ΈΝΑ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΚΟΙΜΗΘΗΚΕ

της Μαρίας Σούμπερτ

Η πρώτη δημοσίευση της Ωραίας Κοιμωμένης συναντάται στα «Παραμύθια της Μητέρας Χήνας» του Σαρλ Περώ, το 1697. Στο παραμύθι αυτό, οι επτά μοίρες έρχονται να ευλογήσουν μια νεογέννητη πριγκίπισσα –οι βασιλιάδες γονείς της όμως δεν έχουν καλέσει την γριά μάγισσα, η οποία θα το καταραστεί προτού κλείσει τα δεκαέξι της χρόνια να τρυπήσει το δάχτυλό της στο αδράχτι μιας ανέμης και να πεθάνει. Η έβδομη μοίρα δεν μπορεί να ανακαλέσει την κατάρα, παρά μόνο να την αλλάξει –η Αυγή λοιπόν, θα κοιμηθεί για 100 χρόνια και δεν θα ξυπνήσει πριν το φιλί ενός πρίγκιπα. Ο βασιλιάς διατάζει να καούν τότε όλες οι ανέμες του βασιλείου, χωρίς αποτέλεσμα, καθώς πράγματι η πριγκίπισσα πριν κλείσει τα 16, θα τρυπήσει το δάχτυλό της στο αδράχτι μιας ανέμης και θα κοιμηθεί. Όλη η πολιτεία πέφτει σε λήθαργο ενώ το παλάτι καλύπτεται από ένα δάσος με αγκάθια. 100 χρόνια μετά ένας πρίγκιπας καταφέρνει να φτάσει κοντά της και να την ξυπνήσει με ένα φιλί. Το νεαρό ζευγάρι παντρεύεται, αλλά η Αυγή και τα παιδιά της κινδυνεύουν από την πεθερά – δράκαινα που θέλει να τους φάει. Ευτυχώς στο τέλος, η δράκαινα πέφτει στην ίδια της την παγίδα και σκοτώνεται.
           
Λίγο διαφοροποιημένη είναι η εκδοχή των αδερφών Γκριμ, όπου οι μοίρες είναι δεκατρείς. Επίσης ο πρίγκιπας δεν δυσκολεύεται να φτάσει στην Αυγή, καθώς τα αγκάθια μετατρέπονται σε τριαντάφυλλα. Σε άλλες εκδόσεις τα παιδιά της Αυγής και του πρίγκιπα είναι η Σελήνη και ο Ήλιος.
           
Αρκετά διαφοροποιημένη είναι η εκδοχή της Disney, που βγήκε στους κινηματογράφους το 1959. Ταιριαστή με τα ήθη και την κουλτούρα της εποχής –που δεν φαίνεται να έχει αλλάξει και πολύ από την καταγραφή του 17ου αιώνα- η Αυγή ευλογείται από τις μοίρες με τα δώρα της ομορφιάς, της καλοσύνης και της μελωδικής φωνής. Τα βασικά στοιχεία που θα την κάνουν και μια επιθυμητή σύζυγο στο μέλλον. Όταν όμως το κορίτσι κινδυνεύσει από την κατάρα της Μαγκούφισσας, οι τρεις νεράιδες θα την κρύψουν στο δάσος. Για δεκαέξι χρόνια θα μεγαλώσει μακριά από το παλάτι και όλα θα πηγαίνουν καλά, όταν ένα βράδυ πριν πάει στο κάστρο να επανενωθεί με τους γονείς της θα γνωρίσει έναν ξένο, κάποιον που έχει δει μόνο στο όνειρό της. Η συνέχεια είναι η αναμενόμενη. Ως υπάκουο κορίτσι πηγαίνει εν τέλει στο παλάτι να γνωρίσει τον μέλλοντα σύζυγό της, αλλά θα την προλάβει η κατάρα. Θα τρυπήσει το δάχτυλό της στο αδράχτι μιας ανέμης και θα πέσει σε ύπνο. Δεν χρειάζεται να περάσουν 100 χρόνια όμως, γιατί ο πρίγκιπας Φίλιππος –ο ξένος που είχε γνωρίσει και κατά τύχη είναι και το προξενιό της- θα παλέψει με την Μαγκούφισσα, θα την κατατροπώσει, θα βρει την Ωραία Κοιμωμένη και θα την ξυπνήσει με το φιλί της αληθινής αγάπης.
           
Η Disney έχει αποδείξει πως δεν κρατάει τις ιστορίες της αναλλοίωτες, τις διασκευάζει με τον τρόπο της και σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής. Σε μια περίοδο μετά από πολλούς πολέμους –Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Πόλεμος της Κορέας, με την Επανάσταση της Κούβας να έχει τελειώσει και τον Πόλεμο στο Βιετνάμ να ξεκινάει- η αναδοχή μοιάζει να είναι μια κατάσταση που μπορεί να κριθεί αναγκαία. Όταν οι δίκαιοι γονείς πολεμούν το «κακό», είτε αυτό ονομάζεται ΕΣΣΔ, είτε Βιετκόνγκ, είτε Κουβανοί, είτε Μαγκουφισσα- κάποιος πρέπει να κρατήσει τα παιδιά ασφαλή.
           
Από την άλλη το έργο κρατάει τα στοιχεία της τελετής ενηλικίωσης της μικρής Αυγής. Μεγαλώνοντας μέσα στο δάσος, η γνωριμία της με τον «ξένο» την καθιστά ευάλωτη. Δεν είναι ακόμα έτοιμη, καθώς δεν έχει «ματώσει», δεν έχει μπει στον γυναικείο κύκλο. Αυτό είναι που θα πληρώσει με το ύπνο της μετά, θα βιώσει τις συνέπειες μιας γνωριμίας που δεν συνέβη τη σωστή στιγμή, θα ματώσει και θα κοιμηθεί μέχρι να είναι πραγματικά έτοιμη. Και αν για την δυτική παράδοση αυτό θέλει 100 χρόνια, για την Disney επαρκούν λίγες ώρες. Αρκεί ο πρίγκιπας να την διεκδικήσει και να πολεμήσει για χάρη της. Τότε θα την κερδίσει.
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------
Η Ωραία Κοιμωμένη
Σκηνοθέτης: Clyde Geronimi
Εταιρεία Παραγωγής: Walt Disney
Έτος: 1959
Κυκλοφορεί σε dvd και blue ray