ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΒΕΝΤΛΑ–ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ»

της Λίλας Παπαπάσχου

"Στον Κύριο με τη μάσκα"...

​Στο ειδικά διαμορφωμένο Φουαγιέ Α' του πλήρως ανανεωμένου Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά, η Άνοιξη έχει ξυπνήσει ήδη για τα καλά κι ας δείχνει το ημερολόγιο μόλις 12/2, χάρη σε μία ομάδα νέων και ταλαντούχων καλλιτεχνών που ένωσαν τις δυνάμεις τους, για να μας παρουσιάσουν το διαχρονικά προκλητικό έργο του Γερμανού συγγραφέα Frank Wedekind, "Βέντλα - το Ξύπνημα της Άνοιξης", σε πρωτότυπη μετάφραση Ντίμης Θεοδωράκη και σκηνοθεσία - διασκευή Αντώνη Morgan Κωνσταντουδάκη. 

Το πρώτο ανέβασμα του εν λόγω έργου καθυστέρησε 15 χρόνια απ' όταν γράφτηκε το 1891, εξαιτίας του άσεμνου, ανήθικου και τολμηρού περιεχομένου του, έτσι όπως τουλάχιστον χαρακτηρίστηκε από τους ηθικοφύλακες της εποχής. Δεν έχουν άδικο βέβαια οι απανταχού "Γραμματείς και Φαρισσαίοι" - ασχέτως χρονικού πλαισίου - να φοβούνται ένα τέτοιο έργο και να θέλουν να το ρίξουν στην πυρά, όχι όμως για τους λόγους που οι ίδιοι θέτουν ως άλλοθι για την πρόθεσή τους αυτή, αλλά κυρίως για το γεγονός ότι μέσα σε αυτό φωτογραφίζεται όλη η αδυναμία των ενηλίκων να κατανοήσουν επί της ουσίας τους νέους, τα ίδια τους τα παιδιά - τα οποία για να μην ξεχνιόμαστε είναι εν δυνάμει ενήλικες -  και τις συχνά ιδιαίτερες ανάγκές τους, ειδικά κατά την περίοδο της εφηβείας. 

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης, έχοντας στη διάθεσή του τέσσερις πολύ ταλαντούχους νέους ηθοποιούς για να ερμηνεύσουν το θεατρικό μέρος της παράστασης - Λίνα Φούντογλου, Αλέξανδρος Χούντας, Χρηστίνα Γαρμπή, Εύα Φρακτοπούλου - και μία πλειάδα γνωστών και καταξιωμένων ηθοποιών για το κινηματογραφικό μέρος - Ακύλλας Καραζήσης, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Μαρία Σκουλά, Κώστας Ανταλόπουλος, Γιάννης Παπαγιάννης, Δανάη Παπουτσή, Στέλιος Καλαϊτζής, Δημήτρης Όντος, Έλενα Σταματίου, Διονύσης Στραβοράβδης, Φελίς Τόπη, Μαρία Στεφανίδου, Βασιλικ΄Μαυρίδη, Βασίλης Ζώης και Ελένη Μολέσκη - κατάφερε να συνδυάσει με εντυπωσιακό τρόπο το θέατρο με το σινεμά, παρουσιάζοντας ένα ξεχωριστό πολυθέαμα και δημιουργώντας μία σπάνια σκηνική εμπειρία με σαφείς ψυχαλανυτικές αναφορές, καυστική ματιά, γκόθικ αισθητική και μία έντονα εικονοκλαστική φόρμα, δίνοντας στο τελικό αποτέλεσμα την αίσθηση μίας γνήσιας καλλιτεχνικής δημιουργίας που δύσκολα χωράει σε προκάτ χαρακτηρισμούς, όπως και το ίδιο το έργο του Γερμανού συγγραφέα.
​

