Σ΄ΑΦΗΣΑ

της Γεωργίας Τσούρου

Κανένα μυστήριο δεν μένει άλυτο, όσο τους φανταστικούς κόσμους της λογοτεχνίας κατοικούν ταλέντα όπως ο Ηρακλής Πουαρό, ο Σέρλοκ Χόλμς κι ο Χάρι Χόλε. Κανένας δολοφόνος, απαγωγέας, βιαστής ή  τρομοκράτης δεν μπορεί και δεν πρέπει να κοιμάται ήσυχος, διότι στο τέλος όλα αποκαλύπτονται, με την δύναμη του ανθρώπινου μυαλού και της κοπιώδους συλλογής των πιο απίθανων ενδείξεων. Όλοι οι ένοχοι αργά ή γρήγορα, εντοπίζονται ή μάλλον όλοι, πλην ενός. Ο συγγραφέας, ο δημιουργός της φρίκης, μπορεί να κοιμάται ατάραχος, διότι εκείνο το μόνο μυστήριο από το οποίο τα άλλα εκπορεύονται, μένει ακόμα άλυτο: Γιατί άραγε διαβάζουμε αστυνομικά μυθιστορήματα; Γιατί μας ιντριγκάρουν τα θρίλερ; Γιατί να ταράζουμε τα ήσυχα αναγνωστικά μας βράδια με αγωνία δανεική από ζωές που ποτέ δεν υπήρξαν;

Σίγουρη πως θα τα βρω σκούρα στα μισά, έπιασα να διαβάσω το βιβλίο «Σ΄άφησα» της Clare Macintosh, το οποίο ξεκινά με τον θάνατο ενός πεντάχρονου αγοριού, που για λίγα δευτερόλεπτα αφήνει το χέρι της μητέρας του στο δρόμο και παρασύρεται από διερχόμενο αυτοκίνητο. Αυτό που ακολουθεί είναι, όπως θα περίμενε κανείς, σπαρακτικό: Η γυναίκα που μένει μόνη της μετά το θάνατο του παιδιού ονομάζεται Τζένα Γκρέι και απομονώνεται σε ένα αγρόκτημα στην Ουαλία, προκειμένου να διαχειριστεί τις τύψεις, τις αναμνήσεις και τους εφιάλτες της. Υπάρχει ζωή μετά τον χαμό ενός παιδιού; Πόσο μπορεί κανείς να απομακρυνθεί από το τραγικό γεγονός για να αποφύγει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα; Είναι η ανάληψη ευθύνης λυτρωτική και αν αυτομαστιγωθείς αρκετά μπορείς να οδηγήσεις τον εαυτό σου στην συγχώρεση; Στο μεταξύ, οι καλοί ντετέκτιβ ψάχνουν τον ένοχο οδηγό, ο οποίος πάτησε γκάζι και άφησε το θύμα του αβοήθητο στο δρόμο. Θα τον βρούν; Κι όσο ψάχνουν, θα αντέξουν τις επιπτώσεις της έρευνας στις προσωπικές και επαγγελματικές τους ζωές;

Η συγγραφέας επενδύει τις πρώτες δεκάδες σελίδες εξαπατώντας τον αναγνώστη. Εκείνος θα θεωρήσει μια συνθήκη δεδομένη, κι εκείνη την ανατρέπει σε λίγες μόνο γραμμές, σηκώνοντας αθώα τους ώμους. «Εγώ;» λέει «Εγώ ποτέ δεν ισχυρίστηκα κάτι τέτοιο, μόνος σου το υπέθεσες». Έτσι απλά, ο θύτης γίνεται θύμα, ο συγγραφέας γελά τροπαιούχος και ο αναγνώστης βρίσκεται πάλι στο μηδέν.

Το «Σ΄άφησα» διαβάζεται μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, επιτυγχάνοντας εκείνο που υποθέτω πως είναι το όνειρο κάθε δημιουργού, την πλήρη δηλαδή κυριαρχία του παράλληλου λογοτεχνικού σύμπαντος επί της πραγματικής ζωής.

Όταν το ολοκλήρωσα, εξακολουθούσα να αγνοώ τον λόγο για τον οποίο επιμένουμε σαν αναγνώστες να υποβάλουμε τον εαυτό μας στην διαδικασία της υιοθεσίας ξένου πόνου, ωστόσο ξαναθυμήθηκα την αξία μιας καλογραμμένης ιστορίας μυστηρίου και ανατροπής. Τελικά όχι, δεν μου φτάνουν τα δικά μου μυστήρια και προβλήματα, θέλω και αυτά των άλλων, των χάρτινων αγνώστων, και τα θέλω τώρα, να τα ρουφήξω σε ένα σαββατοκύριακο και σε μια πτήση με το αεροπλάνο. Κι ίσως τελικά ποτέ να μην το μάθω το γιατί, όμως μαζί με χιλιάδες άλλους φανατικούς του είδους, θρηνώ κι εγώ τα εκατοντάδες αδικοχαμένα λογοτεχνικά θύματα, από το παγωμένο Όσλο του Γιο Νέσμπο ως το κάθιδρο Μιζούρι της Τζίλιαν Φλιν. Κι ως ελάχιστο φόρο τιμής, αντί για λουλούδια και στεφάνια, προσφέρω στην μνήμη τους ό,τι πιο πολύτιμο έχω, ως αναγνώστρια: τις στάσεις του μετρό που έχασα, τις κατσαρόλες με το φαί που έκαψα, τις αναπάντητες κλήσεις που ποτέ δεν απάντησα και εκείνα τα πρωϊνά στη δουλειά που το μυαλό δεν έπαιρνε μπρος από το ξενύχτι και τα κόκκινα μάτια πρόδιδαν την αϋπνία, όμως εμένα το μόνο που με ένοιαζε ήταν να ξεμπερδεύω με το παράλληλο σύμπαν της πραγματικής ζωής για να επιστρέψω στην αλήθεια ανάμεσα στις σελίδες.
 _________________________________________________________________________________
Σ΄ΑΦΗΣΑ
Mackintosh Clare
ISBN: 9786180310665
Μετάφραση: Βάσια Τζανακάρη