ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΠΑΓΚΕΙΟΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΜΗΔΕΙΑ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΕΩΡΓΑΛΑ

της Λίλας Παπαπάσχου

«Του έρωτα μέγα κακό, σπαράζεις τους ανθρώπους, με ματωμένους κόπους, αυτοί που αγάπησαν πενθούν, για όλη τους τη ζωή»

Μέσα στην decadent αίγλη, ενός πάλαι ποτέ πολυτελούς ξενοδοχείου, που πλέον λειτουργεί ως εναλλακτικός θεατρικός χώρος στην καρδιά της Αθήνας, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Γεωργαλάς παρουσιάζει από τις 20 Ιουνίου και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, ένα από τα εμβληματικότερα έργα της παγκόσμιας δραματουργίας, την «Μήδεια» του Ευριπίδη, στην υπέροχη - και κατ’ εμέ αξεπέραστη -  μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά.
 
Η παράσταση που παρακολουθήσαμε στο Μπάγκειον πρωτοπαρουσιάστηκε πριν δύο χρόνια στο Εθνικό Θέατρο της Χάγης, STET- the English Theatre, όπου για πρώτη φορά ακούστηκε η τραγωδία στα ελληνικά, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Ο Δημήτρης Γεωργαλάς, ο οποίος εδώ και δύο χρόνια  μετά το πρώτο ανέβασμα, συνεχίζει να πειραματίζεται και να δουλεύει πάνω στον λόγο του Ευριπίδη με την μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά να αποτελεί από μόνη της μία γνήσια καλλιτεχνική πρόταση, δημιούργησε μία ατμοσφαιρική σκηνική περιπέτεια λόγου, εικόνας και έντονης σωματικότητας, που απεικονίζει στα πρόσωπα της Μήδειας και του Ιάσονα, τη μετωπική σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων και την παράλληλη γέννηση μίας νέας τάξης πραγμάτων, στην οποία όπως διέβλεψε ο παρεξηγημένος ως μισογύνης τραγικός ποιητής, η γυναίκα θα έχει τον πρώτο λόγο. Ο υλισμός, η κυνικότητα και ο εξορθολογισμός του Δυτικού Κόσμου συγκρούονται με την ιεροτελεστική κουλτούρα, τον αποκρυφισμό και τον αισθησιασμό της Ανατολής με καταστροφικές συνέπειες, σε έναν πόλεμο που μαίνεται εδώ και εκατομμύρια χρόνια, αφήνοντας αμφότερους...ηττημένους.

Ο Δημήτρης Γεωργαλάς επέλεξε - πολύ σοφά κατά τη γνώμη μας - να μεταφέρει στη σκηνή την πασίγνωστη και πολυανεβασμένη τραγωδία του Ευριπίδη ως ένα έργο συνόλου, αναδεικνύοντας τη διαχρονικότητα, το συμβολικό χαρακτήρα, την πολυπλοκότητα των ηρώων του Ευριπίδη  και φυσικά την αξία και την ομορφιά ενός λόγου ωμά ποιητικού, που μετατρέπει τις αιχμηρές στιχομυθίες και τα αριστοτεχνικά γραμμένα χορικά σε αποφθέγματα ζωής, που όχι μόνο αφορούν τον σύγχρονο άνθρωπο, αλλά ταυτόχρονα φωτογραφίζουν και την αρχέγονη φύση του σε όλο το φως και το σκοτάδι της.

Με Μήδεια την Τζούλη Σούμα, μία ολοκληρωμένη και εντυπωσιακά ταλαντούχα ηθοποιό, που βυθίζεται στον εκάστοτε ρόλο της με τρόπο διονυσιακά εκστατικό, μετατρέποντας τον εαυτό της σε ένα πολύτιμο υποκριτικό εργαλείο, χωρίς να χάνεται ποτέ η αίσθηση της προσωπικής της ερμηνευτικής σφραγίδας και μαζί της έναν εξίσου ισχυρό Ιάσονα, που βρήκε την ιδανική ενσάρκωσή του στο πρόσωπο του Γιώργου Σταυριανού, ενός ηθοποιού που συνεχώς εξελίσσει τα εκφραστικά του μέσα, επενδύοντας σταθερά στην υποκριτική του πρόοδο και την κατάκτηση μιας ουσιαστικής εσωτερικότητας και όχι στις ευκολίες που έμφυτα διαθέτει εμφανισιακά και φωνητικά, η σκηνοθετική προσέγγιση του Δημήτρη Γεωργαλά ανέδειξε τους ποιητικούς, φιλοσοφικούς και  υπαρξιακούς συμβολισμούς ενός κειμένου που πάντα θα μας αγγίζει και πάντα θα μας ιντριγκάρει, όπως όλα τα μεγάλα κλασικά έργα.

