Βιβλία για παιδιά στην προεφηβεία και εφηβεία

Η Μαρία Σούμπερτ παρουσιάζει
ένα αφιέρωμα σε βιβλία 
για προεφήβους και εφήβους 

Αφήνουν πίσω τους την παιδική ηλικία και προετοιμάζονται ή έχουν ήδη αρχίσει να μπαίνουν στην εφηβεία. Είναι τα καμάρια μας που τη μία μέρα μας αγαπούσαν και δεν άντεχαν χωρίς εμάς και την επομένη αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν να είμαστε εμείς οι γονείς τους, γιατί δε ζουν με τους φίλους τους αποκλειστικά και μόνο, γιατί δεν μπορούν να κάνουν ότι θέλουν. Και φυσικά μέσα σε όλα αυτά προστίθεται ένα σώμα που αλλάζει, ένας συναισθηματικός και νοητικός κόσμος που μεταμορφώνεται και επεκτείνεται. 

Χάος. Τρέλα. Πανικός. 

Ας καταφύγουμε ίσως καλύτερα στα βιβλία. Αυτά είναι πάντα προβλέψιμα –εννοώ πως η πλοκή τους έχει ήδη γραφτεί, κι ας μην την ξέρουμε εμείς ακόμα. Όχι σαν τα καμάρια μας. Που απλώς ελπίζουμε να επιβιώσουν μέσα από το ναρκοπέδιο που λέγεται εφηβεία. 

Πρώτα είδα την ταινία στο Νέτφλιξ και μετά διάβασα τα πρώτα δύο βιβλία της σειράς. Η ταινία μου φάνηκε ρηχή και πρόχειρη –όσο αφορά σενάριο και σκηνοθεσία, τα κοστούμια ήταν εξαιρετικά και η φωτογραφία απ’ ότι θυμάμαι καλή. Ξέρω πάντως πως δεν θα πρότεινα να την δει κανείς. 

Αυτό όμως δεν ισχύει για τα βιβλία, τα οποία σε βάζουν γρήγορα στο κλίμα του μυστηρίου, στο ομιχλώδες Λονδίνο που έζεχνε από το κάρβουνο, τις αναθυμιάσεις του Τάμεση και τις ακαθαρσίες των αλόγων. Που τα σκοτεινά σοκάκια έκρυβαν μαχαιροβγάλτες, στραγγαλιστές και «κοιμωμένες» -γυναίκες τόσο εξαθλιωμένες που κοιμόντουσαν στα σκαλιά του πτωχοκομείου, χωρίς δυνάμεις να περπατήσουν ή να μετακινηθούν. 

Στο αφηγηματικό αυτό σκηνικό της Νάνσι Σπρίνγκερ κινείται η Ενόλα Χολμς, η 14χρονη αδερφή του Σέρλοκ και του Μάικροφτ, που αντιτασσόμενη στην μοίρα της γυναίκας της καλής κοινωνίας (ως διακοσμητικού στοιχείου και υπεύθυνης ανατροφής παιδιών), θα το σκάσει από το σπίτι της και εκμεταλλευόμενη την έφεσή της στις μεταμφιέσεις θα αρχίσει να ερευνά παράξενες και παράδοξες υποθέσεις που η αστυνομία αδυνατεί να λύσει. Και που ξέρει… Ίσως βρει και τη μητέρα της στο μεταξύ. 

Νάνσι Σπρίνγκερ 
Ενόλα Χολμς 1: Η υπόθεση του 
χαμένου μαρκησίου
Μετάφραση:
​Δημήτρης Μελικέρτης, Δημήτρης Καλπούζος
Εκδόσεις Ψυχογιός
ISBN: 978-618-01-3844-3
Τιμή: 11,10 €
Ηλικία: 12+

Νάνσι Σπρίνγκερ 
Ενόλα Χολμς 2: Η υπόθεση 
της αριστερόχειρης λαίδης
Μετάφραση: Δημήτρης Μελικέρτης, Δημήτρης Καλπούζος
Εκδόσεις Ψυχογιός
ISBN: 978-618-01-3846-7
Τιμή: 11,10 €
Ηλικία: 12+

