ΝΤΑΝΙΕΛΑ ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

της Μαρίας Σούμπερτ

«Η εικονογράφηση όπως και η ζωγραφική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης
είναι ένας δρόμος αυτογνωσίας, είναι απαιτητική, συναρπαστική και ανεξάντλητη -μπορείς να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι μια ζωή».

Το τελευταίο βιβλίο που εικονογράφησε η Ντανιέλα Σταματιάδη είναι το «Παραμύθια με καρπούζι» της Ιωάννας Μπαμπέτα και η πρώτη εικόνα μου έφερε ήταν τα αυγουστιάτικα μεσημέρια με το καρπούζι να τρέχει στο στέρνο μας και τις άθλιες δικαιολογίες που προσπαθούσαμε να πούμε για να γλιτώσουμε τον μεσημεριανό ύπνο. Ο Αύγουστος άρχισε να λάμπει μέσα μου σαν φωτεινή ένδειξη διακοπών. Δεν θα μπορούσε επομένως να φιλοξενεί άλλη εικονογράφο από την Ντανιέλα Σταματιάδη.


Απόφοιτος της Καλών Τεχνών, εργάζεται στην Αθήνα ως ζωγράφος, εικονογράφος καθηγήτρια εικαστικών μαθημάτων σε ιδιωτικά ΙΕΚ. Από το 2000 εικονογραφεί παιδικά βιβλία, έχοντας στο ενεργητικό της περισσότερους από 100 τίτλους. Έχει βραβευτεί πολλές φορές, έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις εικονογράφησης και ζωγραφικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό.


Στην ερώτησή μας πώς και γιατί ασχολείται με την εικονογράφηση, λάβαμε ίσως μια από τις πιο ειλικρινείς απαντήσεις, που μπορούν να ανοίξουν μεγάλες και ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Ελπίζω να έχουμε και στο μέλλον τη δυνατότητα να τις πραγματοποιήσουμε.


«Η εικονογράφηση ήρθε στη ζωή μου μάλλον τυχαία θα έλεγα.
Ήταν την εποχή που ετοίμαζα την διπλωματική μου για την Κάλων Τεχνών, καλοκαίρι, και ήμουν εντελώς άφραγκη. Μια μέρα λοιπόν ήρθε ένας φίλος με μια εφημερίδα και μου έδειξε μια αγγελία όπου ένας μικρός εκδοτικός οίκος ζητούσε εικονογράφους.

Μέχρι τότε ούτε είχα σχέση με το αντικείμενο, ούτε μου είχε περάσει από το μυαλό ως προοπτική. Μάζεψα και έφτιαξα σκίτσα που θεώρησα ότι κάπως σχετίζονται, τα έβαλα μέσα σε ένα άθλιο φάκελο (ο οποίος ήταν από φωτογραφικά χαρτιά- από παρουσίαση δεν είχα ιδέα) και πήγα. Πράγματι συνεργαστήκαμε για λίγο καιρό και μετά σκέφτηκα να δοκιμάσω τους μεγάλους γνωστούς εκδοτικούς οίκους.

Πρέπει να σημειώσω ότι η εικονογράφηση τότε για μένα ήταν κάτι εντελώς διεκπεραιωτικό, ένα γρήγορο μέσο να βγάλω χρήματα και δεν με ενδιέφερε ούτε καταλάβαινα αν έχει ποιότητα ή όχι.

