ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΕΙΑ & ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΕΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΥΣ» ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΟΥ Ο’ ΝΗΛ

της Λίλας Παπαπάσχου

«Ένα Φεγγάρι Για τους Καταραμένους». Γραμμένο το 1943 (το κύκνειο άσμα του) από τον Ευγένιο Ο’Νηλ και τοποθετημένο στο μακρινό 1923, το αυτοβιογραφικό και βαθιά μελαγχολικό– παρόλο το καυστικό χιούμορ του – έργο του ιδιαίτερα αγαπητού στη χώρα μας συγγραφέα, παρουσιάζει με γλαφυρότητα και ταυτόχρονα λυρισμό την «καταραμένη» ιστορία της Τζόσι και του Τζιμ, με φόντο το αχανές, πετρώδες και συχνά αφιλόξενο τοπίο της αμερικανικής υπαίθρου.

Η ικανότατη Μαριλίτα Λαμπροπούλου σκηνοθέτησε με «ψύχραιμη ευαισθησία» μία ονειρικά ρεαλιστική παράσταση που ξεκινάει και τελειώνει με μια «σφαγή». Με αίμα και χωρίς. Με τη δεύτερη να είναι πολύ πιο επώδυνη κι ας μην αιμορραγούν τα "θύματα".

Η γνωστή ηθοποιός και σκηνοθέτις, πέρα από το γεγονός ότι δημιούργησε μία υψηλής αισθητικής παράσταση, με εικόνες κινηματογραφικής αρτιότητας και μία αίσθηση του ακατέργαστου που ενίσχυσε εν τέλει το συνολικό αποτέλεσμα, προσδίδοντάς του μια χροιά φυσικότητας και αλήθειας., κατάφερε πέρα και πάνω απ' όλα να μας αγγίξει ειλικρινά, εκεί που πονάει ο καθένας. Γιατί όλοι μας κάπου πονάμε...

Άνθρωποι και γουρούνια "συνυπάρχουν" στη φάρμα του Φιλ Χόγκαν/Γιάννης Νταλιάνης και της κόρης του Τζόσι Χόγκαν/Ιωάννα Παππά, με τους μεν να προσομοιάζουν στα δε, κάτι που υποδηλώνεται με τους ανάλογους συμβολισμούς, άλλοτε προφανείς και σε κάποιες περιπτώσεις εντελώς υποδόριους, που μεταφέρουν όμως σε κάθε περίπτωση το μήνυμα που πρέπει να μεταφέρουν στους θεατές, αλληγορικά μεν, αλλά με σαφήνεια, χωρίς υπερβολικό στυλιζάρισμα και σίγουρα χωρίς περιστροφές.  

Η Ιωάννα Παππά και ο Γιάννης Νταλιάνης εντυπωσιάζουν με τις ερμηνείες τους και μάλιστα σε δύο κόντρα -physique ρόλους

Την καθόλου ήρεμη - αν και επαναλαμβανόμενη - καθημερινότητα του Φιλ και της Τζόσι, που έχουν πλέον "εγκαταλειφθεί" από όλους τους οικείους τους και τρώνε καθημερινά τις σάρκες τους, όπως μόνο οι άνθρωποι που αγαπιούνται πολύ δύνανται να πράξουν, έρχεται να ταράξει ακόμα περισσότερο η παρουσία του Τζιμ Ταϊρόν/Γιώργος Τριανταφυλλίδης, ενός έκπτωτου και νυν αλκοολικού "πρίγκιπα" που πολύ σύντομα θα κληρονομήσει την περιουσία της θανούσας μητέρας του. Ο Φιλ βλέπει σ' αυτόν μια ευκαιρία και η Τζόσι έναν έρωτα. Ο Τζιμ πάλι εδώ και πολύ καιρό δεν είναι σε θέση να δει τίποτα και κανέναν, πέρα από το προσωπικό του δράμα, που τον έχει μετατρέψει σε "νεκροζώντανο".

Η αέρινη Ιωάννα Παππά/Τζόσι, που εδώ θολώνει με την υποκριτική της δεινότητα ακόμα και αυτήν την έμφυτη φυσιογνωμική λάμψη της και μεταμορφώνεται σε ένα παράξενα γοητευτικό πλάσμα που διαθέτει μία δική του ομορφιά, θαμπή και ακατέργαστη, όπως η καθημερινότητα της στο κτήμα του πατέρα της, τον οποίο υποδύθηκε με απόλυτη συνέπεια ο γνωστός και καταξιωμένος ηθοποιός Γιάννης Νταλιάνης, προσδίδοντας σε έναν φαινομενικά αντιπαθή χαρακτήρα στοιχεία που εν τέλει μας έκαναν να συμπάσχουμε μαζί του, ακόμα και όταν καταδικάζαμε τις επιλογές του ήρωά του.

