ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΕΙΔΕ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΆΛΦΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ-ΤΟ ΑΓΡΙΜΙ» ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑ

της Λίλας Παπαπάσχου

Με κραγιοναρισμένα χείλια
φιλιέσαι και φιλάς
θυματα χίλια λιώνουν στη ζήλια
κι εσύ γελάς
ζεις ένα ατέλειωτο μεθύσι
σαν όνειρο γλυκό
κι όταν ζαλίζεσαι, δε
συλλογίζεστι
τον κόσμο τον κακό

Τρελή θεατρίνα
γλυκιά και τσαχπίνα
που νομίζουν πως ποτέ δεν πονείς
οι πολλοί θαυμαστές σου
δεν κλαις, λεν, ποτέ σου
μα στο ντεκολτε σου
κλείνεις μια ψυχή που λιώνει
και μόνη θρηνείς

Κάποτε ζεις σαν πριγκηπέσσα
με γλέντια στην αρχή
κι από κοντέσσα, στο μήνα μέσα
μένεις φτωχή
είν' η καρδιά σου φοβισμένη
δεν θέλει ν' αγαπά
πρώτα αντιστέκεται κι ύστερα
μπλέκεται
και σαν τρελή χτυπά

Τρελή θεατρίνα
γλυκιά και τσαχπίνα
που νομίζουν πως ποτέ δεν πονείς
οι πολλοί θαυμαστές σου
δεν κλαις, λεν, ποτέ σου,
μα στο ντεκολτέσου
κλείνεις μια ψυχή που λιώνει
και μόνη θρηνείς
δεν κλαις, λεν, ποτέ σου
μα στο ντεκολτέ σου
κλείνεις μια ψυχή που λιώνει
και μόνη θρηνείς
(Το ταγκό της Θεατρίνας)

Αν και το συγκεκριμένο τραγούδι δεν ακούγεται στην παράσταση «Μαρίκα Κοτοπούλη - Το Αγρίμι»,  που παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Άλφα, νομίζω ότι συνοψίζει αυτό που ήταν η Μαρίκα Κοτοπούλη (3 Μαΐου 1887 - 11 Σεπτεμβρίου 1954). Μία  αρτίστα που «μάτωνε» πάνω στη σκηνή. Μια λαϊκή ντίβα. Μια (τρελή) θεατρίνα από τα γεννοφάσκια της που δεν ντρεπόταν να την αποκαλούν έτσι, παρόλο που απέκτησε διεθνή φήμη και διακρίθηκε ως μία από τις κορυφαίες ηθοποιούς της γενιάς της (& διαχρονικά), ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίστηκε ως ένα πραγματικά ελεύθερο πνεύμα, εγκλωβισμένο σε ένα μικροσκοπικό γυναικείο κορμί, στο στήθος του οποίου χτυπούσε μια ατίθαση καρδιά, πολύ  πιο δυνατά απ’ όσο και η ίδια μπορούσε να αντέξει.

Η Δήμητρα Παπαδήμα  γράφει, ερμηνεύει και συν-σκηνοθετεί με τον Γιάννη Μποσταντζόγλου, ένα δραματικό έργο με αναπάντεχες κωμικές ανάσες. Το βαθιά εξομολογητικό, αποκαλυπτικό και ταυτόχρονα συγκινητικό κείμενο της Δ. Παπαδήμα, μετουσιώθηκε σε μία θεατρική μυσταγωγία που μας ταξιδεύει πίσω σε εποχές που για κάποιο λόγο νοσταλγούμε χωρίς να τις έχουμε ζήσει και που εν τέλει δεν ήταν και τόσο ειδυλλιακές, όσο η απόσταση του χρόνου τις έχει εγκαθιδρύσει στη συνείδησή μας. Πόλεμος, εθνικός διχασμός, μετά πάλι πόλεμος, εθνική διχόνοια, μετά πάλι πόλεμος και στο ενδιάμεσο οι προσπάθειες των ανθρώπων να αντλήσουν χαρά και αισιοδοξία από το θέατρο, τον έρωτα, τις ξέφρενες διασκεδάσεις και τις ηδονικές απολαύσεις. 

