Ηλεία, Μάνδρα, Μάτι, Εύβοια μόνο οι αριθμοί αλλάζουν

γράφει ο Χρήστος Σούτος

Πολιτεία απούσα για μια ακόμα φορά. Δυστυχώς για τους απλούς πολίτες τίποτα δεν αλλάζει. Κυβερνήσεις έρχονται, αλλάζουν, αλλά το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο. Οι άνθρωποι πνίγονται, καίγονται, οι περιουσίες τους χάνονται είτε στα ορμητικά νερά χειμάρρων, είτε στις φλόγες πυρκαγιών.

​Το Κράτος, η οργανωμένη Πολιτεία έρχεται κατόπιν εορτής για να καταγράψει τις ζημιές, να "θρηνήσει" για τις απώλειες των ανθρωπίνων ζωών, να υποσχεθεί λύσεις και ανακουφιστικά μέτρα για τους πληγέντες την επόμενη μέρα και κυρίως για να τονίσει ότι ήρθε η ώρα να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Ειλικρινά πείτε δεν το έχετε βαρεθεί το έργο; Δεν σας προκαλεί αηδία και απέχθεια η πολιτική παρέμβαση των εκάστοτε κυβερνώντων κατόπιν εορτής; Πότε αλήθεια θα μιλήσουμε για την πρόληψη, για την θωράκιση κάθε περιοχής πριν την βρει μια "θεομηνία";

Η συζήτηση που ανοίγει κάθε φορά μετά από μια καταστροφή θυμίζει κακοπαιγμένο θεατρικό έργο. Οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες μιλούν για την "καμένη γη" που παρέλαβαν - ξεχνώντας ότι έχουν ξαναπεράσει από τις ίδιες θέσεις στο παρελθόν, οι της αντιπολίτευσης μιλούν για την άμεση απόδοση ευθυνών - ξεχνώντας με την σειρά τους ότι στις μέρες τους έγιναν τα ίδια και χειρότερα, οι δημοσιογράφοι βλέπουν την είδηση ανάλογα με ποια πολιτική πλευρά ταυτίζονται για να μπορούν να επιβιώνουν αφήνοντας κατά μέρος τη δεοντολογία και το λειτούργημα που υποτίθεται ότι υπηρετούν και στην μέση όλοι εμείς. Ο απλός πολίτης δηλαδή, που παρακολουθεί τις εξελίξεις και νιώθει την αδικία να τον πνίγει. Ο απλός πολίτης που βλεπει τους κόπους μιας ζωής να καταστρέφονται σε μερικά λεπτά, που βλέπει να χάνονται συνάνθρωποι μας και να φταίει πάντα η κακιά στιγμή, το ακραίο καιρικό φαινόμενο, ο ίδιος που έχτισε εκεί που έχτισε, που ακολούθησε άκριτα το σχέδιο των υπευθύνων. Πραγματικά το σκηνικό που στήνεται κάθε φορά που μια περιοχή της Ελλάδας χτυπιέται από κάποιο φυσικό φαινόμενο είναι το ίδιο ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Όλοι αναζητούν τις αιτίες μακριά από τον εαυτό τους και το δήθεν έργο τους. Πάντα ευθύνεται κάποιος άλλος και αφού... ο Χατζηπετρής μας άφησε χρόνους, το βάρος πέφτει στην μητέρα φύση. Αυτή φουσκώνει τα ποτάμια, αυτή καίει τα δάση, αυτή δεν συγκινείται μπροστά στο ανθρώπινο δράμα, αυτή φταίει για όλα.

Θα μου πείτε ο άνθρωπος μπαίνει κάπου στην εξίσωση ή όχι; Η έννοια της ανάληψης πολιτικής ευθύνης στην Ελλάδα είναι άγνωστη. Οι πολιτικοί μας δεν μπαίνουν καν στην σκέψη ότι μπορεί να είχαν αποτρέψει την καταστροφή εγκαίρως. Ας δούμε όμως λίγο πιο σφαιρικά τα πράγματα.Πρώτον η κεντρική εξουσία. Θα μπορούσε να κάνει κάτι; Σαφέστατα. Οι ευθύνες της εντοπίζονται τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο αντιμετώπισης της κρίσης.

