«ΓΙΑΤΙ ΚΛΑΙΣ;»

της Μαρίας Σούμπερτ

 
 … μοιάζει να αναρωτιέται ο Βασίλης Αλεξάκης και ο μικρός του Νικόλα Ανδρικόπουλου δείχνει να μην μπορεί να απαντήσει. Γιατί τι να πεις μπροστά σε όλο αυτό τον συναισθηματικό εκφοβισμό, την ψυχολογική βία που ασκείται από μια μητέρα που απλώς δεν αντέχει; Δεν αντέχει τη ζωή της, την καθημερινότητά της –ακόμα και το παραμικρό που θα τη βγάλει από τη ρουτίνα της, θα επιμηκύνει την αναμονή της επιστροφής στο σπίτι, είναι ικανό να προκαλέσει την οργή της. Μια οργή που ενώ δεν πραγματοποιείται με πράξεις, γίνεται όμως εικόνες και εν δυνάμει πράξεις. Μια βίαιη εικόνα μπορεί ποτέ να μην προκαλέσει σωματικό πόνο, η ικανότητά μας όμως να βιώνουμε εν δυνάμει καταστάσεις είναι αρκετή. Αν απειλήσουμε ένα παιδί πως θα φάει ξύλο –και πραγματικά τώρα, ποιος δεν το έχει κάνει, έστω και κεκαλυμμένα;- του δημιουργούμε ήδη την εικόνα: μας φαντάζεται να σηκώνουμε το χέρι και να το κάνουμε

Το να απειλούμε εν γένει ένα παιδί έχει αποδειχτεί πρακτική ασύμφορη. Κυρίως γιατί δεν πιάνει. Αυτό που προκαλεί όμως αυτή η συνεχής μομφή, η απειλή, αυτή η μόνιμη απογοήτευση που εκδηλώνει η μητέρα στο παραμύθι του Βασίλη Αλεξάκη, προκαλεί κλάματα. Καταστρέφει την αυτοεκτίμηση, κάνει το παιδί να νιώθει υποτιμημένο και ανίκανο, ένοχο για την δυσθυμία της μητέρας. Από την άλλη η μητέρα αδυνατεί να καταλάβει πως το παιδί χρειάζεται χρόνο να περάσει από την μια κατάσταση στην άλλη, πως μπορεί να παίξει ακόμα και με τα έντομα, πως ναι, έχει χάσει το κουβαδάκι του και φυσικά και δεν θυμάται που το έβαλε.
           
Είναι λοιπόν κακή η μητέρα; Ποιο είναι το «τέρας» που δημιουργεί όλη αυτή τη θλίψη στον μικρό ήρωα που τόσο ζωντανά έχει εικονογραφήσει ο Νικόλας Ανδρικόπουλος;
          
Πόσες φορές δεν έχουμε βγει εκτός ορίων, έχουμε εξοργιστεί, έχουμε φαντασιωθεί βίαιες πράξεις, έχουμε φωνάξει, δαγκώσει χείλη και σουφρώσει στόματα για να μην ξεστομίσουμε κάτι που θα είναι καταστροφικό; Και μετά μετανιώνουμε, γεμίζουμε ενοχές και προσπαθούμε να εξιλεωθούμε με αγκαλιές ίσως και με δώρα; Και πραγματικά ποια μητέρα ή ποιος πατέρας είναι τόσο ήρεμος που δεν είναι απλά παθητικά επιθετικός ή επιτρεπτικός στα πάντα;
           
Ας μην γελιόμαστε. Η μητέρα που περιγράφει απλώς και μόνο μέσα από τα λόγια της ο Βασίλης Αλεξάκης είναι λίγο πολύ μέσα σε όλες μας. Άλλες φορές την ελέγχουμε καλύτερα, άλλες όχι. Και το παιδί που εικονογραφεί ο Νικόλας Ανδρικόπουλος άλλοτε είναι αυτό το αθώο πλάσμα που πληγώνεται από την δική μας ανημπόρια και άλλοτε –πιστέψτε με- είναι ένα μικρό κόκκινο πλάσμα με κέρατα και τρίαινα.
           
Ας επιτρέψουμε λοιπόν στον εαυτό μας και να θυμώνει και να μην αντέχει. Ας επιτρέψουμε και στο παιδί μας να είναι λιγότερο ή περισσότερο «άτακτο» και ανυπάκουο στις δικές μας ανάγκες. Και πάνω απ’ όλα ας αναγνωρίζουμε τι έχει συμβεί και ας το συζητάμε. Και μετά να τα ξαναβρίσκουμε. Αν το κάνουμε αυτό, δεν θα υπάρχει λόγος για παθητική επιθετικότητα, απειλές, εκφοβισμούς και μόνιμη γκρίνια.

Βασίλης Αλεξάκης
Γιατί κλαις;
Εικονογράφηση:  Νικόλας Ανδρικόπουλος
Εκδόσεις Μεταίχμιο
ISBN:  978-618-03-1573-8
Τιμή: 14,40€