​Η Δήμητρα Παπαδήμα γίνεται η Μαρίκα Κοτοπούλη, η μεγάλη ιέρεια του ελληνικού θεάτρου

Μέσα σε αυτό το «φουρτουνιασμένο» ιστορικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, μπαίνουμε στο καμαρίνι της Μαρίκας Κοτοπούλη για 23 ημέρες και 23 νύχτες και ζούμε μαζί της την αγωνία, τον πόνο, την αγανάκτηση, τη ζήλεια και την οργή για την απουσία από το κέντρο της πλατείας του θεάτρου, ενός ανθρώπου και του…καπέλου του. Ο άνθρωπος αυτός δεν είναι άλλος από τον εξίσου «μοιραίο», Ίωνα Δραγούμη, τον αντιβενιζελικό αριστοκράτη και ιδεολόγο, που δολοφονήθηκε στην περιοχή των Αμπελοκήπων στις 31 Ιουλίου 2020 . Εκείνη αγνοώντας την πραγματικότητα, συνομιλεί με το ολόγιομο καλοκαιρινό φεγγάρι και με το πορτραίτο του απόντα αγαπημένου της, σε μια προσπάθεια να ξορκίσει το κακό, που μάλλον βαθιά μέσα της είχε διαισθανθεί.

​Οι δικοί της άνθρωποι, μέσα σε αυτούς και ο νεαρός τότε Δημήτρης Μυράτ (ο Μήτσος…) ανέχονται όλες τις ιδιοτροπίες και τα βίαια ξεσπάσματά της, κρατώντας κρυφό το πιο τραγικό νέο της ζωής της.  Εκείνη πίνει, καπνίζει, οργιάζει και τρυπιέται, βγαίνοντας στη σκηνή με την ελπίδα να μην βρει πάλι κενή τη θέση του, ενώ το κοινό αποθεώνει τη μεγάλη τραγωδό. Κι εμείς πενθούμε ήδη για αυτό που η ίδια αγνοεί.

Έχοντας γίνει ευρύτερα γνωστή χάρη στις τηλεοπτικές της εμφανίσεις σε επιτυχημένα σήριαλ, η Δήμητρα Παπαδήμα παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια στο θέατρο μία εντελώς διαφορετική εκδοχή του ερμηνευτικού εαυτού της και μας ξανασυστήνεται ως μια ηθοποιός – και συγγραφέας! - αξιώσεων που ερμηνεύει με θεατρικότητα (και όχι θεατρινισμούς) πολυδιάστατους γυναικείους χαρακτήρες που αποτελούν σημεία αναφοράς. Άλλωστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, είχε ενσαρκώσει το αντίπαλον δέος της μεγάλης πρωταγωνίστριας, την Πηνελόπη Δέλτα, η οποία στην προκειμένη περίπτωση αν και λόγια, μάλλον κατατροπώνεται από τα λεκτικά βέλη, μίας πολύ πιο αυθόρμητης και αυθεντικής ύπαρξης, που δεν χαμπαριάζει από σεμνοτυφίες και…λογοκρισίες. 

​Η  ταλαντούχα  ηθοποιός, πέτυχε με εντυπωσιακή άνεση και άλλη τόση φυσικότητα, να μεταμορφωθεί εξ’ ολοκλήρου σε αυτό το χαρισματικό «Αγρίμι» υπηρετώντας με απέραντο σεβασμό απέναντι στην προσωπικότητα και το έργο της σπουδαίας ηθοποιού, αλλά χωρίς καμία διάθεση εξιδανίκευσης, ένα κείμενο προκλητικό, ανατρεπτικό, αθυρόστομο και καυστικό σαν οξύ, αφού αυτά που μοιράζεται με το κοινό της η Μ. Κοτοπούλη «αποκαθηλώνουν» από το καθαγιασμένο βάθρο τους μερικές από τις πιο διάσημες προσωπικότητες της πολιτικής, των γραμμάτων και των τεχνών, αλλά ρίχνουν και τις μάσκες μίας βαθιά συντηρητικής και υποκριτικής κοινωνίας, που αφού αποθέωνε τα είδωλά της, στη συνέχεια με την ίδια ευκολία τα διέσυρε με τον πλέον χυδαίο τρόπο.

Η Δήμητρα Παπαδήμα/Μαρίκα Κοτοπούλη αντιμέτωπη με την πιο σημαντική απώλεια της ζωής της

Η ψηλή - και αναλλοίωτα όμορφη- Δήμητρα Παπαδήμα, συρρικνώνεται για να χωρέσει στο μικροσκοπικό σώμα μίας μελαψής, γοητευτικά άσχημης, αρχετυπικά ερωτικής και γεμάτης ενδιαφέρουσες αντιφάσεις γυναίκας, που με τον άσωτο βίο, τους θυελλώδεις έρωτες και το πηγαίο ταλέντο της σημάδεψε όσους είχαν την τύχη – ή την ατυχία – να βρεθούν στο δρόμο της, αποκτώντας φανατικούς θαυμαστές και ορκισμένους εχθρούς, όπως όλες οι «bigger than life» προσωπικότητες. Θρησκευτική πίστη και σεξουαλική ελευθεριότητα, πάθος και ευαισθησία, μικρότητα και μεγαλείο, αγάπη και μίσος, όλα μοιάζουν να συνυπάρχουν μέσα σε αυτό το λεπτό σαν κλαράκι κορμί, που λυγίζει...αλλά δεν σπάει.