Τζούλη Σούμα/Μήδεια & Γιώργος Σταυριανός/Ιάσονας, οι δύο ισχυροί πόλοι μιας διττής οικουμενικής αλήθειας. Ο άνθρωπος απέναντι στη σαρωτική δύναμη του χρόνου και της φύσης, το θείο και το ανθρώπινο, ο πρώτος γάμος του άνδρα με τη γυναίκα...το πιο φεμινιστικό και αντιρατσιστικό έργο παγκοσμίως

Η Μήδεια, η πιο διάσημη μητροκτόνος όλων των εποχών, είναι το μόνο τραγικό πρόσωπο που ενώ διαπράττει ύβρη δεν τιμωρείται, αλλά αντίθετα δικαιώνεται κερδίζοντας μια θέση στους ουρανούς, προστατευμένη από το θεό Ήλιο, από τον οποίο και κατάγεται. Η διπλά βάρβαρη  ερωτική πρόσφυγας - απο καταγωγή και από έρωτα - προδίδεται από τον άνδρα για τον οποίο έδωσε κυριολεκτικά τα πάντα, αφανίζοντας όσους αγαπούσε και την αγαπούσαν για να τον σώσει, αφήνοντας πίσω την πατρίδα της οριστικά και αμετάκλητα. Ο Ιάσονας από την άλλη ενώ φαινομενικά «πουλάει» και «πουλιέται» σ-τον έρωτα ορμώμενος από τις ατομικές του φιλοδοξίες, βιώνει τη δική του τραγική μοίρα, αναγκασμένος να διαλέξει ανάμεσα στο «εγώ ή εμείς;», με τον σκηνοθέτη να αποφεύγει να απαντήσει σε αυτό το προαιώνιο δίλημμα, διατηρώντας ανέπαφη τη  μαγεία του έργου, που κρύβεται σε αυτά που υπονοούνται - παραμένοντας ανοιχτά σε πολύσημες ερμηνείες - και όχι σε αυτά που λέγονται. Με φόντο τα ανάκτορα του βασιλιά της Κορίνθου, διαδραματίζεται η πιο συγκλονιστική ιστορία εξουσίας, έρωτα, πάθους και εκδίκησης. 
​
Τα υπόλοιπα κομβικά πρόσωπα του έργου κλήθηκαν να ερμηνεύσουν η Κυριακή Καραλουκά/Τροφός, που απέδωσε το πιο έμπιστο πρόσωπο της Μήδειας με γήινη τρυφερότητα και την αγωνία του απλού ανθρώπου που ατενίζει με δέος τις πράξεις των ισχυρών, χωρίς να μπορεί να τις εμποδίσει,  ο Νίκος Δερτιλής που φάνηκε να ισορροπεί με επιτυχία στο διπλό ρόλο του Κρέοντα και του Αιγέα ενσαρκώνοντας δύο εντελώς διαφορετικά ανδρικά πρότυπα με μόνο κοινό στοιχείο το ισχυρό κίνητρο να πετύχουν τον σκοπό τους και ο πολλά υποσχόμενος Σταύρος Γιαννακόπουλος που έλαμψε ως Αγγελιοφόρος, χαρίζοντάς μας - με την Τζούλη Σούμα καθηλωτική να επιχαίρει για τον αποτρόπαιο θάνατο του Κρέοντα και της Γλαύκης - μία από τις πιο δυνατές σκηνές του έργου (συγκλονιστική επίσης η άηχη κραυγή της Μήδειας που προαναγγέλει το φόνο των παιδιών της, αλλά και η τελική συντριβή του Ιάσονα όταν πληροφορείται το θάνατο των παιδιών του, με τους ηθοποιούς να καταθέτουν δύο σπαραχτικές ερμηνείες χωρίς να εκβιάζουν το συναίσθημα). 