Αφού λοιπόν έκοψα και έραψα τις πιο συμπαθητικές εικόνες που είχα φτιάξει πήγα σε έναν γνωστό εκδοτικό οίκο. Μου έδωσαν ένα κείμενο και στρώθηκα στη δουλειά. Όταν πολύ περήφανη τελείωσα και παρέδωσα την δουλεία με περίμενε μια τεράστια κεραμίδα στην γωνία. Η συγγραφέας ανακοινώσε στον εκδοτικό ότι προτιμούσε να μην βγάλει το βιβλίο, παρά να εκδοθεί με μια τόσο κακή εικονογράφηση! Ομολογώ ότι σοκαρίστηκα, μια που δεν είχα ιδέα ότι αυτά που είχα φτιάξει ήταν τόσο κακά. Αποφάσισα λοιπόν να δω τι σημαίνει εικονογράφηση παιδικού βιβλίου και ξεχύθηκα στα βιβλιοπωλεία. Αγόρασα ένα βιβλίο του Νικόλα Ανδριοπούλου και του Κέστουτις Κασπαραβίσιους και κατάλαβα γιατί εκείνη η κυρία είχε αντιδράσει έτσι. Κυρίως όμως συνειδητοποίησα ότι η εικονογράφηση παιδικού βιβλίου μπορεί να είναι κάτι πολύ όμορφο, απαιτητικό, με υψηλή αισθητική, δηλαδή άλλη μια μορφή τέχνης.

Ξαναδοκιμάζοντας λοιπόν σε άλλο εκδοτικό, αυτό που παρέδωσα σαν δουλειά ήταν κάτι τελείως διαφορετικό, και κάπως έτσι ξεκίνησε η σχέση μου με το επάγγελμα της εικονογράφησης.

Αν και οφείλω και πάλι να ομολογήσω ότι για τουλάχιστον μια δεκαετία παρ όλο που προσπαθούσα, εξακολουθούσα να το κάνω κάπως μηχανικά, δεν την έβλεπα τόσο ως όχημα έκφρασης αλλά ως μέσο επιβίωσης.

Η ουσιαστική μου σχέση μαζί της νομίζω ότι ξεκίνησε πριν 8 χρονιά περίπου, όταν ένα σοβαρό θέμα υγείας με έφερε αντιμέτωπη με τις επιλογές μου και με ξεκούνησε.

Ξεκίνησα τότε να ζωγραφίζω πάλι -όλα αυτά τα χρονιά την είχα παρατήσει τελείως την ζωγραφική, και παράλληλα άρχισα να νιώθω την εικονογράφηση με έναν άλλο τρόπο, πιο βαθύ και εσωτερικό. Σταμάτησε να είναι μια επιλογή ανάγκης και πήρε μέσα μου την θέση που της αξίζει.

Η εικονογράφηση όπως και η ζωγραφική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης είναι ένας δρόμος αυτογνωσίας, είναι απαιτητική, συναρπαστική και ανεξάντλητη -μπορείς να μαθαίνεις και να εξελίσσεσαι μια ζωή.

Φυσικά δεν παύει να είναι και ένα εμπορικό προϊόν, με συγκεκριμένο στόχο και προδιαγραφές. Το παιδικό βιβλίο θα αγοραστεί από πελάτες, πράγμα που σημαίνει ότι και οι εκδοτικοί οίκοι θα προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των εκάστοτε αγοραστών, δηλαδή με την επικρατέστερη κουλτούρα ή μόδα και έτσι ένα μεγάλο κομμάτι της συγκεκριμένης αγοράς μπορεί να μην έχει την επιθυμητή ποιότητα.

Ωστόσο ακόμα κι ως προϊόν εξελίσσεται, αλλάζει, και στην Ελλάδα πια αυτό είναι ολοφάνερο, βλέπουμε όλο και περισσότερα καλά βιβλία, όλο και περισσότερους εικονογράφους με εξαιρετική δουλειά.

Ως επάγγελμα δεν είναι το πιο εύκολο, ούτε ιδιαίτερα κερδοφόρο- ειδικά στις μέρες μας, όσοι ασχολούνται πρέπει να την αγαπούν την εικονογράφηση για να το προσπεράσουν αυτό, παρ όλα αυτά διαπιστώνω με μεγάλη χαρά ότι όλο και περισσότεροι ταλαντούχοι δημιουργοί την επιλέγουν ως επάγγελμα.
Αυτό αν μην τι άλλο είναι πολύ αισιόδοξο για το μέλλον του παιδικού βιβλίου στην Ελλάδα».