Στον κομβικό ρόλο του αυτοκαταστροφικού και ταυτόχρονα "θανατερά" ερωτεύσιμου Τζιμ, ο Γιώργος Τριανταφυλλίδης κατέθεσε μία γνήσια καλλιτεχνική πρόταση, δημιουργώντας έναν πολύ ενδιαφέροντα, εντελώς αντιφατικό χαρακτήρα που δίνει μία άνιση μάχη με τον εαυτό του - και το θάνατο, μεταφορικά και κυριολεκτικά- η οποία χάρη και στην σκηνική του χημεία με την Τζόσι της Ιωάννας Παππά, χαρίζει στην προδιαγεγραμμένη ήττα του χαρακτήρα που υποδύεται μια λυτρωτική αίσθηση. Εδώ ο αποχωρισμός, η θλίψη, το τίποτα, το κενό, μοιάζουν με ένα θαύμα που συντελείται ερήμην των δύο "καταραμένων" ηρώων, οδηγώντας τους σε μία απροσδόκητη "κάθαρση".

Τα υπόλοιπα πρόσωπα του έργου, εμφανίζονται μεν για λίγο στη σκηνή όπως ο Μάικ Χόγκαν/Ντίνος  Γκελαμέρης και ο πλούσιος γαιοκτήμονας Στεντμαν Χάρντερ/Ιώκο-Ιωάννης Κοτίδης (με τις φωνές και των δύο να διανθίζουν την παράσταση σε διάφορα καίρια σημεία της), αλλά συνεισφέρουν σημαντικά στη δραματουργική της εξέλιξη, αφού ο μεν πρώτος εγκαταλείπει τον πατέρα και την αδερφή του, όπως και τα υπόλοιπα αδέλφια του προς αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής μακριά από έναν καταπιεστικό πατέρα και μία "ακόλαστη" αδερφή και ο δεύτερος αποτελεί τη "δαμόκλειο σπάθη" πάνω από τα κεφάλια του Φιλ και της Τζόσι, που κινδυνεύουν να χάσουν το μοναδικό περιουσιακό τους στοιχείο, αν φυσικά ο Τζιμ τους...πουλήσει...

Το συμφέρον και οι ανθρώπινες σχέσεις, οι ταξικές διαφορές, οι συγγενικοί δεσμοί και το ερωτικό πάθος, το καθήκον και η προσωπική βούληση, η ζωή και ο θάνατος, το παρελθόν απ' τα φαντάσματα του οποίου δύσκολα ξεφεύγει κανείς,  το υπαρξιακό αδιέξοδο του καθενός απέναντι σε μια μεγαλύτερη εικόνα ενός κόσμου που συντρίβει καθετί αγνό και ανόθευτο με κυνισμό και μόνο σκοπό την επικράτηση του ισχυρότερου.

Διαβάζοντας κάτω από τις αδρές γραμμές του "Ένα Φεγγάρι Για τους Καταραμένους", όπως έκανε η Μαριλίτα Λαμπροπούλου, ανακαλύπτει κανείς ένα έργο με πολλά αυτοβιογραφικά και ψυχαναλυτικά στοιχεία που αποτελεί επί της ουσίας έναν αριστοτεχνικό επίλογο του έργου "Ταξίδι μακριάς μέρας μέσα στη νύχτα",  με την ιστορία του Τζέιμι Ταϊρόν (περσόνα του αδερφού του στο Ταξίδι) να εξαγνίζεται από τον ίδιο τον συγγραφέα, σε μία ύστατη πράξη ελέους, απέναντι σε ένα υπαρκτό πρόσωπο που είχε καταλυτική επίδραση στον ψυχισμό του συγγραφέα, αλλά και στο συγγραφικό του έργο.