Τον χορό των Κορίνθιων γυναικών ερμήνευσαν κυρίως  οι τρεις άνδρες ηθοποιοί της παράστασης, καταργώντας τα όρια του φύλου, σε μία παράσταση που συνδιαλέγεται με καίρια ζητήματα του σήμερα, θέτοντας εκτός των άλλων και ερώτηματα για την πραγματική έννοια του φύλου, όπως αυτή απορρέει από τις επίκαιρες αξιώσεις των νεότερων - αλλά και παλαιότερων πιο ανοιχτόμυαλων ίσως - γενεών, που διεκδικούν ολοένα και πιο δυναμικά το δικαίωμα να εκφράζονται έτσι όπως αισθάνονται και όχι απαραίτητα με βάση τη βιολογικά καθορισμένη φυλετική τους ταυτότητα. 

Σκηνογραφικά λιτή, σεβόμενη το φυσικό σκηνικό που προσφέρει ένας χώρος με απίστευτο εικαστικό ενδιαφέρον, με τα προσεγμένα και καλοραμμένα κοστούμια του Δημήτρη Ντάσιου να αντικατοπτρίζουν τις ξεχωριστές ποιότητες του κάθε ήρωα, αλλά και τη συνολική αισθητική της παράστασης, φωτισμένη έξυπνα, με τρόπο που αναδεικνύει τις πολιτισμικές διαφορές Δύσης και Ανατολής και με τη μουσική του  Πλάτωνα Ανδριτσάκη να κινείται ανάμεσα σε έθνικ ακούσματα και διάφορες παραλλαγές κλασικών οργάνων, σε συνδυασμό με φυσικούς ήχους, η παράσταση του Δημητρη Γεωργαλά αποτελεί μια ειλικρινέστατη και παράλληλα γενναία σκηνική πρόταση, πάνω σε ένα έργο εξ’ ορισμού ανοιχτό σε πολλαπλές αναγνώσεις, αλλά και απέναντι στη συνολικότερη αντιμετώπιση της αρχαίας τραγωδίας από τους σύγχρονους έλληνες καλλιτέχνες.

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην γνωστή χορογράφο και κινησιολόγο Φαίδρα Σούτου - που φέτος κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της – η οποία συντέλεσε καθοριστικά στην τελειοποίηση της κίνησης των ηθοποιών, τόσο στα διαλογικά μέρη όσο και στα ιδιαίτερα χορικά της, συνεργαζόμενη και πάλι με επιτυχία με τον Δημήτρη Γεωργαλά, με τον οποίο απ’ ότι φαίνεται τους συνδέει μία δημιουργική....εκλεκτική συγγένεια.

Η Τζούλη Σούμα κατάφερε να προβάλλει πάνω της όλες τις εκδοχές της Μήδειας.  Η Μήδεια ως η ίδια η σαρωτική δύναμη της φύσης, απέναντι στην οποία ο άνθρωπος παραμένει διαχρονικά ευάλωτος. Η Μήδεια ως μάγισσα.  Η Μήδεια ως «βάρβαρη», η ξένη που τολμά να κάνει ότι δεν θα έπραττε ποτέ μια ελληνίδα. Η Μήδεια ως απατημένη σύζυγος. Η Μήδεια ως εκδικητική ερωμένη. Η Μήδεια ως παιδοκτόνος. Η Μήδεια ως η πρώτη φεμινίστρια. Η Μήδεια ως προάγγελος αλλαγής και αναγέννησης. Στην παράσταση που παρακολουθήσαμε στο Μπάγκειον η Μήδεια δεν σκοτώνει τα παιδιά της, τα ξαναγεννά σε μία νέα διάσταση, χαρίζοντάς σε εκείνη και τον Ιάσονα μία δεύτερη ευκαιρία να σμίξουν, αυτήν τη φορά μέσα από τον πόνο. 