Η Λίνα Φούντογλου ως η "αθώα" Βέντλα Μπέργκμαν 

​Μέσα στο υποβλητικά φωτισμένο - από τον ίδιο τον σκηνοθέτη - αφαιρετικό σκηνικό της Φωτεινής Αλεξοπούλου, ντυμένοι με τα "άχρονα" αλλά καθόλου αδιάφορα κοστούμια της Eva Doppelganger, οι νεαροί και "παραστρατημένοι" Βέντλα Μπέργκμαν/Λίνα Φούντογλου, Μέλχιορ Γκάμπορ/Αλέξανδρος Χούντας, Μάρτα/Εύα Φρακτοπούλου και οι Μόριτς και Ίλζε/Χρηστίνα Γαρμπή, γεμίζουν τα Δευτερότριτα την σκηνή με αισθησιασμό, νεανική ορμή, επαναστατική διάθεση, διαπεραστική σεξουαλικότητα και τη λάμψη του ταλέντου τους, χαρίζοντας μας όλοι μαζί και ο καθένας μέσα από τη δική του προσωπική διαδρομή ενηλικίωσης, έντονες συγκνήσεις και την απαραίτητη δόση προβληματισμού, για τα μικρά και μεγαλύτερα εγκλήματα που συντελούνται στο σώμα και τις ψυχές αυτών των παιδιών- και κατ' έπεκταση όλων των παιδιών του κόσμου έως και τις μέρες μας - και μάλιστα με τις ευλογίες ενός διεφθαρμένου κοινωνικοπολιτικού συστήματος που τα χρησιμοποιεί κατά το δοκούν, εκμεταλλευόμενο τα αρχέγονα ένστικτα και τις διόλου αφύσικες ερωτικές - και όχι μόνο - επιθυμίες τους. 

Η Χρηστίνα Γαρμπή ως Ίλζε παρασύρει την Βέντλα της Λίνας Φούντογλου
στο δικό της "ασύδοτο" ερωτικό κόσμο

Η εύθραυστη, περίεργη και γεμάτη αντιφάσεις Βέντλα της Λίνας Φούντογλου, ακροβατούσε ανάμεσα στην αθωότητα και τον άγουρο αισθησιασμό της αρχετυπικής "λολίτας", προσπαθώντας να βρει τις απαντήσεις στο μεγάλο και δυσεπίλυτο μυστήριο του ενήλικου κόσμου, παραπαίοντας ανάμεσα στις έμφυτες ορμές της και τις νουθεσίες της κινηματογραφικής μητέρας της περί τάξεως και ηθικής - εξαιρετική όπως πάντα η Μαρία Σκουλά - αποτελώντας άθελά της, ή μήπως εσκεμμένα;, το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου, τόσο του αρχικού "διαφθορέα" της Μέλχιορ Γκάμπορ, όσο και της πρόωρα ανεπτυγμένης σεξουαλικά Ίλζε, που την μυεί σε μία άγνωστη για εκείνη εώς τώρα - απαγορευμένη - ηδονή...

Η μοίρα της μικρής Βέντλα δεν επιφυλάσσει, όπως και για κανέναν από τους ανήλικους φίλους της...happy end...Αντίθετα τόσο εκείνη, όσο και οι συνοδοιπόροι της στην "ακολασία", θα οδηγηθούν ως άλλοι αμνοί στον αιματοβαμμένο βωμό της θυσίας, για να αναδυθούν στο τέλος στους ουρανούς ως άλλοι άγγελοι...έστω έκπτωτοι...

