ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗΝ ΛΟΥΙΖΑ ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ “ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ” ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ

της Λίλας Παπαπάσχου

Η Violet Louise (Louiza Kostoula), είναι σκηνοθέτης, performer, μουσικός και multimedia artist που ερευνά το πεδίο της σύγχρονης αφήγησης με τη δημιουργική χρήση πολυμέσων. Σε λίγες μέρες κάνει πρεμιέρα στο Χώρο Β της Πειραιώς 260, η νέα της οπτικοακουστική παράσταση "ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ", που είναι βασισμένη σε ποιήματα και διηγήματα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε και παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και της θεματικής του "Νέες Γυναίκες Δημιουργοί".

Το "Θεαθήναι" τη συνάντησε εν μέσω τελικών προβών και εκείνης της γλυκιάς αναστάτωσης που συνοδεύει κάθε καινούργιο καλλιτεχνικό εγχείρημα και της έθεσε μία σειρά από ερωτήσεις με επίκεντρο τις Παράξενες Ιστορίες της, που υπόσχονται να μας ταξιδέψουν στο σκοτεινό, συναρπαστικό και αναπάντεχα ανθρωποκεντρικό σύμπαν του εμβληματικού συγγραφέα. Ας δούμε τι μας είπε...

Μετά από έναν άκρως δημιουργικό χειμώνα, συμμετέχεις στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών με την οπτικοακουστική παράσταση «ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» , που βασίζεται στη διασκευή ποιημάτων και διηγημάτων του Έντγκαρ Άλλαν Πόε και εντάσσεται στο πλαίσιο της θεματικής του Φεστιβάλ «Νέες γυναίκες δημιουργοί». Πιστεύεις πως δίνεται αρκετός χώρος και η αντίστοιχη προβολή στους νέους δημιουργούς στη χώρα μας και ειδικά στις γυναίκες;

Δυστυχώς ζούμε όλοι μας, ανεξάρτητα από το φύλο σε μια τρομακτκά δύσκολη καθημερινότητα. Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα παλεύουν για το ελάχιστο και το αυτονόητο, όπως για το φαγητό της επόμενης μέρας, καταλαβαίνουμε πόσο έχει σφίξει ο κλοιός γύρω μας.Τουλάχιστον εμείς ζούμε σε μία χώρα που μπορούμε να εκφραζόμαστε και να δημιουργούμε ελεύθερα και αυτό είναι μεγάλη ευλογία. Τώρα ο χώρος και η προβολή που δίνεται ή δε δίνεται στους νέους δημιουργούς, είναι ένα άλλο στοιχείο και άπτεται ενός συστήματος και αφορά τους καλλιτέχνες που θέλουν να κάνουν επάγγελμα την τέχνη τους και να ζήσουν από αυτή. Εκεί σαφώς τα πράγματα δυσκολεύουν και η δυσκολία είναι πιστεύω η ίδια και για τα δύο φύλα. Γιατί η σύγκρουση γίνεται κυρίως μεταξύ κατεστημένου και νέων δυνάμεων που προσπαθούν να το σπάσουν. Το οξύμωρο είναι ότι όταν καταφέρει ένας νέος δημιουργός να ενταχθεί στο σύστημα, συνήθως χάνει όλη αυτή την εσωτερική δύναμη που τον οδήγησε ως εκεί.

Έχοντας επί της ουσίας συνδέσει – ήδη από το 2012 - το όνομά σου με τις πολυμεσικές αφηγήσεις στο θέατρο, θεωρείς πως πλέον αποτελούν «μονόδρομο», ειδικά όσον αφορά ένα νεότερο ηλικιακά κοινό;

Μονόδρομος σίγουρα δεν είναι. Απλά ίσως είναι πλέον ένας πιο ασφαλής δρόμος που τα κατατόπια όσο περνά ο καιρός τα μαθαίνω και καλύτερα. Μέσα μου δεν έχει εξαντληθεί αυτό το μονοπάτι. Υπάρχουν πολλά ακόμα που θέλω να δω και να αφουγκραστώ. Το πιο σημαντικό στοιχείο στις παραστάσεις μου είναι η μουσική και ο ήχος. Όλα τα άλλα μπορούν να λείψουν ,όχι όμως αυτό. Επίσης αυτό που με εκπλήσσει είναι ότι όταν η παράσταση γίνεται πιο βιωματική τους αφορά όλου και μεγαλύτερους και πιο νέους. Σίγουρα τα νέα παιδιά καταλαβαίνουν καλύτερα την τεχνολογία, αλλά για τα νέα παιδιά η τεχνολογία έχει επίσης απομυθοποιηθεί. Χαίρομαι ιδιαίτερα όταν με ρωτούν άνθρωποι που δεν ξέρουν από τεχνολογία μετά την παράσταση πχ τι είναι ετοὐτο το μηχάνημα και αυτό εκεί τι κάνει, γιατί καταλαβαίνω ότι έχει δημιουργηθεί ενδιαφέρον που είναι και η αρχή κάθε επικοινωνίας.

