ΚΟΜΙΚ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

της Μαρίας Σούμπερτ

Μια νέα σειρά έφτασε στα χέρια μου, με τέσσερα μικρά βιβλιαράκια –που πάλεψα πολύ για να τα πάρω από τα χέρια της κόρης μου και να καταφέρω να τα διαβάσω!- που πραγματεύονται καθένα ξεχωριστά από μια συναισθηματική κατάσταση: το θυμό, την ντροπή, την ζήλια και τη βαρεμάρα.
           
Σε κάθε βιβλιαράκι ήρωες είναι τα δίδυμα αδέρφια Τεό και Λέα και δύο πλασματάκια που δεν ονοματίζονται, αλλά χαρακτηρίζονται ξεκάθαρα από την εικονογράφησή τους ως το καλό και το κακό αγγελάκι. Το καλό αγγελάκι προσπαθεί να κάνει τα παιδιά πιο συνεργάσιμα, ενώ το κακό αγγελάκι τα κάνει πιο αντιδραστικά. Οι ιστορίες αναπτύσσονται σε σύντομο χρόνο, χωρίς πολυλογίες και φλύαρες περιγραφές και σε κάθε μια ήρωας είναι ένα από τα δίδυμα. 

Στο «Βαριέμαι, δεν ξέρω τι να κάνω», η Λέα δεν έχει πάει στο κέντρο ψυχαγωγίας και βαριέται να κάνει το οτιδήποτε. Η μητέρα έχει δουλειά, ο Τεό και ο πατέρας έχουν φύγει και η μικρή ηρωίδα δεν ξέρει τι να κάνει. Το κακό και το καλό αγγελάκι θα διαφωνούν συνεχώς για το πώς να αντιδράσει, και η Λέα αφού βαρεθεί όσο δεν πάει άλλο, θα ανακαλύψει τρόπους να γίνει κι εκείνη δημιουργική.
           
Η βαρεμάρα, όπως συμφωνεί και ο δημιουργός του κόμικ Muzo, είναι η κομβική εκείνη στιγμή όπου μπορεί να μπει σε εφαρμογή η δημιουργικότητά μας –κάτι που απειλείται από τα συνεχώς οργανωμένα προγράμματα που ξεδιπλώνουν οι γονείς για τα παιδιά τους. Είναι καλό να βαριέται που και που ένα παιδί, κι ας έχει νεύρα εκείνη την ώρα. Ας κάνουμε εμείς υπομονή και θα επανέλθει ακόμα πιο δημιουργικό.
           
Στο «Είμαι ζηλιαρόγατος», ο Τεό βιώνει το πιο κλασικό αδερφικό –πόσο μάλλον με διδύμους!- συναίσθημα. Σας το λέω, γιατί το έχω ζήσει. Η δίδυμη αδερφή μου είχε πάντα την αγωνία πως τα δώρα ή τα χρηστικά αντικείμενα (τσάντες, μολύβια κτλ) που έπαιρναν σε εμένα οι γονείς μας ήταν πάντα τα καλύτερα και τα ομορφότερα. Το ότι ήταν πανομοιότυπα δεν την απασχολούσε ιδιαίτερα. Αυτό όμως που ο Τεό ξεπέρασε παίζοντας με το δικό του παιχνίδι, σε εμάς λύθηκε με το να έχουμε μονίμως τις ΙΔΙΕΣ τσάντες στο δημοτικό, τα ΊΔΙΑ τετράδια και πάει λέγοντας.
           
Στο τρίτο βιβλιαράκι της σειρά, η Λέα δηλώνει πως «Είμαι λίγο ντροπαλή…». Ο δημιουργός τοποθετεί την αιτία της ντροπαλότητας στις δεύτερες σκέψεις της μικρής ηρωίδας –που εκπροσωπούνται από το διαβολάκι- και στις οποίες δεν αξίζει η μικρή την προσοχή και το ενδιαφέρον, φοβάται μονίμως πως θα κάνει λάθος και θα την κοροϊδέψουν.
           
Στο τέταρτο βιβλίο, ο Τεό ουρλιάζει «Θα θυμώνω όσο θέλω!» και πράγματι τα κάνει όλα λίμπα. Και ενώ στα προηγούμενα βιβλία παρά το ηθικοπλαστικό και κάπως θρησκευτικό σύστημα με το καλό και κακό αγγελάκι να επηρεάζουν τα παιδιά, βρήκα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για να απενοχοποίησουν οι μικροί αναγνώστες διάφορες καταστάσεις, αυτό το βιβλιαράκι με βρίσκει λίγο αντίθετη. Ο Τεό θυμώνει και πετάει το παιχνίδι. Το αγγελάκι του προκαλεί τύψεις και ενοχές, πως αυτός φταίει και πως τώρα η αδερφή του δεν θα θέλει να παίξει μαζί του. Ακόμα και η συγνώμη που του προτείνει το αγγελάκι να ζητήσει είναι μια ωφελιμιστική συγνώμη: να μην χάσει το μίκι μάους που βλέπει η Λέα και γελάει. Στον επόμενο θυμό του, η μητέρα αντιδρά λέγοντάς του «Σταμάτα αμέσως τους θυμούς» και μετά τη ζημιά, τον βάζει τιμωρία. Ο θυμός και η επιθετικότητα του Τεό δαιμονοποιούνται: οφείλει και πρέπει να τα εξαφανίσει και θα το κάνει πετώντας το διαβολάκι στην τουαλέτα.
           
Είναι γεγονός πως η δυτική κοινωνία δεν θεωρεί την επιθετικότητα και το θυμό υγιή συναισθήματα και καταστάσεις. Πρέπει όλα να λύνονται με τη λογική και την ηρεμία, όλα να τα συζητάμε και να είμαστε πολύ προσεκτικοί να μην «προκαλέσουμε» θλίψη στους άλλους. «Μη στεναχωρείς τη μαμά και το μπαμπά» ακούνε συνεχώς τα θυμωμένα παιδιά και αυτός ο θυμός δεν καταφέρνει ποτέ να εκφραστεί –ξεσπάει μόνο- και να μετουσιωθεί σε δημιουργικότητα.
           
Τα παιδιά έχουν πολύ θυμό και πολύ επιθετικότητα και στόχος μας θα έπρεπε να είναι όχι να τα καταπνίξουμε, αλλά να τα βοηθήσουμε να τον εκφράσουν χωρίς να γίνουν καταστροφικά. Μέχρι τότε όμως δεν ξέρω αν οι τύψεις και οι τιμωρίες βοηθάνε.
           
Γιατί όπως λέει και η κόρη μου: «Να τσακωνόμαστε μαμά, αλλά να τα βρίσκουμε μετά».
 ---------------------------------------------------
Muzo
Τα βάσανα του Τεό και της Λέας
Μετάφραση: Νάτα Παπαδοπούλου
Εκδόσεις Gema
 
Όσο θέλω θα θυμώνω
ISBΝ: 978-960-6893-40-7
Τιμή: €7.00
 
Βαριέμαι δεν ξέρω τι να κάνω …
ISBΝ: ISBΝ: 978-960-6893-41-4
Τιμή: €7.00
 
Είμαι ζηλιαρόγατος
ISBΝ: 978-960-6893-42-1
Τιμή: €7.00
 
Είμαι λίγο ντροπαλή
ISBΝ: 978-960-6893-43-8
Τιμή: €7.00