Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΦΛΟΙΝΤ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ Η ΑΦΟΡΜΗ

του Χρήστου Σούτου

Από την στιγμή που έγινε γνωστό το περιστατικό της ωμής αστυνομικής βίας στην Μινεάπολη των Η.Π.Α, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ, ένα κύμα διαδηλώσεων ξεκίνησε από άκρη σε άκρη της χώρας. Το περιστατικό έτσι κι αλλιώς είναι από μόνο του, ως συμβάν, εξοργιστικό. Ο Ντέρεκ Τσόβιν, έτσι λέγεται ο αστυνομικός που πατάει στο  λαιμό τον άτυχο Αφροαμερικανό, μαζί με τους συναδέλφους του κλήθηκαν να συλλάβουν τον Φλόιντ γιατί ο τελευταίος έδωσε πλαστό χαρτονόμισμα σε μίνι μάρκετ. Η αντίσταση που προέβαλε το θύμα όταν του φόρεσαν τις χειροπέδες ήταν αρκετή για τον Τσόβιν προκειμένου να τον οδηγήσει στο να διαπράξει το αδιανόητο. Ακινητοποίησε τον θηριώδη Φλόιντ, τον ξάπλωσε στην άσφαλτο και τον πάτησε με το γόνατο στο λαιμό του. Το όλο σκηνικό έλαβε χώρα για χρονικό διάστημα κοντά στα εννέα λεπτά, για την ακρίβεια οκτώ λεπτά και σαράντα έξι δευτερόλεπτα, εκ των οποίων τα δύο και πενήντα τρία χωρίς το θύμα να έχει τις αισθήσεις του. Το βίντεο που καταγράφει τις τελευταίες εφιαλτικές στιγμές του Αφροαμερικανού το τράβηξε μια γυναίκα και σε αυτό φαίνεται ξεκάθαρα η δυσκολία που έχει ο Φλόιντ να μιλήσει και κυρίως να αναπνεύσει επαναλαμβάνοντας την φράση "...δεν μπορώ να αναπνεύσω..." και τις λέξεις Μαμά και Παρακαλώ. 

Η εικόνα του πεσμένου ανθρώπου σε συνδυασμό με το μένος που βγάζει η πράξη του ένστολου υπερασπιστή του νόμου και φύλακα άγγελου των αδυνάτων, όπως πρέπει να θεωρείται σε κάθε δημοκρατική σύγχρονη κοινωνία ο αστυνομικός, εξόργισε άπαντες. Η αγριότητα των στιγμών, η αναλγησία τόσο του δράστη όσο και των συναδέλφων του απέναντι στις παρακλήσεις του θύματος και κυρίως η τραγική κατάληξη, λογικό ήταν να εξοργίσει την κοινή γνώμη και να οδηγήσει σε μαζικές αντιδράσεις. Προσθέστε σε όλα τα παραπάνω και το γεγονός ότι πρόκειται για ακόμα ένα περιστατικό θανάτου από άσκηση βίας λευκού αστυνομικού σε αφροαμερικανό για να κατανοήσετε λίγο καλύτερα τι ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή που μιλάμε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Είναι όμως μόνο αυτό ή κάτι παραπάνω; Οι αντιδράσεις, οι διαδηλώσεις και οι βίαιες συγκρούσεις σε όλο το μήκος και πλάτος των Η.Π.Α είναι αποτέλεσμα ενός μόνο περιστατικού ή από κάτω υποβόσκει κάτι μεγαλύτερο, κάτι σοβαρότερο;

Η απάντηση είναι δύσκολο να είναι απλά ένα ναι ή ένα όχι. Ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ από μόνος του είναι ένα συμβάν με ξεκάθαρη οσμή ρατσισμού. Οι μαύροι στην Αμερική είναι καλοί όταν παίζουν μπάσκετ, όταν ραπάρουν, όταν παίζουν στο NFL, όταν παίζουν μπέιζμπολ ή είναι αστέρες του κινηματογράφου, αλλά είναι κοινωνική μάστιγα όταν ζουν στα γκέτο, όταν δεν μπορούν ή δεν τους επιτρέπεται να σπουδάσουν, όταν δεν αποκτούν μια καλή κοινωνική θέση στην σύγχρονη Αμερική. 

Ο Τζορτζ Φλόιντ ήταν λοιπόν για τους αστυνομικούς που κλήθηκαν να του μιλήσουν για ένα πλαστό χαρτονόμισμα πολίτης δεύτερης κατηγορίας. Ήταν στο μυαλό τους δεδομένα ένοχος και απειλή για την κοινωνική ειρήνη. Αποφάσισαν λοιπόν μόνοι τους να τον δικάσουν και να τον καταδικάσουν σε θάνατο. Το κατηγορητήριο που απαγγέλθηκε στον Τσόβιν, φυσικό αυτουργό της δολοφονίας του Φλόιντ, αλλά και το γεγονός ότι οι υπόλοιποι αστυνομικοί που ήταν παρόντες δεν διώκονται καν είναι εξοργιστικό και σίγουρα έχει παίξει το ρόλο του για τις βίαιες συγκρούσεις τόσο στην Μινεάπολη όσο και τις υπόλοιπες Πολιτείες των Η.Π.Α. 

