ΈΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ

της Μαρίας Σούμπερτ

​Ένα θαλασσινό, νησιώτικο και γεμάτο ήλιο και αέρα παραμύθι έγραψε η Εύη Γεροκώστα. Για ένα ζευγάρι, τον Νικόλα και τη Ρηνιώ που ερωτεύτηκαν και μοίρασαν την αγάπη τους στο χωριό και τον κόσμο. Και όταν γέννησε η Ρηνιώ το Μάνθο με τις σφιγμένες γροθιές, για την αγάπη που τους επέστρεψε το χωριό, και την αγάπη που χώρεσε στις βρεφικές φασκιές. Και συνεχίζει την αφήγηση της για τη ζωή του Μάνθου. Πως μεγάλωσε και αγάπησε τη θάλασσα, πως ονόμασε Αλκυόνα τη βάρκα του, πως αρρώστησε και ανέβασε πυρετό και πήρε ώρες να φτάσει σε νοσοκομείο μέσα από τη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Πως επέστρεψε σε αναπηρικό καροτσάκι, πως τον φρόντισαν οι γονείς του, μέχρι που κουρασμένοι κι εκείνοι τον αποχαιρέτισαν. Πως σταμάτησε μια μέρα να μιλάει, όταν σχεδίασε την πρώτη γυναικεία μορφή στην πέτρα. Πως το χωριό τους τον αγκάλιασε και εκείνος συνέχισε να σκαλίζει μορφές στις πέτρες.
           
Η Εύη Γεροκώστα γράφει ένα παραμύθι βασισμένο στις αμοργιανές αφηγήσεις για τον Μιχάλη Ρούσσο, που έζησε στον εγκαταλειμμένο πια οικισμό του Ασφοντυλίτη στην Αμοργό. Από αυτόν εμπνέεται τον Μάνθο, που θα μπορούσε να ζει σήμερα ή στα 1900. Γιατί με τον ποιητικό και παραμυθένιο τρόπο της –παραμυθένιο γιατί μοιάζει να κεντάει την ιστορία σε ένα υφαντό χωρίς να αλλάζει την κλωστή, απλά αυτή να μεταμορφώνει μαγικά τα χρώματά της. Με έναν λόγο που ρέει και την μια εικόνα να γεννά την άλλη, η Γεροκώστα αφηγείται ένα παραμύθι για τη ζωή, την αγάπη, αλλά πάνω απ’ όλα για τον Ασφοντυλίτη, τον οικισμό που εγκαταλείφθηκε, με τα χαμηλά πέτρινα σπιτάκια, μέσα στο πέτρινο γυμνό τοπίο που κοιτά από ψηλά τη θάλασσα. Γιατί ο οικισμός αυτός γέννησε τη Ρηνιώ και το Νικόλα, που έφεραν στη ζωή τον Μάνθο.

Ο Ασφοντυλίτης ενέπνευσε μέσα από τη δική του παράδοση τη Ρηνιώ να ράψει κουδουνάκια στο φουστάνι της, όσο ήταν έγκυος, ένα νανούρισμα διαρκές για το κυοφορούμενο βρέφος. Και ο Ασφοντυλίτης είναι αυτός γεμάτος τραγούδια για τη ζωή και τη θάλασσα, που τραγουδάνε οι ήρωες. Μέσα στο κλίμα αυτό, μέσα στη ζεστή αυτή ατμόσφαιρα όσο δύσκολοι κι αν ήταν οι χειμώνες και η μοναξιά της νησιωτικής ζωής, μονάχα η μικρή αδερφή της μάνας του πατέρα θα κλάψει στη γέννα του μικρού Μάνθου. Χωρίς πολλά λόγια και επεξηγήσεις, θα ενταχθεί στην αφήγηση το δυσοίωνο εκείνο στοιχείο που θα οδηγήσει αργότερα στην εξέλιξη της ιστορίας.
           
Την ιστορία εικονογραφεί ο Αχιλλέας Ραζής, πιστός στην εικόνα που έχουμε για το Μιχάλη Ρούσσο: δεν υπάρχει καμία φωτογραφία του, δεν έχουμε πια σήμερα εικόνα του πώς ήταν ο περίεργος ίσως και νεραϊδοπαρμένος αυτός άνθρωπος. Ο Αχιλλέας Ραζής ζωγραφίζει τις μορφές χωρίς στοιχεία στο πρόσωπο, γιατί ο Μάνθος θα μπορούσε να είναι ο Μιχάλης Ρούσσος – ο ανάπηρος γλύπτης της Αμοργού-, θα μπορούσε να είναι ο Γιαννούλης Χαλεπάς –κι αυτός νησιώτης και γλύπτης τρανός, με μια «αναπηρία» που τον έστειλε στο Ψυχιατρείο-, θα μπορούσε όμως να είναι και κάθε νησιώτης που αποκόβεται το χειμώνα από την ιατρική περίθαλψη και αναγκάζεται να ζήσει με τις παρενέργειες μια ασθένειας που κάτω από άλλες συνθήκες θα είχε ξεπεράσει.
           
Ο Μάνθος- Μιχάλης της Εύης Γεροκώστα όμως πάνω απ’ όλα είναι ένα βρέφος που γεννήθηκε με σφιγμένες γροθιές. Δυνατό μωρό, δυνατό παιδί και δυνατός στα χέρια άντρας, που τον δικό του πόνο και τη δική του μοναξιά την έκανε τέχνη στην πέτρα. Και έτσι μπόρεσε να τη διαχειριστεί.
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------
Εύη Γεροκώστα
Ασφοντυλίτης
εικονογράφηση: Κώστας Μαρκόπουλος
εκδόσεις Καλειδοσκόπιο
ISBN:  9789604711444
Τιμή: 8,50€
Ηλικία: 11+