ΈΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΣΩΜΑ

10/4/2020

της Μαρίας Σούμπερτ

Πόσες χιλιάδες λίρες θα χρειάζονταν για να φτιάξουμε έναν νέο άνθρωπο κατά το πρότυπο του Μπένεντικτ Κάμπερμπατς; Ο Bill Bryson μας ενημερώνει πως θα χρειαστούμε περίπου 96.546,79 λίρες –αν και τώρα με το Brexit και την πανδημία θα πρέπει να δούμε αν θα λειτουργήσει αρνητικά ο πληθωρισμός. Τόσο είναι το ποσό που κοστολογείται περίπου για την αγορά όλων των χημικών στοιχείων που χρειάζονται για την λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Ταυτόχρονα όμως πόσο θα μπορούσε να κοστολογηθεί η «ψυχή» του ανθρώπου; Αυτή δυστυχώς δεν μπορούμε να την κοστολογήσουμε, γιατί δεν είναι μια μετρήσιμη ποσότητα. Δεν είναι κάτι χειροπιαστό, παρ’ ότι ο συγγραφέας μας γνωρίζει τους αδένες εκείνους που παλαιότερα πίστευαν πως κατοικούσε μέσα τους η ψυχή.

Ο Bill Bryson μας συστήνει ίσως το γνωστό σε εμάς, αλλά ταυτόχρονα εντελώς άγνωστο, σώμα μας –πώς λειτουργεί, από τι αποτελείται, την ιστορία της ιατρικής και των ανακαλύψεων γύρω από κάθε μέλος του σώματός μας. Ταυτόχρονα όμως αποκαθιστά την ιστορική θέση διαφόρων ερευνητών και επιστημόνων που λησμονήθηκαν επειδή η ανακάλυψή τους δεν μπόρεσε στην εποχή της να γίνει κατανοητή, αλλά και αμφισβητεί παγκόσμια δεδομένα.

«Κανείς δεν μπορεί να πει με απόλυτη σιγουριά ότι δεν υπάρχει άλλος με τα ίδια αποτυπώματα με τα δικά σας. Το μόνο που μπορεί να πει είναι ότι κανείς μέχρι στιγμής δεν έχει βρει δύο σύνολα δακτυλικών αποτυπωμάτων που είναι ακριβώς ίδια».

Κριτική σκέψη μας προτείνει να έχουμε, αλλά και να ερευνούμε εμείς οι ίδιοι αυτά που μας απασχολούν –φυσικά όχι από το διαδίκτυο. Και μας θυμίζει συνεχώς πως για πάρα πολλές λειτουργίες και όργανά μας δεν έχει βρεθεί ακόμα ξεκάθαρη εξήγηση γιατί συμβαίνει –καθιστώντας το ανθρώπινο σώμα έναν μεγάλο μαγικό χώρο, όπου όλα είναι δυνατό να συμβούν. Μαζί με ανέκδοτα και ιστορικά στοιχεία που κάτω από άλλες συνθήκες να μην τα εντοπίζαμε με τόση ευκολία, περιγράφει τις δυσκολίες και πολλών γνωστών ανθρώπων του πνεύματος. Δυσκολίες που αποδεικνύουν πως μπορεί να αγαπάμε τη ζωή, συχνά όμως εις βάρος του σώματός μας.

«Αν και ένα μέρος των ανησυχιών του μπορεί ενδεχομένως να αποδοθεί στην υποχόνδρια φύση του, το άσθμα του ήταν πραγματικό. Μέσα στην απόγνωσή του να βρει θεραπεία, ο Προυστ υπεβλήθη σε αμέτρητα (και άσκοπα) κλύσματα· του έγιναν εγχύσεις μορφίνης, οπίου, καφεϊνης, αμύλου, τριονάλης, βαλεριάνας και ατροπίνης· κάπνισε φαρμακευτικά τσιγάρα· εισέπνευσε κριεζότο και χλωροφόρμιο· του έγιναν πάνω από εκατό οδυνηροί ρινικοί καυτηριασμοί· άρχισε τη δίαιτα του γάλακτος· έκλεισε την παροχή του γκαζιού στο σπίτι του· και ζούσε όσο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μπορούσε στον καθαρό αέρα λουτροπόλεων και ορεινών θερέτρων. Τίποτα δεν έπιασε. Πέθανε από πνευμονία, με τους πνεύμονές του εξαντλημένους, το φθινόπωρο του 1922, μόλις στην ηλικία των πενήντα ενός ετών».

Το απόσπασμα αυτό είναι χαρακτηριστικό του ύφους, της ξεκάθαρης γραφής, της αμεσότητας και του συχνού χιούμορ του συγγραφέα, στην προσπάθειά του να μας συστήσει έναν οργανισμό που αποτελείται από εκατομμύρια μικροσκοπικούς οργανισμούς που καθημερινά παλεύουν –στην κυριολεξία- για την ευημερία μας. Και τον οποίο εμείς τις περισσότερες φορές καταπονούμε και κακοποιούμε. Ας διαβάσουμε λοιπόν για το σώμα μας. Ίσως αν το γνωρίσουμε να το αγαπήσουμε και λίγο.

Αν δεν το χρειαζόμαστε αυτές τις ημέρες που το σώμα και η υγεία μας απειλούνται τόσο έντονα, δεν ξέρω πότε θα το χρειαστούμε.