Στο ρόλο του βαθιά φιλοσοφημένου, επαναστατημένου και εν τέλει "παραβατικού" Μέλχιορ, ο ικανότατος Αλέξανδρος Χούντας, ο οποίος έχοντας έναν από τους πιο δύσκολους ρόλους  του έργου, προσέδωσε στο χαρακτήρα του το απαραίτητο σκηνικό βάρος, διατηρώντας παράλληλα όλη την παιδικότητα του ήρωα, που κάνει την σκληρή συμπεριφορά του να φαντάζει ακόμη πιο αποτρόπαια, αφού δεν υπάρχει πιο σοκαριστικό θέαμα από το να βλέπεις ένα παιδί να συμπεριφέρεται με τον κυνισμό και τη βιαιότητα των μεγάλων. Τραγικά αληθινός μέσα στην απόγνωσή του και μετανοημένος εκ των υστέρων για την "ανήθικη" πράξη του που οδήγησε σε αλυσιδωτές αντιδράσεις, θρηνεί για όλους και κυρίως για τη δική του χαμένη αθωότητα, αν και πολύ σοφά μέσα στο έργο δεν αποσαφηνίζεται ποτέ αν υπήρξε ποτέ στ' αλήθεια αθώος...(οι συνειρμοί με την αριστουργηματική Λευκή Κορδέλα του Χάνεκε αναπόφευκτοι)...

Η αδιαμφισβήτητα όμορφη και εξίσου ταλαντούχα Χρηστίνα Γαρμπή, μεταμορφώθηκε με άνεση σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετους χαρακτήρες, αυτόν του επιστήθιου φίλου του Μέλχιορ δηλαδή του κάπως αφελούς, αμετροεπή και μπερδεμένου πνευματικά και συναισθηματικά Μόριτς, ο οποίος βασίζεται στο "βλασφημο" χειρόγραφο του φίλου του, προκειμένου να μάθει τα μυστικά του έρωτα και, της ζωής, για να καταλήξει κι εκείνος...στο βωμό που λέγαμε νωρίτερα και μάλιστα...ιδιοχείρως...επιστρέφοντας στην σκηνή ως ένα πλάσμα απόκοσμο και ξεκομμένο από τον γήινο εαυτό του, για να βοηθήσει το φίλο του Μέλχιορ που εγκλωβίζεται κάπου ανάμεσα στον κόσμο των ζωντανών και των νεκρών να συλλάβει το νόημα της ζωής. Τον βοηθάει σε αυτήν την ύστατη απόδειξη  αγάπης και αφοσίωσης στο φίλο του ένας αινιγματικός μαυροντυμένος μασκοφόρος,  που μας υποδέχεται στην αρχή της παράστασης, κάνοντας συχνά αισθητή την παρουσία του (δεν θα σας αποκαλύψουμε ποιους κρύβεται σημειολογικά και κυριολεκτικά πίσω από αυτόν τον κομβικό ρόλο, γιατί αξίζει να το ανακαλύψετε μόνοι σας, δίνοντας του το δικό σας ορισιμό-αφορισμό)...

Η ίδια ηθοποιός γίνεται η Ίλζε, ένα κορίτσι-σκάνδαλο που κυλιέται από κρεβάτι σε κρεβάτι, παριστάνοντας τη μούσα επιφανών ανδρών, οι οποίοι όμως την αντιμετωπίζουν σαν κοινή πόρνη, μην ικανοποιώντας την ανάγκη της να αγαπήσει και να αγαπηθεί, μία ανάγκη που μάλλον βρίσκει ανταπόκριση στο πρόσωπο της γλυκιάς Βέντλα που είναι κι εκείνη δέσμια της σεξουαλικότητάς της, με τα "πρέπει" των άλλων και τα δικά της "θέλω", να βρίσκονται σε μόνιμη σύγκρουση.

Τέλος στο πρόσωπο της Μάρτα, την οποία ζωντάνεψε με απίστευτη φυσικότητα και μία αναπάντεχα κωμική χροιά η εκπληκτική Εύα Φρακτοπούλου, αντικατοπτρίζονται όλα τα μη προνομιούχα, παιδιά, που υφίστανται ψυχολογική και σωματική βία, χωρίς όμως τα ίδια να εκδηλώσουν ποτέ  βίαιες τάσεις. Η Μάρτα είναι το μοναδικό πρόσωπο του έργου που εν τέλει διασώζεται από την "απροσδόκητη ατυχία της ζωής", όπως την ονομάζει ο δεκατετράχρονος Μέλχιορ, ίσως γιατί εκείνη αντίθετα από τους υπολοιπους συνομιλήκους της, δεν αντιμετωπίζει τον εαυτό της ως θύμα, ούτε όμως και ως θύτη, επιλέγοντας να παραμείνει αυτό που είναι. Ένα παιδί. 

