https://www.youtube.com/user/DGalitis
 
Μπορείτε να βρείτε τη λίστα με τα podcasts του Alex Ηλιάδη, εκ των οποίων το πρώτο είναι αυτό, στο Spotify  και στο iTunes!
 
https://open.spotify.com/playlist/7t6M1Mh5ZyqisX2hVOxdEl
 
https://podcasts.apple.com/gr/podcast/alex-live-on-sunday/id1540056816