Οι λόγοι όμως που οδήγησαν σε τόσο μαζικές συγκεντρώσεις, σε εκτεταμένα επεισόδια, που έφθασαν μέχρι την πόρτα του Λευκού Οίκου και ανάγκασαν την φρουρά του Τραμπ να τον φυγαδεύσει σε ειδικό χώρο- καταφύγιο, είναι πέρα από το συμβάν αυτό καθεαυτό και σίγουρα ακουμπούν το σύνολο τόσο της πολιτικής του Αμερικανού Προέδρου όσο και την κατάσταση που βιώνει ο μέσος πολίτης της υπερδύναμης στην καθημερινότητα του.

Πάμε να τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει στηρίξει όλη του την πολιτική, αλλά και το προεκλογικό του αφήγημα ενόψει των προεδρικών εκλογών του προσεχούς Νοεμβρίου, στην επιστροφή της οικονομίας σε ανοδική τροχιά και την πάταξη της ανεργίας. Μέχρι να ενσκήψει στις ζωές όλων μας η πανδημία, θεωρητικά πάντα, τα είχε καταφέρει. Το υγειονομικό όμως ζήτημα τα τίναξε όλα στον αέρα. Η ανεργία πλέον στις Η.Π.Α καλπάζει με ανεξέλεγκτους ρυθμούς, οι μεγάλες εταιρίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, κολοσσοί της οικονομίας μπαίνουν σε καθεστώς ελεγχόμενης πτώχευσης και ο Τραμπ βρίσκεται αντιμέτωπος με στρατιές ανέργων που χάνουν την γη κάτω από τα πόδια τους αποδεικνύοντας ότι το οικοδόμημα του αμερικανικού ονείρου που υποσχέθηκε χτίστηκε σε πήλινα πόδια. Προσθέστε σε αυτό και την εκατόμβη θυμάτων που έχει φέρει στην χώρα ο νέος ιός μαζί με την διάλυση του συστήματος υγείας που η πολιτική του νέου Προέδρου έφερε και νομίζω ότι έχετε πια μπροστά στα μάτια σας το εκρηκτικό κοκτέιλ.

Τι μπορεί να κάνει ο Τραμπ πια με την νέα πραγματικότητα που αντιμετωπίζει; Όχι πολλά είναι αλήθεια. Ως πρόσωπο αγγίζει τα όρια της φαιδρότητας, ως πολιτικός τα έχει προ πολλού ξεπεράσει και σίγουρα με τον τρόπο που αντιδρά στις εξελίξεις γύρω από το συμβάν με την αστυνομική βία δείχνει και τι προσδοκά. Προσπαθεί, για να κρατηθεί σε επίπεδα εκλογικής μάχης απέναντι στους Δημοκρατικούς, να αναπτύξει έναν διχαστικό πολιτικό λόγο και αφήνοντας την βιαιότητα να "ξεχυθεί" στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις να "μιλήσει" στα κατώτερα αντανακλαστικά της κοινωνίας που προσπαθεί να διαφυλάξει το όποιο βόλεμα της κόντρα στις αντιδράσεις. Εδώ ακριβώς θα παιχτεί και το παιχνίδι τις επόμενες μέρες ή και εβδομάδες. Εάν οι διαδηλωτές δεν αλλάξουν τρόπο αντίδρασης καταδικάζοντας τις καταστροφές και το πλιάτσικο, η οικογένεια του θύματος πάντως έχει ήδη κάνει δηλώσεις προς αυτή την κατεύθυνση και τόνισε ότι μέρος των χρημάτων που συγκεντρώθηκαν με αφορμή την κηδεία του ανθρώπου τους και την στήριξη των παιδιών τους θα δοθούν σε επιχειρήσεις που επλήγησαν από τα γεγονότα, η κατάσταση θα γυρίσει μπούμερανγκ και θα πάει προς την μεριά του Τραμπ. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η αντίδραση θα έχει χάσει το νόημα της, ότι ο ρατσισμός θα επικρατήσει και ότι ο διχαστικός λόγος θα βρει πρόσφορο έδαφος για να "μιλήσει" στην ψυχή του μέσου Αμερικανού. Νίκη απέναντι στην βία και τον ρατσισμό δεν σημαίνει ότι γίνομαι ίδιος, αλλά ότι δείχνω γιατί διαφέρω από αυτόν....