Από πάνω και αριστερά: Λίνα Φούντογλου/Βέντλα, Αλέξανδρος Χούντας/Μέλχιορ, Εύα Φρακτοπούλου/Μάρτα και Χρηστίνα Γαρμπή/Μόριτς & Ίλζε...

Όσα διαδραματίζονταν στην σκηνή συνδιαλέγονταν με τους χαρακτήρες και τις "σκηνικές οδηγίες" που προβάλλονταν στις οθόνες, οι οποίες είχαν στηθεί στρατηγικά από τον ευρηματικό σκηνοθέτη της παράστασης, που με την πολύτιμη συμβολή των συνεργατών του Μαρίας Στεφανίδου και Βασίλη Σκαρμούτσου, οι οποίοι επιμελήθηκαν την κίνηση και τη χορογραφία αντίστοιχα, κατάφερε να αντιπαραθέσει την πληθωρική, γεμάτη σωματικότητα ερμηνεία των νεαρών πρωταγωνιστών, σε συνδυασμό με τη μινιμαλιστική τους αμφίεση, με την πλήρη ακαμψία και απάθεια, καθώς και το γκροτέσκο στυλιζάρισμα των ενηλίκων που αντιπροσωπεύουν το αόρατο μεν, αλλά πανταχού παρόν "σύστημα", το οποίο βρίσκει πάντα τον τρόπο, ως άλλος Κρόνος, να καταπιεί τα παιδιά του...

Καθοριστικής σημασίας, ως προς την όσο το το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη απόδοση των πολυεπίπεδων χαρακτήρων του έργου, ήταν και η ψυχολογική ανάλυση των ρόλων από τους Ιάκωβο Σιανούδη & Εύη Καπασακαλίδη - Ψυχορροπία, που βοήθησαν τους ηθοποιούς να  κατανοήσουν βαθύτερα τον ψυχισμό των ηρώων τους, γεγονός που οδήγησε στο ολοκληρωμένο σκηνικό αποτέλεσμα που απολαύσαμε κι εμείς ως θεατές. 

Είναι πραγματικά πολύ ελπιδοφόρο για το μέλλον του ελληνικού θεάτρου που σαφώς ανήκει, ή θα έπρεπε να ανήκει στους νέους δημιουργούς, να βλέπει κανείς την ουσιαστική και επιτυχημένη σύμπραξή τους με γνωστούς και καταξιωμένους καλλιτέχνες που εκτός από ταλέντο διαθέτουν γενναιοδωρία και ειλικρινή αγάπη για την τέχνη τους, αποδεχόμενοι να λαβουν μερός σε μία τίμια και καλοδουλεμένη παράσταση που αναδεικνύει και τους τέσσερις πρωταγωνιστές της σε σύμβολα κάθε νέας γενιάς, που μοιραία μάχεται με το παλαιό σε μία προσπάθεια  να επικρατήσει μόνιμα η...Άνοιξη...
όχι μόνο ως εποχή, αλλά και ως στάση ζωής...
​

Ο ένας και μοναδικός Ακύλλας Καραζήσης, εκπρόσωπος ενός άκαμπτου και ανάλγητου εκπαιδετυικού συστήματος που τιμωρεί τους μαθητές ακόμα και μετά θάνατον...

Η υπέροχη, πρωτότυπη μουσική, του Ιωάννη Βουδούρη ταξίδεψε τις ασθήσεις μας στα δάση της εφηβείας και το άρτιο κινηματογραφικό μέρος της παράστασης που υπογράφει η ομάδα NAIL, ενίσχυσε την εικόνα των συνεχώς εναλλασσόμενων σκηνών, συνθέτοντας μαζί με όσα συνέβαιναν ζωντανά, μία εντελώς πρωτότυπη κινηματοθεατρική εμπειρία, που ανέδειξε τα πολλαπλά νοήματα του έργου του Frank Wedekind, στηλιτεύοντας απροκάλυπτα τον πουριτανισμό και τη σεμνοτυφία και συστήνοντας τον εαυτό της ως "μία παράσταση ακατάλληλη για ηθικολάγνους".

