Επαναστατικά και επαναστατημένα

Η Μαρία Σούμπερτ
παρουσιάζει ένα ξεχωριστό αφιέρωμα
σε βιβλία "επαναστατικά & επαναστατημένα"

200 χρόνια κλείνουν φέτος από την Ελληνική Επανάσταση, όταν στο 1821 – η ημερομηνία, όπως θα μάθουμε πολλά χρόνια μετά το σχολείο, είναι συμβολική ώστε να συνδυαστεί μια μεγάλη γιορτή της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον ελληνικό αγώνα για ανεξαρτησία, έχοντας έτσι μεγαλύτερο αντίκτυπο στο συλλογικό ασυνείδητο- όταν λοιπόν στο 1821 ξεσπάσει η Ελληνική Επανάσταση.

Πολλά μάθαμε για αυτήν στο σχολείο. Μύθους και θρύλους της Επανάστασης στο Δημοτικό, την παπαγαλία –από την οποία εγώ δε θυμάμαι τίποτα, αλλά ο πατέρας μου όλο και κάποιο όνομα μου πετάει κατά καιρούς από τις φορές που του αφηγήθηκα λέξη προς λέξη το βιβλίο Δέσμης στην Γ΄ Λυκείου. Αναρωτιέμαι αν ακόμα διδάσκεται το κρυφό σχολειό, και αν τα παιδιά μαθαίνουν για το βαθμό που η ελληνική κοινωνία είχε αναμιχθεί με την τουρκική, για τις πολιτικές και τις μικροπολιτικές συνήθειες που κληρονομήσαμε –και σε μεγάλο βαθμό κουβαλούμε ακόμα. Ως μητέρα παιδιού που θα ξεκινήσει σε λίγο το Δημοτικό, θα το μάθω σύντομα.
​
Προς το παρόν όμως, σε αυτό το αφιέρωμα θα ξεφυλλίσουμε βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων και απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικίες
​
​Η Χρυσάνθη Καραΐσκου γράφει μια αφήγηση για τη Μαντώ Μαυρογένους. Χρησιμοποιώντας το τέχνασμα των γειτόνων που μαζεύονται στο σοκάκι, κάτω από το σπίτι της άρρωστης πια και φτωχής αγωνίστριας, οι μικροί αναγνώστες θα μάθουν για το όνειρό της για μια ελεύθερη Ελλάδα, τους αγώνες της, τις μάχες της, τον μεγάλο της έρωτα με τον Υψηλάντη, τις πολιτικές σκοπιμότητες και τα συμφέροντα που οδήγησαν στο να πεθάνει φτωχή και ξεχασμένη. Με μια επιβλητική εικονογράφηση από την Κατερίνα Βερούτσου, το βιβλίο εισάγει τα παιδιά στην Ελληνική Ιστορία και πιο συγκεκριμένα στις Γυναίκες της Ελληνικής Επανάστασης.

Χρυσάνθη Καραΐσκου
Μαντώ Μαυρογένους
Εικονογράφος: Κατερίνα Βερούτσου
εκδόσεις Διάπλαση
ISBN: 978-960-567-248-5
Τιμή: €12.00

Σε νησί εξελίσσεται και η επόμενη αφήγηση της Χρυσάνθης Καραΐσκου που αφορά την Μπουμπουλίνα. Και πάλι έξω από το σπίτι, δύο παιδιά αυτή τη φορά στέκονται ψάχνοντας την παραλία. Εκεί η μητέρα τους θα τους μιλήσει για το πώς γεννήθηκε η Μπουμπουλίνα, όταν η μητέρα της επισκέφτηκε τον πατέρα της στην Κωνσταντινούπολη όπου αυτός είχε φυλακιστεί για προηγούμενη επαναστατική δράση. Τα παιδιά θα ακούσουν πώς η Μπουμπουλίνα μεγάλωσε τα έξι της παιδιά μόνη, αφού οι δύο της σύζυγοι χάθηκαν, αλλά και πώς μπήκε ενεργά στον απελευθερωτικό αγώνα, με τα πλοία και την περιουσία της. Πώς χάθηκε αυτή η περιουσία, πώς βρέθηκε στο μάτι του εμφυλίου πολέμου και πώς ξέβαψε και αυτός επάνω της, αλλά και πώς η ίδια σκοτώθηκε σε μια αψιμαχία που αφορούσε ένα από τα παιδιά της και την αγαπημένη του, όταν οι οικογένειες δεν συμφωνούσαν σε αυτό τον γάμο.