Μέσω της παράστασης «ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» επιθυμείς να αναδείξεις το πόσο σύγχρονος είναι ο Πόε, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον σου και σε ένα λιγότερο προφανές στοιχείο του έργου του: τον ανθρωποκεντρισμό του. Αναρωτιέμαι υπάρχει άραγε λογοτέχνης – ποιητής, θεατρικός συγγραφέας κλπ - τουλάχιστον από αυτούς που έχουν αναγνωρισθεί παγκοσμίως ως κορυφαίοι, που κάτω από οποιαδήποτε υφολογική επίφαση να μην είναι ανθρωποκεντρικός και ταυτόχρονα διαχρονικός. Εγώ τουλάχιστον δυσκολεύομαι να σκεφτώ κάποιον

Μάλλον αυτό που ήθελα να πω είναι, ότι δεν επικεντρώσαμε στο τρομακτικό και το παράξενο που διέπουν τα κείμενα του Πόε με την έννοια του γοτθικού στη μεταφορά του επί σκηνής. Το παράξενο, το περίεργο και ο τρόμος υπάρχουν στο ανθρώπινο μυαλό, και παραστασιακά δίνεται μέσα από τη μουσική, την εικόνα και τον ήχο και το λόγο. Η Αγλαΐα Παππά εκτός από εξαιρετική ηθοποιός, έχει και καταπληκτική μουσικότητα στο λόγο της και λειτουργεί σε διάδραση με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία. Δημιουργείται λοιπόν ένας μηχανισμός, σαν μια μηχανή μνήμης που φέρνει στο φως, το σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής. Τα κείμενα του Πόε για μένα είναι σαν μικρές παραβολές και πίσω από τη αφήγηση των ιστοριών κρύβεται ένας τεράστιος πλούτος νοημάτων. Στη δική μας την ανάγνωση προσπαθήσαμε να φέρουμε στην επιφάνεια αυτά τα στοιχεία και να μην τονίσουμε αποκλειστικά και μόνο το στοιχείο του τρομακτικού.

ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ...Μία πολυμεσική παράσταση
​με επίκεντρο το ζοφερά γοητευτικό κόσμο του Πόε

Την σκηνή του Χώρου Β της Πειραιώς 260 μοιράζεται μαζί σου η γνωστή και αγαπημένη ηθοποιός Αγλαΐα Παππά, που έχουμε θαυμάσει τα τελευταία χρόνια τόσο για το αδιαμφισβήτητο ταλέντο της, αλλά και για τις ποιοτικές καλλιτεχνικές επιλογές της. Ποια είναι η μεταξύ σας σκηνική σχέση;

Η Αγλαϊα είναι ο άνθρωπος που επενεργεί πάνω του όλος αυτός ο μηχανισμός των multimedia. Με την επίδραση πάνω της, της μουσικής , της εικόνας και του ήχου, αρχίζει να θυμάται και να αφηγείται ιστορίες, σαν να ανοίγει το μυαλό της προς μια παράξενη κατεύθυνση που ενεργοποιεί το υποσυνείδητό της και θυμάται λίγο λίγο λεπτομέρειες από το παρελθόν. Η παράσταση φέρει την αίσθηση ενός περίεργου εργαστηρίου αναμόχλευσης συναισθημάτων καις μνήμης, με εργαλεία τα multimedia. Εγώ επί σκηνής χειρίζομαι όλο αυτό το εργαστήριο, δημιουργώ την παρτιτούρα που κινείται το μυαλό της.

