ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΚΑΝΤΙΝΤ Ή Η ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ»

της Λίλας Παπαπάσχου

​"Καντίντ ή η αισιοδοξία" στο Θέατρο Πόρτα. Ένα από σημαντικότερα έργα των γαλλικών γραμμάτων, το οποίο συνέγραψε ο διασημότερος ίσως πνευματικός άνθρωπος της εποχής του, ο Βολταίρος, κατά κόσμον Φρανσουά Μαρί Αρουσέ (υπογράφωντας  αρχικά με το ψευδώνυμο δόκτωρ Ραλφ), μετά από την επιτυχημένη πορεία του στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης, ήρθε στο Θέατρο Πόρτα, όπου και παρουσιάζεται από τις 18 Δεκεμβρίου 2017.

Ο σημαντικός και έμπειρος σκηνοθέτης Θωμάς Μοσχόπουλος, με τη μακρά και επιτυχημένη καλλιτεχνική πορεία,  καταφέρνει με κάθε νέα του σκηνοθετική απόπειρα να ταράξει τα - λιμνάζοντα ή ήδη ταραγμένα; - νερά του ελληνικού θεάτρου, προ(σ)καλώντας κοινό και κριτικούς στους ιδιαίτερους και άκρως προσωπικούς σκηνικούς κόσμους που δημιουργεί και επιλέγοντας  τους κατάλληλους ηθοποιούς για να δώσουν ζωή στις σκηνοθετικές "ιδιοτροπίες" του.

Το έργο του Βολταίρου "Καντίντ ή η αισιοδοξία", στο οποίο ο γνωστός σκηνοθέτης υπογράφει και τη διασκευή, του προσέφερε το κατάλληλο δραματουργικό έδαφος, για να παρουσιάσει άλλη μία αριστοτεχνικά ενορχηστρωμένη σκηνική "φαντασμαγορία", που παρόλη την επίφαση της κωμωδίας δεν στερείται του βάθους και της ουσίας του κειμένου του Βολταίρου. Ενός βαθιά φιλοσοφικού (και φιλοσοφημένου...) κειμένου, από αυτά που έχουν πάντα κάτι νέο να μας πουν και ταυτόχρονα μας συγκινούν αβίαστα, γιατί θίγουν πρόσωπα και καταστάσεις που μας είναι πολύ οικεία (ίσως περισσότερο απ' ότι θα ευχόμασταν).
 
Στην παράσταση - όπως και στο άκρως σατιρικό έργο του Γάλλου συγγραφέα και διανοητή - στηλιτεύονται ανελέητα οι πάντες και τα πάντα (ακόμη και ο ίδιος ο συγγραφέας!!) και κανείς δεν πρέπει (και δεν χρειάζεται) να εξάγει κάποιο συγκεκριμένο ηθικόν δίδαγμα, πέραν ίσως του ότι όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι, φλερτάρουμε με το γελοίον της ύπαρξής μας, διαχρονικά και...ισοβίως...
​

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος μας έκανε να αισθανθούμε κι εμείς καλεσμένοι στο φημισμένο Σαλόν της Μαρκησίας Ντε Παρολινιάκ και να γίνουμε ένα με την "εκλεκτή" παρέα της, που απαρτίζεται από την αφρόκρεμα της εποχής εκείνης και των ανθρώπων της, που "διαφωτισμένοι" πλέον, φιλοσοφούν, αναλύουν και κρίνουν άπαντες, έχοντας φυσικά οι ίδιοι πάντα δίκιο (πάσα αναγωγή στο σήμερα διόλου συμπτωματική...)

Ο γλυκός, αγαθός, εύπιστος, φιλομαθής και πάντα αισιόδοξος Καντίντ (όνομα και πράγμα) τον οποίο ερμήνευσε με περισσή χάρη, επιτηδευμένη παιδικότητα και ειλικρινή ενθουσιασμό ο πολύ ταλαντούχος Μιχάλης Συριόπουλος, τα βλέπει όλα υπέροχα και ιδανικά - ως γνήσιος υπέρμαχος της θεωρίας του Γερμανού φιλοσόφου Λάιμπνιτς, που ισχυρίζεται ότι "ζούμε στον καλύτερο δυνατό κόσμο".

Ο καημένος, ο αγαθούλης ο Καντίντ γίνεται στα χέρια της κυνικής και βασανιστικά γοητευτικής Μαρκησίας - η οποία βρήκε την ιδανική ενσάρκωσή της στο πρόσωπο της Ελένης Βλάχου - το τέλειο παιχνίδι για να σκοτώσουν την ώρα τους εκείνη και οι συνδαιτημόνες της. Κι όμως ναι, οι ώρες κυλούν αργά και βασανιστικά για αυτούς τους τόσο "εκλεπτυσμένους" ανθρώπους, αφού κάτω από την επίφαση της ιλαρότητας, της ευγένειας και του καθωσπρεπισμού κρύβεται απέραντη ανία, πνευματική νωθρότητα και ηθική κατάπτωση.

