ΣΚΙΤΣΟ ΕΝΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

της Γεωργίας Τσούρου

Άνοιξη. Τα λουλούδια ανθίζουν ξανά, η μέρα μεγαλώνει και η νύχτα ευωδιάζει, οι φούστες κονταίνουν και τα καλσόν ξεχνιούνται στον πάτο του συρταριού. Οι έφηβοι βγαίνουν βόλτες μετά το σχολείο με φόρμες, αθλητικά και ακουστικά στα αυτιά, κάνουν φασαρία και, χαζολογώντας στα πεζοδρόμια, πατάνε δεκάδες πλήκτρα το λεπτό σε κινητά που κραδαίνουν με την αίσθηση ευθύνης CEO πολυεθνικής. Στο Αμερικανικό Κογκρέσο, ο έφηβος στην φάτσα και στην συνείδησή μας Μαρκ Ζάκεμπεργκ καταθέτει επί ατελείωτες ώρες προσπαθώντας, με όση υπομονή διαθέτει, να εξηγήσει σε υπέργηρους βουλευτές των ΗΠΑ πώς δουλεύει το ίντερνετ και το μαγικό διαδικτυακό παιχνιδάκι που δημιούργησε.

Υπάρχει πιο υπερφίαλο πλάσμα από τον έφηβο; Υπάρχει άλλη παρόμοια στιγμή στη ζωή μας που ενώ είμαστε σε τέτοιο βαθμό άπειροι και ανίδεοι, διαθέτουμε την απόλυτη πεποίθηση ότι ξέρουμε πράγματα που κανείς άλλος δεν έχει υποψιαστεί; Στο γραφείο, αντί ραδιοφώνου, βάζω στο youtube την κατάθεση του πολυεκατομμυριούχου ιδρυτή του Facebook να παίζει ως υπόκρουση  και με κάθε ανόητη ερώτηση που του απευθύνεται, απολαμβάνω τον μικρό αναστεναγμό που προσπαθεί να καταπνίξει πριν ξεκινήσει να απαντά. Η αξιοπιστία του ίδιου και του μαγαζιού του βρίσκεται υπό σοβαρή αμφισβήτηση εξαιτίας του τελευταίου σκανδάλου διαρροής προσωπικών δεδομένων των χρηστών, και ο δόλιος ειλικρινά προσπαθεί να φανεί ταπεινός και συνεργάσιμος, είναι φανερό όμως πως απλά θέλει να στρέψει τα μάτια προς το ταβάνι κάθε φορά και να ψελλίσει «τι ακούω σήμερα, ρε φίλε».

Οι κεραίες μου είναι τεντωμένες αυτό τον καιρό και μπορώ πλέον να ανιχνεύσω την εφηβική καρδιά από μεγάλη απόσταση. Μόλις διάβασα το βιβλίο «Σκίτσο ενός καλοκαιριού», το οποίο παρά τον τίτλο του, αποτελεί ιδανικό ανοιξιάτικο ανάγνωσμα. Η ιστορία του εκτυλίσσεται στο Πότσνταμ του 1985, ένα σημείο της Ευρώπης το οποίο μπορεί γεωγραφικά να υπάρχει ακόμα, δεν υφίσταται ωστόσο πια ως τμήμα του κομμουνιστικού κόσμου, όπως τότε που ανήκε στην Ανατολική Γερμανία. Η λεπτομέρεια αυτή είναι σημαντική. Το βιβλίο δεν μας περιγράφει απλά ένα στιγμιότυπο από την ζωή ενός εφήβου τριάντα χρόνια πριν, αλλά τριάντα χρόνια πριν σε έναν κόσμο που έπαψε πια να υπάρχει και δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά.

Ο δεκαεξάχρονος πρωταγωνιστής Ρενέ έχει χάσει την μητέρα του και έχει εγκαταλειφθεί προσωρινά από τον πατέρα του, ο οποίος του αφήνει το απίστευτο για την εποχή ποσό των 1.000 μάρκων και φεύγει για κάποιο συνέδριο που θα διαρκέσει όλο το καλοκαίρι. Ο Ρενέ του 1985 είναι ένας έφηβος όπως ακριβώς ο Μαρκ Ζάκεμπεργκ του 2018, τα ξέρει όλα, τα νιώθει όλα, εδώ και τώρα, είναι πάμπλουτος σε σύγκριση με τους συνομήλικούς του και βαριέται τόσο μα τόσο πολύ να κάθεται να σας εξηγεί. Παρόλα αυτά θα το κάνει, και θα το κάνει τόσο καλά που θα σας πείσει να νοσταλγήσετε την αφέλεια και την ευαισθησία του, την ωραία, νέα κι ατυχή εφηβική καρδιά του.

Όλα τα έχει αυτό το βιβλίο, αν πεθυμήσατε τα eighties και την δική σας εφηβεία. Έχει στίχους των Bananarama και των Echo & the Bunnymen, έχει φριχτά ντυσίματα με υφασμάτινα παντελόνια και αθλητικά παπούτσια και βάτες και μωβ λαδωμένα μαλλιά, έχει διπλά κασετόφωνα και ενενηντάρες κασέτες απευθείας γραμμένες από το ραδιόφωνο, έχει ντίσκο και άτσαλα φιλιά και όλη εκείνη την ατμόσφαιρα που έκανε το Goodbye Lenin ακαταμάχητο και την εμπειρία της ενηλικίωσης στην φυλακή της Ανατολικής Γερμανίας να φαντάζει γοητευτικότατη.

Εξάλλου ο έφηβος, όπου και να μεγαλώνει, είναι φυλακισμένος, δέσμιος άνωθεν κανόνων που δεν κατανοεί. Η μοναδική του απόδραση είναι κάθε τι που νομίζει πως μόνος του ανακαλύπτει για πρώτη φορά. Ένα βιβλίο του Μποντλέρ, ένα πανκ συγκρότημα την μουσική του οποίου ο πατέρας ουρλιάζει από το σαλόνι να χαμηλώσεις τώρα, το σεξ, το κάπνισμα, το ποτό, ο κώδικας για την δημιουργία μιας μοναδικής πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Ο Ρενέ και ο Μαρκ, έφηβοι για πάντα με τριάντα χρόνια διαφορά, αποπειράθηκαν να αποδράσουν από τον κόσμο που τους παραδόθηκε και αυτή την Άνοιξη μας διηγούνται την ιστορία τους, αναστενάζοντας βαριεστημένα και κάνοντάς μας μεγάλη χάρη που ασχολούνται με την πάρτη μας.
----------------------------------------------------------------------------------------
ΣΚΙΤΣΟ ΕΝΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ
Andre Kubiczek
Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ
ISBN 19789605862312
Μετάφραση: ΣΤΡΑΓΑΛΙΝΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