Στον μικρό μεν, αλλά πολύ χαρακτηριστικό ρόλο του επιχειρηματία Γιώργου Χέλμη, του «επίσημου εραστή» της Μαρίκας Κοτοπούλη, ο πάντα πληθωρικός Γιάννης Μποσταντζόγλου, που μάζεψε με αγάπη και φροντίδα τις «στάχτες» μιας φλογερής (και φλογισμένης) γυναίκας, η οποία στην ουσία «έσβησε» με την απώλεια του μόνου ανθρώπου που αγάπησε πραγματικά. Την τελευταία μέρα του Ιουλίου του 1920, οι σφαίρες του βενιζελικού στρατιωτικού σώματος ασφαλείας, σκότωσαν μία ψυχή, χωρισμένη σε δύο σώματα.

Με τα υπέροχα τραγούδια του Σουγιούλ και του Αττίκ  (εξαιρετική η μουσική επένδυση του Χρήστου Στεργίου) να χαϊδεύουν τα κακοποιημένα από το θόρυβο της πόλης αυτιά μας και με μία γλυκιά ώχρα να καλύπτει τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης (η Χριστίνα Οικονόμου  έκανε εξαιρετική δουλειά και στα δύο, ενώ οι φωτισμοί του Γιώργου Φωτόπουλου έδεσαν απόλυτα με το σκηνικό περιβάλλον υπογραμμίζοντας ιδανικά τις πιο καίριες σκηνές της παράστασης), ταξιδέψαμε μέσα από την ερμηνεία της Δήμητρας Παπαδήμα σε μία εποχή που φαντάζει πολύ μακρινή από τη δική μας, αλλά για κάποιο λόγο μας αγγίζει και μας αφορά, λες και όλα αυτά που εκείνη μας αφηγείται συνέβησαν χθες. 

Το πιο σημαντικό όμως που πετυχαίνει η συγκεκριμένη παράσταση και μάλιστα χωρίς καμία ιστορική αναφορά ή χρονολογική απαρίθμηση, είναι ότι μας ωθεί να ψάξουμε λίγο περισσότερο την ιστορία εκείνης της εποχής, να ξαναθυμηθούμε όσα γνωρίζουμε αλλά έχουν ξεφτίσει στη μνήμη μας, να αναζητήσουμε πληροφορίες για πρόσωπα και καταστάσεις που αγνοούμε, κάνοντας ένα δεύτερο ταξίδι στον κόσμο της Μαρίκας Κοτοπούλη και άλλων εμβληματικών προσωπικοτήτων της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.

Μια παράσταση που σίγουρα αξίζει την προσοχή σας και μια ερμηνεία που σίγουρα δεν θα σας αφήσει ανέπαφους.

ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ
ΤΟ ΑΓΡΙΜΙ
ΤΩΡΑ Κάθε ΣΑΒΒΑΤΟ στις 18:15 και κάθε ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΙΣ 21:00 στο Θέατρο ΑΛΦΑ

trailer παράστασης: 
https://www.youtube.com/watch?v=S12eqvbyFw0&feature=youtu.be&fbclid=IwAR36r3Cu24wift38793W1ySgBulsvgHK4kSzhKoH1mcIJksT7GBKcA6C7PU

προπώληση εισιτηρίων https://www.viva.gr/tickets/theater/theatro-alfa/to-agrimi/
 
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Κείμενο: Δήμητρα Παπαδήμα
Σκηνοθεσία: Δήμητρα Παπαδήμα - Γιάννης Μποσταντζόγλου 
Σκηνικά - Κοστούμια: Χριστίνα Οικονόμου       
Φωτισμοί: Γιώργος Φωτόπουλος
Μουσική Επένδυση: Χρήστος Στεργίου
Φωτό - Τρέιλερ: Κώστας Κιμούλης      
Ερμηνεία: Δήμητρα Παπαδήμα
Μαζί της ο Γιάννης Μποσταντζόγλου                            
Δ/νση παραγωγής: Λευτέρης Πλασκοβίτης
Βοηθός Παραγωγής: Μαρία Παπαδήμα
Παραγωγή: K2L ΑΛΦΑ.ΘΕΑΤΡΟ Ε.Ε
 
Διάρκεια: 80 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ (προπώληση μέχρι 1/12) / Ταμείο: 12 ευρώ, 10 ευρώ (φοιτητικό, ανέργων)