Η παράσταση περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα «Αθήνα-Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018 ΟΥΝΕΣΚΟ», με τη στήριξη του Δικτύου Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων Athens Culture Net, με ιδρυτικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η ένταξη της παράστασης σε τόσο σημαντικούς θεσμούς και η παράλληλη στήριξη της από αναγνωρισμένους καλλιτεχνικούς φορείς της χώρας μας, σε κάνει να νιώθεις πιο σίγουρη, όσον αφορά στη σωστή προώθησή της, που ενδεχομένως συνεπάγεται και μεγαλύτερη προσέλευση του κοινού;

Είναι σημαντικό να έχεις συμμάχους και η παράσταση να εντάσσεται στην ομπρέλα τόσων σημαντικών φορέων Και το Φεστιβάλ, σε πολλαπλά επίπεδα έχει στηρίξει την προσπάθειά μας. Είναι σημαντικό να έχει κανείς βοήθεια σε όλα αυτά τα επίπεδα. Θα θέλαμε να έρθει κόσμος και να μας τιμήσει το κοινό με την παρουσία του. Εμείς από την πλευρά μας έχουμε κάνει όλοι το καλύτερο δυνατό.

Πόσο δύσκολο είναι να διατηρήσεις τη μαγεία του «εδώ και τώρα» που προϋποθέτει το θέατρο με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αισθητικά μεν, αλλά πιο αποστασιοποιημένη οπτική της βιντεοπροβολής και της εικαστικής εγκατάστασης; Υπάρχει πραγματική μαγεία στην τεχνολογία;

Μα γιατί δεν κάνω θέατρο, τουλάχιστον με την κλασσική έννοια του θεάτρου; Ξεκίνησα από αυτό, αλλά όσο περνά ο καιρός όλο και πιο πολύ απομακρύνομαι. Σίγουρα όταν υπάρχει ο λόγος και ο ηθοποιός είναι θέατρο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό γιατί ο λόγος πλαισιώνεται από τόσα πολλά στοιχεία που πλέον μιλάμε για μια άλλη τύπου σύνθεση. Η τεχνολογία από μόνη της, όπως και η μουσική, ο ήχος, οι ηθοποιοί δεν έχουν καμία μαγεία απολύτως. Το θέμα είναι πως εντάσσονται όλα αυτά στη σύνθεση. Αν η σύνθεση έχει ενδιαφέρον, τότε και τα άλλα στοιχεία μέσα σε αυτή θα είναι μαγικά. Το εδώ και τώρα μπορεί να επιτευχθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους και τα multimedia μπορούν αν ενσωματωθούν στη σύνθεση να απελευθερώσουν το θεατή και να του δώσουν τροφή για παραπάνω σκέψη.

Σκοτάδι και φως, ήχος και εικόνα, ποίηση και τεχνολογία, αλήθεια και μαγεία...

Είσαι σκηνοθέτης, performer, μουσικός και multimedia artist. Ποια από όλες αυτές τις ιδιότητες/δεξιότητες αισθάνεσαι ότι σε προσδιορίζει καλύτερα;

Σίγουρα η πιο δυνατή μου σχέση είναι με τη μουσική και τον ήχο. Από τη μουσική ξεκίνησα, ο ήχος και η μουσική είναι το κέντρο μου. Αυτή είναι η αφετηρία της δημιουργίας μου. Και νομίζω πως δεν πρόκειται να αλλάξει αυτή η σχέση εύκολα στο προσεχές μέλλον.

Μας κατακλύζουν καθημερινά εικόνες, ειδήσεις, συμπεριφορές…βίας. Ακραίας βίας…Αντλείς έμπνευση από την καθημερινή επικαιρότητα;

Προσπαθώ να αποφεύγω την επικαιρότητα, τις καθημερινές ειδήσεις και κυρίως τις εικόνες που συνοδεύουν τις ειδήσεις. Εξάλλου οι περισσότερες από τις ειδήσεις είναι αναληθείς. Η πληροφορία δεν κινείται ελεύθερα και αυτό πλέον είναι κοινό μυστικό. Επίσης, συμφωνώ ότι παράγεται ακραία βία. Και αναρωτιέμαι γιατί να θέλει κάποιος να ενσωματώσει αυτή την ωμή ρεαλιστική βία στο δημιουργικό του έργο. Ποτέ μία παράσταση όσο ακραία και να γίνει δε θα ξεπεράσει τη βία στην οθόνη των καναλιών. Εκτός αν ο δημιουργός μετουσιώσει αυτή τη βία με ένα διαφορετικό που να απομακρύνεται από το γνώριμο ρεαλισμό.