Ο Καντίντ όμως δεν είναι σαν αυτούς τους "ανήθικους" ανθρώπους γιατί μεγάλωσε στον πολυτελή πύργο του βαρώνου Θούντερ-τεν Τρονκ, εκεί που όλα και όλοι είναι υπέροχα και κυρίως η πανέμορφη κόρη του βαρώνου, η άσπιλη και αμόλυντη Κυνεγόνδη.  Άσπιλη και αμόλυντη βέβαια μέχρι να υποπέσει στο αμάρτημα του έρωτος και μάλιστα με συνένοχο τον ίδιο τον Καντίντ, που πάλι δεν καταλαβαίνει το λόγο που εν τέλει εκδιώκεται από τον Παράδεισο, έστω αυτόν του βαρώνου Θούντερ-τεν Τρονκ (περιττό να ειπωθεί ότι ονόματα σαν αυτό του βαρώνου γίνονται πολύτιμο υλικό στα χέρια του σκηνοθέτη της παράστασης που τα χρησιμοποιεί καταλλήλως...)
​

​Μετά από τις παραινέσεις της Μαρκησίας και των απαιτητικών καλεσμένων της, ο Καντίντ αναγκάζεται να αφηγηθεί την κωμικοτραγική ιστορία του και τα αναρίθμητα πάθη του, αφότου εκδιώχθηκε από τον πύργο του βαρώνου και ξεχύθηκε προς αναζήτηση της αγαπημένης του Κυνεγόνδης, έχοντας πια τις επιφυλάξεις του αν τελικά αυτός είναι "ο καλύτερος δυνατός κόσμος"...

Κάπως έτσι ξεκινάει και το παιχνίδι του Θωμά Μοσχόπουλου και των ηθοποιών του με τους θεατές, ένα παιχνίδι εναλλαγής ρόλων, ένα θέατρο μέσα στο θέατρο, ένα οικονογραφημένο παραμύθι  - στην κυριολεξία - χάρη στην ερυματική σκηνογραφική προσέγγιση της Ευαγγελίας Θεριανού που "μακετοποιίησε" το σκηνικό και τους ήρωες του έργου προσφέροντας μας έναν ακόμη λόγο να γελάσουμε μαζί τους.

Τα φροντισμένα και καλαίσθητα σκηνικά της Ε. Θεριανού και τα "γκροτέσκα" μεν αλλά ταυτόχρονα λειτουργικά κοστούμια της παράστασης, τα οποία επιμελήθηκε η Κλαιρ Μπρέισγουελ, ενίσχυσαν την "αιρετική" ματιά του σκηνοθέτη και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο συνολικό αποτέλεσμα.

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος κατάφερε να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις αδιαμφισβήτητες ικανότητες όλων των συνεργατών του και να παρουσίασει ένα πνευματώδες και πνευματικό σχόλιο για την υποκρισία, την αδράνεια και την αδιαφορία του ανθρώπου απέναντι σε καίρια ζητήματα και αποφάσεις ζωής που του ζητούν να πάρει προσωπική θέση, αναλαμβάνοντας παράλληλα και την ευθύνη των επιλογών και των πράξεων του. 

Εννέα ικανότατοι ηθοποιοί - φωνητικά, κινησιολογικά και υποκριτικά - κλήθηκαν να ερμηνεύσουν ως επί το πλείστον παραπάνω από έναν ρόλους, βάζοντας ο καθένας τη δική του προσωπική σφραγίδα σε καθέναν από αυτούς και χαρίζοντας στο κοινό το "πικρό" γέλιο της σάτιρας.

Οι απόλυτα εναρμονισμένες με την ατμόσφαιρα του έργου: Ελένη Βλάχου/Μαρκησία Ντε Παρολινιάκ & Πακέτ, Ειρήνη Μπούνταλη/Κυρία Σαλόν & Γριά και Ευσταθεία Τσαπαρέλη/Κυρία Σαλόν & Κυνεγόνδη, παρόλη την αριθμητική τους μειοψηφία έναντι των ανδρών συμπρωταγωνιστών τους, γέμισαν την σκηνή με το ερμηνευτικό τους εκτόπισμα, έλαμψαν με την απίστευτη ενέργειά τους που παρέμεινε αμείωτη έως την στιγμή που "πέφτουν οι μάσκες" και έβγαλαν όλη τους την αλήθεια ακόμη και μέσα από τους τόσο επιτηδευμένους χαρακτήρες που κλήθηκαν να ενσαρκώσουν .
​

Εξίσου συνεπείς στους ρόλους τους και απόλυτα αστείοι μέσα στην τραγικότητα των χαρακτήρων που υποδύθηκαν οι ηθοποιοί: Μάνος Γαλάνης/Κύριος Σαλόν, Πανγκλός & Κυβερνήτης Ντε Σούζα, Φοίβος Συμεωνίδης/Κύριος Σαλόν & Δον Ισαάκ Ποκοκουράντε, Παντελής Βασιλόπουλος/Κύριος Σαλόν & Κακάμπο, Δημήτρης Φουρλής/Κυρίος Σαλόν & Ιησουίτης (γιος Βαρώνου), Βασίλης Κουλακιώτης/Μαρτέν & Ιάκωβος. 