Η Σοφία έχει μια κούκλα, τη Σοφούλα. Η Σοφούλα όμως χάνεται. Και στη θέση της έρχεται η Σοφίτα, η επόμενη κούκλα. Η Σοφία όμως είναι δέκα χρονών, πάει στην Πέμπτη Δημοτικού, και έχει μια φίλη αληθινή, τη Γιάννα. Δεν είναι όμως τόσο κολλητή, όσο η κούκλα. Γιατί η κούκλα ακούει και δεν απαντάει, η κούκλα βλέπει όσα έχουν συμβεί στο σπίτι της. Η κούκλα ξέρει. Ξέρει γιατί έφυγε η μαμά, γιατί ξαναπαντρεύτηκε και γιατί έχει μετακομίσει τρία σπίτια παραδίπλα. Η κούκλα ξέρει τι συμβαίνει με το μπαμπά και γιατί το σώμα της μικρής Σοφίας είναι γεμάτο μελανιές και σημάδια. 

Η Αλέκα Τρίπου- Μάνου γράφει ένα εξαιρετικό βιβλίο για παιδιά από δέκα χρονών και πάνω, που μιλάει για την ενδοοικογενειακή βία, όχι μόνο τη σωματική, αλλά κυρίως την ψυχολογική, η οποία διαστρέφει τη σκέψη του παιδιού –το στρέφει προς τον κακοποιητικό γονιό ως τον μοναδικό παρόντα και ως εκ τούτου το βάζει στη θέση όχι απλώς να τον δικαιολογήσει, αλλά και να νιώσει εξαρτημένο από αυτόν. Γιατί το παιδί που νιώθει πως έχει έναν μόνο γονιό κοντά του, θα τον στηρίξει, θα τον πιστέψει, θα κάνει τα πάντα για αυτόν. Κι ας βιώνει την χειρότερη κακοποίηση του κόσμου. 

Αλέκα Τρίπου-Μάνου 
Σουφλέ σοκολάτας
Εικονογράφηση: Ράνια Βαρβάκη
εκδόσεις Μεταίχμιο
Τιμή: 11,00€
ISBN: 978-618-03-2459-4
Ηλικία: 10+

Ένα κορίτσι στο Γυμνάσιο. Θέλει να γίνει μηχανικός αυτοκινήτων, οι γονείς του έχουν χωρίσει, η μαμά είναι πολύ πιεστική στις απαιτήσεις της από εκείνην, ενώ ο μπαμπάς είναι πάντα ένα ασφαλές καταφύγιο. Τώρα έχει αρχίσει να συνηθίζει την νέα κατάσταση με το διαζύγιο. 

Ένα αγόρι, στο Γυμνάσιο και αυτό. Παίζει φλάουτο και είναι χάλια στα αθλητικά. Ο πατέρας του τους έχει εγκαταλείψει. Η μαμά του δουλεύει πολύ σκληρά, γιατί τα οικονομικά τους είναι πολύ πιεσμένα. Ο ίδιος είναι ερωτευμένος με την Άννα, αλλά εκείνη δεν ασχολείται μαζί του. 

Πώς θα μπλεχτούν οι ζωές αυτών των δύο παιδιών, που κινούνται γύρω από το ίδιο πάρκο με τις νεραντζιές; Και πώς θα προσαρμοστούν –ή δε θα προσαρμοστούν- στις νέες αλλαγές που θα έρθουν στη ζωή τους;

Η Ιωάννα Αργυρού σκιαγραφεί με πολύ ενδιαφέροντα τρόπο την ψυχοσύνθεση των δύο αυτών εφήβων, τις δυσκολίες τους, τις αντιδράσεις τους, το άγχος τους και την δυσφορία τους στις συνεχείς αλλαγές που συμπίπτουν με αυτή την τρομακτική αλλαγή που λέγεται εφηβεία.  