Οι συντελεστές της παράστασης μας έκαναν μάρτυρες αυτής της "παιδικής τραγωδίας" που δυστυχώς επαναλαμβάνεται αέναα σε διάφορα σημεία του πλανήτη, με διαφορετικούς κάθε φορά πρωταγωνιστές, αλλά δυστυχώς την ίδια κατάληξη. 

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 20.30, στο Φουαγιέ Α' του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά (ένα κτήριο πραγματικό στολίδι) η Άνοιξη ξυπνά πρώιμα, αφυπνίζοντας μικρούς και μεγάλους και υπενθυμίζοντας σε όλους πως η νεότητα είναι ασυγκράτητη όπως τα νερά ενός ορμητικού χείμαρρου και κάθε προσπάθεια περιορισμού της σαρωτικής της δύναμης μπορεί να αποβεί άκρως επικίνδυνη έως  και..μοιραία...

Κάτι ανθίζει στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά...

__________________________________________________________________________________
Βέντλα – Το Ξύπνημα της Άνοιξης

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 
Ηρώων Πολυτεχνείου 32 , 
Τηλ.: 210.4143310,320

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Συγγραφέας
Frank Wedekind
Σκηνοθέτης
Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης

Ηθοποιοί:
Θεατρικό Μέρος: Λίνα Φούντογλου, Χρηστίνα Γαρμπή, Αλέξανδρος Χούντας, Εύα Φρακτοπούλου

Κινηματογραφικό Μέρος: Ακύλλας Καραζήσης, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Μαρία Σκουλά, Κώστας Ανταλόπουλος, Γιάννης Παπαγιάννης, Δανάη Παπουτσή, Στέλιος Καλαϊτζής, Δημήτρης Όντος, Έλενα Σταματίου, Διονύσης Στραβοράβδης, Φελίς Τόπη, Μαρία Στεφανίδου, Βασιλική Μαυρίδη, Βασίλης Ζώης και Ελένη Μολέσκη

Συντελεστές
Μετάφραση: Ντίμη Θεοδωράκη Διασκευή: Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης Επιμέλεια Μετάφρασης: Ντίμη Θεοδωράκη & Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης Πρωτότυπη Μουσική: Ιωάννης Βουδούρης Φωτισμοί: Αντώνης Morgan Κωνσταντουδάκης Σκηνικά: Φωτεινή Αλεξοπούλου Κοστούμια: Eva Doppelgänger
 Κινησιολογία: Μαρία Στεφανίδου Χορογραφία: Βασίλης Σκαρμούτσος Make Up Artist: Ζηνοβία Ευθυμιάδη & Χρύσα Μιχαηλίδου Βοηθός Σκηνοθέτη: Υρώ Μακρή Βοηθοί Παραγωγής και Επικοινωνίας: Ιωάννα Κουλοχέρη, Αντωνία Φουντή, Φωτεινή Αλεξοπούλου & Νεφέλη Συρίγου Κινηματογραφικό Μέρος: Ομάδα NAIL Φωτογραφίες: Σάκης Αναστασόπουλος Ψυχολογική Ανάλυση Ρόλων: Ιάκωβος Σιανούδης & Εύη Καπασακαλίδη - Ψυχορροπία Hair Styling Κινηματογράφησης: Χρήστος Νικολής & Χρύσα Μιχαηλίδου Παραγωγή: Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

5 Φεβρουαρίου 2018 έως 13 Μαρτίου 2018
Δευτέρα και Τρίτη στις 20:30
Διάρκεια
120'
Διάλειμμα
Όχι
Εισιτήρια
€ 15, €10 για φοιτητές και € 5 για ανέργους και ΑΜΕΑ