Τον ωχρό ήλιο του Φθινοπώρου διαδέχεται ένα εξίσου χλωμό και δυσοίωνο φεγγάρι, που φωτίζει το τραγικό αδιέξοδο δύο ανθρώπων που ενδεχομένως να άξιζαν κάτι καλύτερο, αλλά η μοίρα τους έχει πλέον διαγραφεί και θα τους οδηγήσει σε ένα οδυνηρό ξημέρωμα, που κρύβει όμως για τον καθένα κάτι παραπάνω από ατελείωτη λάσπη, αλκοόλ και βρώμικο, βαλτωμένο νερό. Τη συνειδητοποίηση πως πραγματικά καταραμένοι είναι αυτοί που δεν αγάπησαν ποτέ κάποιον τόσο πολύ, που να τους κοστίσει όλη την υπόλοιπη ζωή τους...ή όπως λέει η Τζόσι στον Τζιμ "Έλα να καθίσουμε...Έτσι...αγκαλιά. Γείρε το κεφάλι σου στο στήθος μου...όπως είπες ότι σ'αρέσει...Ωραία{...}Μετά από τόσα ψέματα και δολοπλοκίες, στο χρωστάω να σου δώσω αυτή την αγάπη που έχεις ανάγκη. Δεν είναι και δύσκολο...Σ' αγαπώ με χίλιους τρόπους...και ίσως αυτός εδώ να είναι ο πιο σπουδαίος, γιατί μου κοστίζει τόσο πολύ".

Ιωάννα Παππά και Γιώργος Τριανταφυλλίδης αντιμέτωποι με ένα "καταραμένο" φεγγάρι...

Τα σκηνικά-κοστούμια της Νίκης Ψυχογιού ήταν απλά μεν, αλλά δηλωτικά της εποχής και σίγουρα ταιριαστά με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ήρωα, οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη απέδωσαν με ατμοσφαιρικότητα και μια θολή λάμψη τις εναλλαγές από την ημέρα στη νύχτα και το ανάποδο, ενώ αξιόλογη ήταν η δουλειά της κινησιολόγου της παράστασης Κορίνας Κόκκαλη που βοήθησε σημαντικά τους ηθοποιούς σε κάποιες πιο απαιτητικές κινητικά σκηνές. Τέλος, στα ατού της παράστασης συγκαταλέγεται η νωχελικά αισθαντική μουσική των Κώστα Γάκη και Κώστα Λώλου, που απλώθηκε στη σκηνή και στην πλατεία σαν δροσερός αέρας μετά από μια ζεστή καλοκαιρινή μέρα, απαλύνοντας τις οξύτατες - εσωτερικές κυρίως - συγκρούσεις  των ηρώων.

"Ένα Φεγγάρι Για τους Καταραμένους", στο Θέατρο Πορεία. Στο τέλος ο καθένας θα πάρει το δρόμο του και το ξημέρωμα θα τους βρει όλους τόσο ίδιους μα και εντελώς αλλαγμένους.
___________________________________________
Συντελεστές:
Μετάφραση: Θοδωρής Τσαπακίδης, Ισμήνη Φραγκιουδάκη
Σκηνοθεσία: Μαριλίτα Λαμπροπούλου
Σκηνικά - Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Μουσική: Κώστας Γάκης, Κώστας Λώλος
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελπίδα Τοπάλογλου
Φωτογραφίες-trailer: Βάσια Αναγνωστοπούλου

Παίζουν:  
Τζόσι Χόγκαν: Ιωάννα Παππά
Φιλ Χόγκαν, ο πατέρας της: Γιάννης Νταλιάνης
Τζιμ Ταϊρόν: Γιώργος Τριανταφυλλίδης
Στέντμαν Χάρντερ: Ιώκο - Ιωάννης Κοτίδης
Μάικ Χόγκαν: Ντίνος Γκελαμέρης
Διάρκεια: 150 λεπτά, με διάλειμμα
 
Τιμές Εισιτηρίων:  VIP ζώνη: 18 ευρώ, A’ ζώνη: 16 ευρώ, Β’ ζώνη: 14 ευρώ, Γ’ ζώνη: 12 ευρώ, senior (άνω των 65):14 ευρώ, φοιτητικό, νεανικό (κάτω των 22), ανέργων, ΑμεΑ: 12 ευρώ (σε συγκεκριμένες θέσεις της Α’ & Β’ ζώνης)

Εισιτήρια θα διατίθενται με προσφορά προπώλησης έως και την ημέρα της πρεμιέρας (15 Οκτωβρίου): Εισιτήρια VIP ζώνης 14€, Α’ ζώνης 12€, Β’ ζώνης 12€ (αρχική τιμή 18€, 16€ και 14€ αντίστοιχα).
 
Θέατρο Πορεία από 15 Οκτωβρίου 2018
 
Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.