Ιωάννα Αργυρού
Στο πάρκο με τις νεραντζιές
ISBN: 978-960-03-6828-4
Τιμή: 14,00€
Ηλικια: 10+

Σε διαφορετικό κλίμα και διαφορετικό ύφος, το δεύτερο βιβλίο του Γιάκομπ Λέοναρντ, με τους βασιλιάδες της βαβούρας, τον Γιούστους, τον Αμπντί και τις «συμμορίες» τους, που καλούνται πλέον να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλο για να μπορέσουν να συνεχίσουν το έργο της ζωής τους: τις φάρσες. 

Γιατί όπως όλοι όσοι διαβάσαμε το πρώτο βιβλίο γνωρίζουμε, οι δύο αυτοί θρυλικοί αντίπαλοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις πιο σουπερ-τέλειο-φανταστικές φάρσες –σε βαθμό που ο διευθυντής Κακαντού έβαλε στο στόχαστρο τον Αμπντί, με αποτέλεσμα αυτός να κινδυνεύει να γίνει ακόμα και επιμελής μαθητής. Τότε όμως θα επέμβει ο Γιούστους και θα σώσει τον άσπονδο εχθρό –φίλο του από μια τέτοια καταστροφή. Κι αν βρούνε και φιλενάδες προς το τέλος, ακόμα καλύτερα. 

Γιάκομπ Μ. Λέοναρντ
Βασιλιάδες της βαβούρας 2 - Τεμπελόσκυλα σε φόρμα
Μετάφραση: Δέσποινα Κλεομβρότου
εκδόσεις Καστανιώτη
ISBN: 978-960-03-6813-0
Τιμή: € 14,00
Για παιδιά: 10+ 

Ο Λούης μετακομίζει με τους γονείς του σε ένα χωριό χαμένο μέσα σε ένα πυκνό δάσος. Οι συγχωριανοί τους όμως δεν είναι καθόλου φιλικοί και τους συμβουλεύουν με κάθε τρόπο να φύγουν από το σπίτι και από το χωριό. Γιατί αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο χωριό. Σε αυτό τον τόπο κλείνουν τα παντζούρια και τις πόρτες κάθε βράδυ μόλις νυχτώσει, γιατί οι λύκοι παραμονεύουν. 

Ποιοι είναι όμως αυτοί οι λύκοι; Και γιατί δεν είναι επιθετικοί;

Ο Βασίλης Κουτσιαρής και ο Γιάννης Διακομανώλης γράφουν ένα βιβλίο για την φιλία, την μαγεία, αλλά κυρίως για τις ενδοοικογενειακές σχέσεις και τις διαγενεακές κληρονομιές που συχνά μας κυνηγούν για δεκάδες χρόνια. Σε έναν τόπο μαγείας, που μοιάζει με τον δικό μας, αλλά ίσως και να μην είναι, με μια οικογένεια μάγων και δύο δίδυμα αγόρια που μοιράζονται την αγάπη των γονιών τους, οι δύο συγγραφείς θέτουν το ερώτημα: αν το ένα από τα δύο αγόρια είχε μαγικές δυνάμεις, πώς θα τις χρησιμοποιούσε κάθε φορά που ένιωθε παραμελημένο;

Βασίλης Κουτσιαρής- Γιάννης Διακομανώλης
Η κραυγή των λύκων
εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
ISBN: 978-960-563-389-9
Τιμή: 9.90 €
Ηλικία: 10+