Χρυσάνθη Καραΐσκου
Μπουμπουλίνα
Εικονογράφος: Κατερίνα Βερούτσου
Εκδόσεις Διάπλαση
ISBN: 978-960-567-247-8
Τιμή: €12.00

Ένα βιβλίο που δεν ακυρώνει, αλλά και δε συντηρεί τους μύθους της Ελληνικής Επανάστασης, είναι το συλλογικό έργο που επιμελήθηκαν η Μαρίζα Ντεκάστρο και η Ελένη Σβορώνου, στο οποίο 22 συγγραφείς γράφουν 21 αφηγήσεις, που τις εικονογραφούν 21 διαφορετικοί εικονογράφοι με θέμα την Ελληνική Επανάσταση. Με μια θεματική και χρονολογική βεντάλια που εκτείνεται κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, πριν την έναρξή της, αλλά ακόμα και με τον αντίκτυπο που είχε στη Μικρασιατική καταστροφή,.

* Οι συγγραφείς αυτού του έργου εκχωρούν τις αμοιβές τους στο Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ως δωρεά.

21 +1 για το 1821
Συλλογικό έργο
Επιμέλεια τόμου:
Μαρίζα Ντεκάστρο – Ελένη Σβορώνου
Εκδοσεις Παπαδόπουλος
ISBN: 978-960-484-618-4
Τιμή: €15.98
Ηλικία: 7+

Ένα βιβλίο σε στίχο, με μεγαλύτερη έμφαση στην εικόνα και λιγότερη στην ίδια την πληροφορία δημιουργούν ο Φίλιππος Μανδηλαράς και η Ναταλία Καπατσούλια για την Μαντώ Μαυρογένους και τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα ταυτόχρονα, ενώνοντας τις ιστορίες τους, αλλά και δείχνοντας την παράλληλη λειτουργία τους στον αγώνα της Ελληνικής Επαναστάσης. Και μπορεί να έχουν κάποια χρόνια διαφορά –η Μαντώ Μαυρογένους γεννιέται ενώ η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα ήδη μεγαλώνει τα παιδιά της- η δυναμικότητά τους όμως, αλλά και η διπλή τους επανάσταση –τόσο για την απελευθέρωση της Ελλάδας, αλλά και για το δικαίωμα μιας γυναίκας να πολεμάει για όσα πιστεύει- αποτελούν το σήμα κατατεθέν των δύο αυτών ηρωίδων, και τις κάνουν τόσο δημοφιλείς.

Μανδηλαράς Φίλιππος
Δυο γυναίκες στην επανάσταση:
Μαντώ Μαυρογένους – Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
Εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια
εκδόσεις Παπαδόπουλος
ISBN: 978-960-484-641-2
Τιμή: €7.99
Ηλικία: 5+

Η Μαρία Σκιαδαρέση γράφει την αφήγηση του υπηρέτη του λόρδου Μπάιρον, ο οποίος έχει ακολουθήσει τον κύριό του στην Ελλάδα. Θα μάθουμε λοιπόν πώς έφυγε ο Μπάιρον από την Αγγλία, τις φήμες και τα σκάνδαλα που ακολούθησαν το όνομά του και τις αντισυμβατικές του θέσεις για την εποχή του, την προσπάθειά του να τα αφήσει όλα πίσω στην Ιταλία, αλλά και το πάθος του για την ελληνική επανάσταση, το οποίο θα εμφυσήσει μέσα του ο Μαυροκορδάτος –τον οποίο στο κείμενο ο υπηρέτης αναφέρει ως πρίγκιπα. Κυρίως όμως και μέσα από την σύντομη παραμονή του στην Ελλάδα –στα Επτάνησα και από εκεί στο Μεσολόγγι- οι έφηβοι πλέον αναγνώστες θα έχουν την δυνατότητα να διαβάσουν πίσω από τους μύθους για το πραγματικό πρόσωπο των ιστορικών προσώπων, που δεν υπήρξαν οι αφιλοκερδείς και ανιδιοτελείς ήρωες που φανταζόμαστε, αλλά που κυριαρχούνταν όπως όλοι οι άνθρωποι από τα δικά τους πάθη. ​

Μαρία Σκιαδαρέση
Σαν άνεμος - Λόρδος Μπάιρον
Εικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου
Εκδόσεις Πατάκη
ISBN: 9789601689388
Τιμή: €8.80
Ηλικία: 11+