Αρκεί η τέχνη για να «εξυγιάνει» τις ψυχές μας;

Αρκεί η τέχνη για αυτούς που πραγματικά τους βοηθά να λυτρωθούν και έστω στιγμιαία να πετάξουν από πάνω τους την αλυσίδα της καθημερινότητας. Η τέχνη δεν είναι το απόλυτο φάρμακο για κάθε ανθρώπινη ασθένεια του μυαλού και της ψυχής. Και ούτε όλοι οι άνθρωποι μπορούν να απελευθερωθούν μέσα από αυτήν. Όμως η τέχνη, σε οποιαδήποτε μορφή της, έχει ένα πολύ πολύ σημαντικό στοιχείο. Ενεργοποιεί το φαντασιακό που είναι η υπέρτατη μορφή ελευθερίας του μυαλού.

Φτάνοντας στο τέλος της κουβέντας μας, θα θέλαμε να μοιραστείς με τους αναγνώστες του Θεαθήναι τη δική σου αλήθεια για το μέλλον – άμεσο και μακροπρόθεσμο - της ανθρωπότητας…πως το οραματίζεσαι; Η τέχνη μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτό;

Δε μπορώ να ξέρω που οδηγούνται τα πράγματα. Δεν ξέρω αν αυτή η ανθρωπότητα έχει μέλλον, ποιο θα είναι αυτό και πως θα εξελιχθεί η τέχνη στα χρόνια που έρχονται. Αυτό που λέω στον εαυτό μου είναι ότι δεν ξέρουμε ποιο είναι το μέλλον. Υπάρχει όμως το παρόν. Και πρέπει να το ζούμε με χαρά. Και ο καθένας μας πρέπει να βρει τον τρόπο να αντισταθεί σε όλα αυτά που κάθε μέρα τον τραβάνε όλο και πιο κάτω. Για μένα η δίοδος προς την ελευθερία υπήρξε η τέχνη. Και πολλές φορές λειτούργησε θεραπευτικά. Μακάρι να μπορούσα να μεταδώσω την εμπειρία μου, αλλά ο δρόμος για τον καθένα είναι διαφορετικός. Και οφείλει να τον ανακαλύψει μόνος του. 

Παράξενες Ιστορίες...έρχονται τέλη Ιουνίου στο Χώρο Β της Πειραιώς 260

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία - Μετάφραση - Μoυσική - Oπτική & ηχητική δραματουργία: Violet Louise
Ερμηνεύουν: Aγλαΐα Παππά, Λουίζα Κωστούλα
Σχεδιασμός συστήματος αναπαραγωγής ήχου και εικόνας: Studio 19
Σχεδιασμός φωτισμού: Σάκης Μπιρμπίλης
Bίντεο: Bασίλης Κουντούρης ( Studio 19)
Ηχοληψία: Kώστας Μπώκος (Studio 19)
Κοστούμια: Λίλιαν Ξυδιά
Εικονοληψία: Blaec Cinematography (Άρης Παυλίδης), Studio 19 ( Bασίλης Κουντούρης)
Boηθός σκηνοθέτη: Σεβαστιάννα Αναγνωστοπούλου

Διάρκεια 70'
Πειραιώς 260 (Β)

• 26/06 έως 28/06/2018 στις 21:00

Η Violet Louise (Λουίζα Κωστούλα), είναι σκηνοθέτης, performer, μουσικός και multimedia artist που ερευνά από το 2012 το πεδίο της σύγχρονης αφήγησης με τη δημιουργική χρήση πολυμέσων. Έμπνευση για τη δημιουργική της διαδικασία αποτελεί ο ήχος και η ηλεκτρονική μουσική. Εκτός από τη σκηνοθεσία, στις παραστάσεις της υπογράφει τη μουσική, τα ηχητικά υλικά, όπως και τη δραματουργία ήχου και εικόνας.
Για το Φεστιβάλ Αθηνών 2018 διασκευάζει σε συναυλία/ηχητική παρτιτούρα τα πιο γνωστά ποιήματα και αφηγήματα του Πόε. Ο λόγος γίνεται ήχος και μεταφέρει σε εικόνες τον σκοτεινό και μυστηριώδη κόσμο του Πόε, από μια νεαρή δημιουργό που έχει διακριθεί τα τελευταία χρόνια σε ανάλογα εγχειρήματα.

Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους

H παράσταση περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα «Αθήνα - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018 ΟΥΝΕΣΚΟ». Mε τη στήριξη του Δικτύου Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων Athens Culture Net, με ιδρυτικό δωρητή το΄Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος.