ΕΝΝΕΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ

της Μαρίας Σούμπερτ

Δεν έχει περάσει καιρός από την κακοποίηση και άγρια δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη. Μιας νέας γυναίκας, η θηλυκότητα της οποίας κρίθηκε εκμεταλλεύσιμο προϊόν, το οποίο οφείλει να συμμορφωθεί με τις αρσενικές επιθυμίες. Και δεν είναι η μόνη. Είτε καταλήγουν στο θάνατο, είτε όχι, χιλιάδες γυναίκες κακοποιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα.
           
Μια μέρα μετά την δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη, κυκλοφόρησε το βιβλίο του Βασίλη Παπαθεοδώρου «Τη νύχτα που έσβησαν τ' αστέρια». Σύμπτωση; Δεν πιστεύω στις συμπτώσεις. Γιατί αν κάτι παρατηρούμε σε καθημερινό επίπεδο δουλεύοντας με εφήβους είναι πως αυτό που έχει εκλείψει σχεδόν καθολικά είναι η αίσθηση του σεβασμού, του σεβασμού στον άλλο, στην ανθρώπινη ύπαρξη, στη ζωή, στις σχέσεις, στη διαφορετικότητα. 

Αυτό άλλωστε δείχνει να είναι και το θέμα του Παπαθεοδώρου, το οποίο αναπτύσσεται μέσα από την οπτική γωνία εννέα διαφορετικών προσώπων που όλοι τους σχετίζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την δική του εξαφανισμένη ηρωίδα, την Λένα Μανιέ. Ο αδερφός της και η μικρή αδερφή, οι συμμαθητές, η κολλητή και ο φίλος της, ο πατέρας της κολλητής που την καλοκοιτάζει, η καθηγήτρια που ήταν σε κόντρα μαζί της, η αστυνομικός που ερευνά την υπόθεση. Και οι περισσότεροι από αυτούς να κυμαίνονται σε μια πορεία ανάμεσα στην συμπάθεια, τη ζήλια και την αντιπάθεια, να δείχνουν πως συμπάσχουν, αλλά εν τέλει να ενδιαφέρονται μονάχα για το τι θα ξεβγάλει αυτή η υπόθεση επάνω τους. Εννέα πρόσωπα λοιπόν, σαν να δίνουν καταθέσεις, ή μάλλον σα να εξομολογούνται τα συναισθήματά τους για την Λένα, τη σχέση τους, αλλά και τους γενικότερους φόβους και τις ελπίδες τους.
           
Και σε όλους αυτούς, η ίδια νοοτροπία –μια κοπέλα διαχυτική είναι πόρνη, ένα αγόρι που ξέρει να εμπνέει ηγέτης, και ανάμεσά τους η απόσταση της σύγκρισης. Γιατί όλοι συγκρίνουν την Λένα με τον αδερφό της και την κρίνουν βάση της δικής του εικόνας. Είναι το κορίτσι που αντιδρά, που τολμάει να είναι όμορφο και έξυπνο, που εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του χωρίς να τα πουλάει. Είναι το κορίτσι που κανείς εν τέλει δε θα σεβαστεί. Όχι μόνο τα αγόρια, αλλά και τα κορίτσια, οι φίλες του, οι πατεράδες των φίλων του. Είναι το κορίτσι που θα ανταγωνιστεί ο φίλος για να μην χάσει τον κάτι παραπάνω για εκείνον από κολλητό του. Είναι το κορίτσι που θα κοιτάζει τα αστέρια τη νύχτα που θα χαθεί. Και θα ζητάει τη μαμά του.
           
Αν οι επίλογοι είναι η τελεία που θα κρίνουν αν ένα βιβλίο θα το θυμάται κανείς ή όχι, ο επίλογος του Βασίλη Παπαθεοδώρου έρχεται σε τόσο μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στις μικροπροσωπικές κακίες και τα κουτσομπολιά, που μουδιάζει τον αναγνώστη. Όχι επειδή δεν γνώριζε τι έχει συμβεί –αυτό το αποκαλύπτει ο συγγραφέας ήδη στα μισά της αφήγησής του. Αλλά επειδή όπως και στην πραγματική ζωή, τείνουμε να υποτιμούμε αυτό που έχει συμβεί, ίσως για να μπορούμε να το αντέξουμε.

 -----------------------------------------------
Βασίλης Παπαθεοδώρου
Τη νύχτα που έσβησαν τ' αστέρια
Εκδόσεις Καστανιώτη
ISBN: 978-960-03-6464-4
Τιμή: € 15,00