Το φινάλε της παράστασης βρίσκει τη Μήδεια και τον Ιάσονα ξανά μαζί, ενωμένους από το μίσος που γεννιέται μόνο ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν αγαπηθεί πολύ, αλλά και από την οδύνη όσων έχουν χάσει τα πάντα, στην προσπάθεια τους να τα διατηρήσουν με κάθε κόστος.
​
Η «Μήδεια» του Ευριπίδη, του Γιώργου Χειμωνά, του Δημήτρη Γεωργαλά και των εκλεκτών συνεργατών του θα σας περιμένει έως τις 6 Ιουλίου, στο θέατρο Μπάγκειον «βαριά για τους εχθρούς και αέρας για τους φίλους» ... έτσι όπως πρέπει να είναι ένας δίκαιος άνθρωπος...​

Μήδεια και Ιάσονας, επιτέλους ίσοι;

ΜΗΔΕΙΑ, Ευριπίδη, θέατρο ΜΠΑΓΚΕΙΟΝ
 
Πρεμιέρα 20 Ιουνίου

 Το αριστούργημα του Ευριπίδη,  «Μήδεια» θα ζωντανέψει από τις 20 Ιουνίου και για λίγες μόνο παραστάσεις στην καρδιά της πόλης, στην Ομόνοια και το ατμοσφαιρικό ξενοδοχείο «Μπάγκειον».

Η παράσταση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, πριν δύο χρόνια,στο Εθνικό Θέατρο της Χάγης, STET- the English Theatre, όπου για πρώτη φορά ακούστηκε η τραγωδία στα ελληνικά και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
​
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Δημήτρης Γεωργαλάς, ο οποίος εδώ και δύο χρόνια  μετά το πρώτο ανέβασμα, συνεχίζει να πειραματίζεται και να δουλεύει πάνω στον λόγο του Ευριπίδη με την εξαιρετική μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά, η οποία επιμένει να ερμηνεύει την ιστορία με ψυχαναλυτική προσέγγιση. Μια μετάφραση, άμεση και ποιητική,που  εμπεριέχει την προσωπική του θεώρηση και επιχειρεί να πλησιάσει την ψυχή των ηρώων.

Το ομώνυμο ρόλο ερμηνεύει η Τζούλη Σούμα.

Ηθοποιοί : Τζούλη Σούμα,Κυριακή Καραλουκά,Γιώργος Σταυριανός, Νίκος Δερτιλής, Σταύρος Γιαννακόπουλος
 
Συντελεστές :
Μετάφραση  : Γιώργος Χειμωνάς
Σκηνοθεσία- Επεξεργασία : Δημήτρης Γεωργαλάς
Μουσική : Πλάτων Ανδριτσάκης
Κοστούμια : Δημήτρης Ντάσιος
Φωτισμοί : Σάκης Μπιρμπίλης
Χορογραφίες- Επιμέλεια Κίνησης : Φαίδρα Σούτου
Φωτογραφίες: Αγγελική Κοκκοβέ και φωτογραφία αφίσας Αγγελική Κοκκοβέ
Δημιουργικό: Ανδρέας Πούρνος
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη
 
Έναρξη Πέμπτη 20 Ιουνίου, για 11 μοναδικές παραστάσεις

1. Πέμπτη 20 Ιουνίου
2. Παρασκευή 21 Ιουνίου
3. Σάββατο 22 Ιουνίου
4. Κυριακή 23 Ιουνίου
5. Πέμπτη 27 Ιουνίου
6. Παρασκευή 28 Ιουνίου
7. Σάββατο 29 Ιουνίου  
8. Κυριακή 30 Ιουνίου
9. Πέμπτη 4 Ιουλίου
10. Παρασκευή 5 Ιουλίου
11. Σάββατο 6 Ιουλίου

Ωρα έναρξης: 21:30
Τιμές: Γενική είσοδος 10 ευρώ/ 5 ευρώ μειωμένο
Διάρκεια: 80 λεπτά
 
Μπάγκειον : Πλατεία Ομονοίας 19, Κέντρο
Τηλέφωνο κρατήσεων: 6944665561