Έχετε ιδέα από πότε έχει να ανανεωθεί ο στόλος των πυροσβεστικών μέσων, εναέριων και επίγειων, της χώρας μας; Έχετε ιδέα πως παραμένουν επιχειρησιακά έτοιμα τα υπάρχοντα οχήματα, αεροπλάνα και ελικόπτερα; Χάρη στην αυταπάρνηση και την αίσθηση του καθήκοντος των πυροσβεστών. Μήπως κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει και στην αστυνομία ή το λιμενικό; Χωρίς νέα μέσα, χωρίς επαρκή εξοπλισμό καλούνται να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Στην διαχείριση των κρίσεων αφήστε το καλύτερα. Είδαμε, μάλλον ακούσαμε, τι έγινε στο Μάτι, χθες ο αρμόδιος Υπουργός, του οποίου το κόμμα προεκλογικά μιλούσε για την χρησιμότητα και την αναγκαιότητα του αριθμού 112, μας είπε ότι αν λειτουργούσε θα είχαμε πολλαπλάσια θύματα. Εδώ η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Δεύτερον η Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό. Τα όποια αντιπλημμυρικά έργα χάνονται στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, οι όποιες παρεμβάσεις πέφτουν θύμα μικροπολιτικών πρακτικών σε τοπικό επίπεδο και οι εργασίες που απαιτούνται για την θωράκιση, όπως αντιπυρικές ζώνες για παράδειγμα, γίνονται κατόπιν εορτής λόγω έλλειψης κονδυλίων και προσωπικού. 

Πάμε και στον πολίτη τώρα. Έχει ευθύνες για αυτά που του συμβαίνουν ή όχι; Σε μια δημοκρατία έχει και μάλιστα σημαντικές. Αυτός είναι που ψηφίζει τους κυβερνώντες του, αυτός είναι που δεν αντιδρά στα διαρκή ψέματα και υποσχέσεις, αυτός είναι που εκπαιδεύτηκε στην κουτοπονηριά, στο γρηγορόσημο, στην ημινομιμότητα και δεν κάνει κάτι για να αλλάξει την πραγματικότητα αυτή. Συνεχίζει να ψηφίζει με βασικό κριτήριο την τιμωρία της εκάστοτε κυβέρνησης, να μετατρέπει τις νέες γενιές σε απολιτίκ και αδιάφορους για τα κοινά ανθρώπους.

​Θα ήθελα να κλείσω με μια επισήμανση για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Βλέποντας χθες τα ρεπορτάζ από την Εύβοια έβγαζες εύκολα το συμπέρασμα ότι η μεταρρύθμιση του Καλλικράτη, το περίφημο "έργο" του Γιάννη Ραγκούση για να μειωθούν τα κόστη και οι αμοιβές των αιρετών τρομάρα μας, μάλλον δεν βοήθησε ιδιαίτερα τις τοπικές κοινωνίες. Το αντίθετο θα έλεγα. Οι υπάρχουσες υποδομές διαρκώς υποβαθμίζονται, αφού οι ενιαίοι Δήμοι αδυνατούν να τις συντηρήσουν, νέα έργα δεν γίνονται προς όλες τις κοινότητες με την ίδια ταχύτητα και μοιραία οι δημότες ορισμένων περιοχών αισθάνονται αδικημένοι και παραμελημένοι. Το πρόβλημα είναι μεγάλο και εντονότερο στην επαρχία. Στην πολύπαθη Εύβοια για παράδειγμα οι Καλλικρατικοί Δήμοι απορρόφησαν τεράστιες περιοχές και ορίστε τα αποτελέσματα. Με την κλιματική αλλαγή να είναι διαρκής, βιαιότερη απ'ότι αναμενόταν και ικανή να επιφέρει μεγάλα προβλήματα με το νέο μικροκλίμα που δημιουργεί ανά περιοχή, επιβάλλεται να υπάρξει σχεδιασμός σε απόλυτο τοπικό επίπεδο. Ποιος θα μπορούσε να υπηρετήσει καλύτερα το σχεδιασμό αυτό από μικρότερους και σαφέστατα πιο ευέλικτους στην πραγμάτωση των έργων Δήμους; Κανείς...