Στο ρόλο του αφελή, συμπαθή και επιλεκτικά "ανώριμου" Καντίντ, ο Μιχάλης Συριόπουλος, ένας ηθοποιός που συνδυάζει την σκηνική λάμψη με τη γνήσια καλλιτεχνική εσωστρέφεια, την άμεση απεύθυνση στο κοινό με τον εσωτερικό διάλογο του ηθοποιού με τον εαυτό του, το πάθος με την αποστασιοποίηση και πολλές ακόμη ετερόκλητες ποιότητες που συγκλίνουν σε μία στιβαρή παρουσία πάνω στην σκηνή, που μαγνητίζει το βλέμμα χωρίς καν να φαίνεται πως καταβάλλει προσπάθεια για να το επιτύχει. 

Ρυθμός, ζωντάνια, αληθινές και γεμάτες ένταση ερμηνείες, πολλές και δύσκολες εναλλαγές σκηνικού χώρου και φωτισμών (μελετημένοι και αποτελεσματικοί οι φωτισμοί της Σοφίας Αλεξιάδου), εμπνευσμένη σκηνοθεσία και ένας θίασος από νέους αλλά ήδη καταξιωμένους ηθοποιούς που δεν διστάζουν να "τσαλακωθούν" επί σκηνής. συνθέτουν μία παράσταση ζωντανό έργο τέχνης, που μας προβλημάτισε χωρίς να μας βαρύνει και μας έκανε να γελάσουμε στην ουσία με τον ίδιο μας τον εαυτό, που σαφώς και εθελοτυφλεί όπως και ο κεντρικός ήρωας του έργου απέναντι σε όλα αυτά που έχουμε πλέον πειστεί, ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε και εν τέλει αποδεχόμαστε μοιρολατρικά ως "τα καλύτερα δυνατά".

Στο πρώτο μέρος της παράστασης όλα κινούνται σε φρενήρεις ρυθμούς και οι ήρωες του έργου παραμένουν εγκλωβισμένοι στους ρόλους τους, που τους επιβάλλουν να σκέφτονται, να μιλούν και να πράττουν λες και η ύπαρξη τους  χειραγωγείται από αόρατες κλωστές, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις μαριονέτες. Μετά το διάλειμμα όμως και ειδικότερα προς το τέλος του δεύτερου μισού του έργου τα προσωπεία σιγά-σιγά υποχωρούν, τα φώτα ανοίγουν και τα νήματα σπάνε, για να δώσουν τη θέση τους σ' ένα πολύ συγκινητικό φινάλε, που συνοψίζει και το βαθύτερο νόημα της παράστασης. 

"Καντίντ ή η αισιοδοξία", κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 21.15 και Κυριακή στις 18.30, στο Θέατρο Πόρτα σε συμπαραγωγή με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης.  Μία παράσταση που απενεχοποιεί το γέλιο, στηλιτεύοντας τη σοβαροφάνεια, την υποκρισία και την υπέρμετρη..."αισιοδοξία"...

__________________________________________________________________________________
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος 
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού 
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ 
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου 
Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Πάσχου 
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παντελής Φλατσούσης 
Βοηθός σκηνογράφου: Γεωργία Τσίπουρα 
Β' Βοηθός Σκηνοθέτη: Ρωμανός Μαρούδης
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
 
Συμπαραγωγή: ΠΟΡΤΑ & ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης
Πρεμιέρα στην Κοζάνη: 27 Οκτωβρίου
 
Με τους: Μιχάλη Συριόπουλο, Ελένη Βλάχου, Ειρήνη Μπούνταλη, Ευσταθία Τσαπαρέλη, Μάνο Γαλανή, Παντελή Βασιλόπουλο, Φοίβο Συμεωνίδη, Βασίλη Κουλακιώτη, Δημήτρη Φουρλή
 

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Παρασκευή και Σάββατο στις 21.15 και Κυριακή στις 18.30

*ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου, Τρίτη 26 Δεκεμβρίου, Δευτέρα 1 Ιανουαρίου, Τρίτη 2 Ιανουαρίου στις 21:15
 
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Κανονικό εισιτήριο: 15 ευρώ
Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων): 12 ευρώ
Ανέργων 8 ευρώ
 
Θέατρο Πόρτα
Μεσογείων 59, Αθήνα 11526
τ: 210-7711333, 210-7780518
Βρείτε μας: