ΔΕΛΤΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ

της Γεωργίας Τσούρου

Από τη μία μέρα στην άλλη η πόλη γέμισε πάλι με ανθρώπους. Η ευεργετική μοναξιά του δεκαπενταύγουστου και το αυτοκίνητο που περνάει μονοκοντυλιά τα φανάρια της Μεσογείων γίνονται παρελθόν μαζί με τις πετσέτες και τα μαγιό και περιμένουν – καλά να είμαστε – το επόμενο καλοκαίρι. Τώρα πάλι έχει μετρό και στρίμωγμα, ουρές στην τράπεζα και βλέμματα πίσω από ανεβασμένα τζάμια πλάι - πλάι στην κίνηση. Το αυτί, που συνήθισε στον ήχο της σιωπής και στον τζίτζικα, εκπαιδεύεται πάλι να λαθρακούει ιστορίες μοιρασμένες μέσα από κινητά τηλέφωνα στο τρόλεϊ και στο διπλανό τραπέζι του καφέ.

Ρουφάμε τις ιστορίες των άλλων, κι ας κάνουμε πως δεν θέλουμε, πως δήθεν προτιμάμε την ησυχία μας, σαν νεράκι μετά από χούφτες ολόκληρες από αλάτι. Από παιδιά διασκεδάζουμε και νανουριζόμαστε με παραμύθια και κατορθώματα άλλων ανθρώπων, με τα παθήματα και τις αγάπες τους, ζητάμε να διδαχθούμε από αυτές, να προλάβουμε το κακό πριν έρθει σε εμάς, να εμπνευστούμε για το μεγαλείο πριν πάει η ζωή μας στράφι. Ακόμα και η μουσική που ακούμε είναι γεμάτη ήρωες και παραμύθια, κι αν ταυτιστούμε με το πάθος τους, κλείνουμε τα μάτια και σιγομουρμουρίζουμε τους στίχους όλο το μεσημέρι στο γραφείο.

Το διήγημα, όπως και το τραγούδι, είναι το παραμύθι των ενηλίκων, κι ο Τζέφρι Ευγενίδης είναι ένας ταλαντούχος παραμυθάς, με βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης κατάστασης και φαντασία που στρατεύεται για να πλάσει συνθήκες βασανιστικά διδακτικές ή απλούστατα μαγνητικές. Στο «ΔΕΛΤΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ» συναντούμε κυριολεκτικά κάθε καρυδιάς καρύδι, άντρες και γυναίκες, νέους και γέρους, γεροντοκόρες και ζωντοχήρες, δυστυχείς πατεράδες και αποτυχημένους επιχειρηματίες, διότι κανενός ανθρώπου το πάθημα δεν είναι ανάξιο να αποτελέσει έμπνευση και αφού γεμίσαμε τις πόλεις μας με κόσμο, καλά θα κάνουμε να κρατήσουμε τα μάτια και τα αυτιά μας ανοιχτά.

«Δεν είπα τίποτα για ένα λεπτό. Έπιασα το μενού στα χέρια μου. Διάβασα τις λέξεις Fricassee de Laperau εννιά φορές. Αυτό που με ενοχλούσε ήταν το εξής: η κατάσταση της φύσης. Γινόταν σαφές σ΄ εμένα – σαφέστερο από ποτέ – σε ποιο σημείο βρισκόταν το στάτους μου στην κατάσταση της φύσης: βρισκόταν στο ναδίρ. Ήταν κάπου κοντά στην ύαινα. Αυτό δεν ίσχυε, απ΄ όσο γνώριζα, στον πολιτισμό. Είμαι κελεπούρι, ρεαλιστικά μιλώντας. Βγάζω πολλά λεφτά, κατά πρώτον. Το ετήσιο εισόδημά μου έχει εκτοξευτεί στα 254.000 δολάρια. Όμως τα λεφτά, καταπώς φαίνεται, δεν λογαριάζονται στην επιλογή σπέρματος. Τα σφιχτά κωλομέρια του σερβιτόρου μετρούσαν»

Συνηθίζεται, μιλώντας ή γράφοντας για τον Ευγενίδη να αναφερόμαστε στις «Αυτόχειρες Παρθένους» ή στο «Middlesex», βιβλία τα οποία με την αξία τους λειτουργούν σαν παράσημα στον ώμο του συγγραφέα τους. Το μυαλό γεμίζει από τις εικόνες της Σοφίας Κόπολα και την μουσική των AIR, με ειδήσεις για βραβεία και διακρίσεις και το χέρι οδηγεί το βιβλίο από το ράφι στο ταμείο σχεδόν από υποχρέωση, μηχανικά. Όμως αυτός, κι αν ήταν σήμερα, με αυτό μόλις το βιβλίο να εμφανιζόταν, θα διακρινόταν και πάλι από τον σωρό, γιατί διαθέτει ενσυναίσθηση και σαρκασμό και γράφει τόσο αποσπασματικά, ώστε κάθε του ιστορία να μοιάζει με τηλεφώνημα στη μέση της νύχτας ή με συζήτηση που δεν μπορείς να σταματήσεις να κρυφακούς. Ο Ευγενίδης μας διδάσκει πράγματα για την ανθρώπινη συνθήκη που δεν γνωρίζαμε καν ότι έπρεπε να γνωρίζουμε.
----------------------------------------------------------------------------------------
ΔΕΛΤΙΑ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ
ΤΖΕΦΡΙ ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ
ISBN 978 960 16 7594 7