ΟΙ ΠΕΠΕΣ, ΟΙ ΜΑΣΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΟΝΕΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ

της Μαρίας Σούμπερτ

Δύο διαφορετικές ηρωίδες. Η μία είναι γουρουνίτσα, η άλλη άνθρωπος. Η μια έχει μια μεγάλη οικογένεια, μαμά, μπαμπά και μικρό αδερφό, η άλλη φαίνεται να είναι μόνη, με μοναδικούς φροντιστές τον Αρκούδο και, αργότερα, την Αρκούδα που κορτάρει ο Αρκούδος. Φίλοι της Πέπα είναι οι συμμαθητές της από τον παιδικό σταθμό, η Σούζυ Προβατίνα (με την οποία δηλώνουν καλύτερες φίλες), η Ρεβέκκα Κουνέλη, η Κάντυ Γατούλα, ο Ντάνι Σκυλάκης, ο Πέντρο Πόνι, η Ζοΐ Ζέβρα, η Έμιλι Ελεφαντίνα, Ντελφίν Γαϊδουρίτσα και άλλοι. Φίλοι της Μάσα είναι τα ζώα του ρωσικού δάσους. Οι πεινάλες λύκοι, ο λαγός, τα σκιουράκια, και τα ζώα της φάρμας, το γουρούνι, ο σκύλος και η κατσίκα. Την Πέπα φροντίζει στο σχολείο η Μαντάμ Γαζέλα, η νηπιαγωγός, ενώ για την Μάσα δάσκαλος θα γίνει σε ένα επεισόδιο ο ίδιος ο Αρκούδος. Στην Πέπα όλοι μιλάνε την ίδια γλώσσα, ενώ η Μάσα είναι η μοναδική που μπορεί να μιλήσει. Τα υπόλοιπα ζώα νεύουν, μουγκρίζουν, ουρλιάζουν –μιλάνε σαν ζώα, παρ’ ότι συμπεριφέρονται σαν άνθρωποι.
Και ενώ πρόκειται για δύο τόσο διαφορετικές ιστορίες, ηρωίδες και καταστάσεις, και τα δύο παιδικά έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό σε όλο τον κόσμο. Ενδιαφέρον έχει ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζεται η ίδια η οικογένεια τόσο στη Μάσα, όσο και στην Πέπα. Η οικογένεια της Πέπα είναι η ιδανική δυτικοευρωπαϊκή οικογένεια. Γονείς, δύο παιδιά (ένα αγόρι, ένα κορίτσι) και σε μικρή απόσταση οι παππούδες. Η οικογένεια της Πέπα ζει την ζωή μιας μεσοαστικής οικογένειας, η Πέπα και ο Τζωρτζ πάνε στον παιδικό σταθμό, κάνουν εκδρομές, μαθαίνουν και ανακαλύπτουν τον κόσμο. Η Μαμά Γουρουνίτσα μπορεί να κάνει τα πάντα και έχει πάντα δίκιο. Ο Μπαμπάς Γουρουνάκης είναι παρών, φροντιστικός, γκαφατζής και τις περισσότερες φορές αναλαμβάνει δουλειές στο σπίτι για να τα κάνει στο τέλος μούσκεμα. Είναι ένας μπαμπάς αποκομμένος από τον αρχετυπικό ρόλο του πατέρα –εκείνου που θέτει τους κανόνες στο σπίτι. 

Η Μάσα από την άλλη ζει σε ένα απομονωμένο δάσος στη Σιβηρία. Δεν εμφανίζονται ποτέ οι γονείς της. Δεν ξέρουμε καν αν έχει γονείς. Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι στολισμένο στο δωμάτιό της, τα γενέθλιά της τα γιορτάζει με τα ζώα που την φροντίζουν, παίζουν μαζί της, την μαλώνουν και εν τέλει την μεγαλώνουν. Οι δικοί της συγγενείς μένουν στην Μόσχα, όπου θα πάει κι εκείνη κάποια στιγμή για επίσκεψη. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς που να βρίσκονται αυτοί οι γονείς. Ο Αρκούδος και η Αρκούδα αναλαμβάνουν ρόλους παππούδων –λόγω διαφοράς φύσης, αλλά και απόστασης. Ο Αρκούδος δεν προσαρμόζεται εύκολα στις ανάγκες ενός παιδιού και δυσανασχετεί. Όταν μένει μόνος στην αρχή το διασκεδάζει για να συνειδητοποιήσει στην πορεία πως η ζωή του είναι μίζερη χωρίς την σκανταλιάρα Μάσα.
Τα παιδιά λοιπόν σήμερα ταυτίζονται με δύο επιτυχημένες παραγωγές, μια βρετανική και μια ρωσική, όπου οι γονεϊκοί ρόλοι δεν είναι ισότιμοι μεταξύ τους. Μια σκέψη για τη Μάσα θα ήταν πως ανταποκρίνεται στις ανάγκες ανεξαρτητοποίησης των παιδιών της προσχολικής ηλικίας, της αποκόλλησης από τους γονείς, ενώ η Πέπα περιγράφει επακριβώς την ιδανική δυτικοευρωπαϊκή οικογένεια.. Μια δεύτερη σκέψη ίσως να αφορά στον τρόπο που έχουν αλλάξει οι γονεϊκοί ρόλοι τα τελευταία χρόνια. Δεν μιλάμε πια αποκλειστικά για το μοντέλο μαμά –μπαμπάς –παιδί/ά. Μια οικογένεια αφορά πια πολλά περισσότερα από τους δεσμούς αίματος. Πρόκειται σίγουρα για διαφορετικές προσεγγίσεις από τα παιδικά που βλέπαμε στη δεκαετία του ’80. Σίγουρα; Σκέφτομαι την ορφανή Κάντυ Κάντυ, την ορφανή Χάιντι, τα Στρουμφάκια –υπέρ πάντων η ομάδα. Τελικά αυτό που αλλάζει είναι η τεχνολογία. Οι αφηγήσεις, οι ιστορίες και εν τέλει τα συναισθήματα παραμένουν τα ίδια.


Πληροφορίες:
Πέπα το γουρουνάκι, Star
καθημερινά στις 9:00 και Σαββατοκύριακο 8: 45


Η Μάσα και ο Αρκούδος, Star
Κυριακές στις 9:40