Και ένα κλασικό έργο σε αυτό το αφιέρωμα για μεγαλύτερα παιδιά. Το έργο της Σαρλότ Μπροντέ γραμμένο στα μέσα του 19ου αιώνα περιγράφει τη ζωή ενός ορφανού κοριτσιού, της Τζέιν Έιρ, το οποίο θα βρεθεί στην ανάγκη να μεγαλώσει τον εαυτό του –στα χέρια μιας άκαρδης συγγενικής οικογένειας στην αρχή, σε ένα οικοτροφείο κολαστήριο τον πρώτο καιρό μέχρι την επιδημία του τύφου που θα στείλει πολλές οικότροφες στον τάφο, αλλά θα τραβήξει και την προσοχή της κοινής γνώμης επάνω του. Εκεί θα ενηλικιωθεί, θα δουλέψει ως δασκάλα και στη συνέχεια θα πάρει το δικό της δρόμο ως γκουβερνάντα σε έναν πύργο. Σε ένα πύργο που κρύβει μυστικά και στον οποίο θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί τον κύριο Ρότσεστερ, τον ιδιοκτήτη του πύργου. Μόνο που η ζωή δεν είναι ακόμα έτοιμη να της χαριστεί και πολλές εκπλήξεις και περιπέτειες περιμένουν την ασχημούλα Τζέιν Έιρ, που γνωρίζει πάντα τη θέση της και το πώς πρέπει να συμπεριφερθεί. 

Σαρλότ Μπροντέ
Τζέιν Έιρ
Μετάφραση: Γεωργία Δεληγιάννη-Αναστασιάδη
εκδόσεις Μίνωας
ISBN: 978-618-02-1755-1
Τιμή: €10,99

Τι συμβαίνει με τη Χριστίνα; Και γιατί η δική της ζωή επηρεάζει τη ζωή της αδερφής της και της μητέρας της; 

Η Βέρα Πρατικάκη γράφει ένα εφηβικό μυθιστόρημα για την ζωή με ένα παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού –ένα παιδί μη λειτουργικό, που θα χρειαστεί για την υπόλοιπη ζωή του φροντίδα και καθοδήγηση. Τι σημαίνει όμως αυτό για την αδερφή της; Και ποιο είναι το όνομά της; Γιατί για τη Χριστίνα ξέρουμε. Το άλλο κορίτσι όμως; Το άλλο κορίτσι σε ολόκληρο το βιβλίο το γνωρίζουμε ως την «αδερφή της Χριστίνας» αφού η άγνοια γύρω από τον αυτισμό θα στιγματίσει και εκείνην και θα την απομονώσει από τους συμμαθητές της, ενώ σύντομα η απουσία χώρου και χρόνου για να μοιραστεί όσα τη δυσκολέψουν θα την οδηγήσουν σε πράξεις αυτοτραυματισμού.

Βέρα Πρατικάκη
Η αδερφή της Χριστίνας
Εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδουλού
εκδόσεις Ψυχογιός
ISBN: 978-618-01-3647-0
Τιμή: 11,10 €
Ηλικία: 10+

Μια σχολική εκδρομή, ένα γκρουπ συγγραφέων και εικονογράφων –μόνο γυναικών!-, μια όμορφη πόλη όπως η Καστοριά και ένα μυστήριο. Ένα μυστήριο που αφορά ένα χαμένο –αλήθεια;- χειρόγραφο, το οποίο θα φέρει ξανά κοντά τον Άγγελο και τη Βίκη. Κι ας έχουν χωρίσει. Και φυσικά αφού υπάρχει λογοτεχνία και εκδοτική δραστηριότητα υπάρχουν και τα βραβεία. Ποιο βιβλίο αξίζει να το κερδίσει και κερδίζει πάντα το βιβλίο που αξίζει (μεγάλη συζήτηση αυτή). 

Η Έρικα Αθανασίου γράφει ένα εφηβικό μυθιστόρημα αφιερωμένο στη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά –η αγάπη της για την ομάδα αυτή είναι φανερή στις σελίδες του βιβλίου, για τις παγίδες που κρύβουν οι βραβεύσεις, αλλά και για την χαμένη έμπνευση που μπορεί να οδηγήσει σε ακρότητες. 

Έρικα Αθανασίου
Μυστήριο πίσω από τις σελίδες
εκδόσεις Κέδρος
ISBN: 978-960-04-5115-3
Τιμή: 11.00€
Ηλικία: 12+