Ο «ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ»ΔΕΝ ΜΕΝΕΙ ΠΙΑ ΕΔΩ…

του Χρήστου Σούτου

Ο Κερκ Ντάγκλας έφυγε από την ζωή χθες σε ηλικία 103 ετών. Ήταν ο τελευταίος της επονομαζόμενης Χρυσής Γενιάς των Αστέρων του Χόλιγουντ. Για τους νεότερους ήταν ο πατέρας του εξίσου σημαντικού ηθοποιού Μάικλ Ντάγκλας. Στην πραγματικότητα όμως ήταν κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Ο εκλιπών μεσουράνησε στην βιομηχανία του κινηματογράφου για πάνω από έξι δεκαετίες. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, παραγωγός, αλλά και συγγραφέας, ο Κερκ Ντάγκλας δεν είχε μια ζωή και καριέρα στρωμένη με ροδοπέταλα. Παιδί μεταναστών εβραϊκής καταγωγής από την Λευκορωσία, πέρασε από αρκετές δουλειές μέχρι να ανοίξει η πόρτα της 7ης Τέχνης. Γεννημένος στην Νέα Υόρκη το 1916 ως Ισούρ Ντανιέλοβιτς, άλλαξε το όνομα του λίγο πριν καταταγεί στο αμερικανικό ναυτικό στον Β! Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το ναυτικό αποστρατεύτηκε το 1944 ως τραυματίας Πολέμου.

Σε μια από τις συνεντεύξεις του είχε δηλώσει πως για το μόνο που ήταν σίγουρος στην ζωή του, ήταν πως ήθελε να γίνει ηθοποιός. Σπούδασε δανειζόμενος χρήματα για τα δίδακτρα, τα οποία και ξεπλήρωσε αργότερα δουλεύοντας ως κηπουρός. Η υποκριτική του παρουσία δεν πέρασε απαρατήρητη και σύντομα κέρδισε υποτροφία. Στη σχολή είχε συμφοιτήτρια την μετέπειτα μεγάλη σταρ Λορίν Μπακόλ, η οποία και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην καριέρα του, αφού μέσω αυτής πήρε τον πρώτο κινηματογραφικό του ρόλο. Η ταινία που έκανε το ντεμπούτο του λεγόταν Αμαρτωλές Γυναίκες του Χαλ Ουόλις και ο ρόλος του ήταν εκ διαμέτρου αντίθετος σε σχέση με αυτούς που ερμήνευσε αργότερα και τον καθιέρωσαν στην συνείδηση του κοινού ως ένα σκληρό και δυναμικό αρσενικό πρότυπο. Συγκεκριμένα έκανε έναν αδύναμο άνδρα που γίνεται έρμαιο στις διαθέσεις μιας αδίστακτης γυναίκας. Το φιλμ προβλήθηκε το 1946 και είναι η πρώτη επαφή του Κερκ Ντάγκλας με τον κόσμο του κινηματογράφου.

Στα αφιερώματα που κάνουμε εδώ στο Θεαθήναι, σε μεγάλες προσωπικότητες που φεύγουν από την ζωή, επιλέγουμε να μην κάνουμε μια στείρα παράθεση απλών βιογραφικών στοιχείων για λόγους που έχουμε αναλύσει πολλάκις. Αντίθετα θεωρούμε ότι μεγαλύτερη σημασία έχει να σας δώσουμε ορισμένα στοιχεία που ενισχύουν τον μύθο που ακολουθεί το όνομα τους. Στην περίπτωση του Κερκ Ντάγκλας το σημαντικότερο, μετά φυσικά από το υποκριτικό του ταλέντο, την σχεδόν 70χρόνη καριέρα του και τις παραπάνω από 100 ταινίες που πήρε μέρος, είναι η στάση που κράτησε υπέρ των συναδέλφων του στη σκοτεινή περίοδο του Μακαρθισμού. Για τους μη γνωρίζοντες, στα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου είχε συνταχθεί μια λίστα, η λεγόμενη Μαύρη Λίστα του Χόλιγουντ, μέσα στην οποία περιλαμβάνονταν ονόματα καλλιτεχνών που θεωρούνταν  κομμουνιστές ή είχαν επηρεαστεί από τις αρχές του Κομμουνισμού. Που "κολλάει" ο Ντάγκλας εδώ; Στο γεγονός ότι επέβαλε στην ταινία Σπάρτακος να αναγραφεί στα γράμματα το όνομα του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο, ο οποίος είχε εκδιωχθεί από το Χόλιγουντ και εξαιτίας αυτού του διωγμού δεν μπόρεσε να παραλάβει τα δύο Όσκαρ που είχε κερδίσει, αφού στις αντίστοιχες ταινίες δεν μπορούσε να αναφερθεί το όνομα του. Ο Κερκ Ντάγκλας όμως τόλμησε και ως παραγωγός της ταινίας, σκηνοθέτης της οποίας ήταν ο Κιούμπρικ, αψήφησε το άρρωστο περιβάλλον της εποχής και στάθηκε αλληλέγγυος στους συναδέλφους του.

Αυτός ήταν ο Κερκ Ντάγκλας. Ο ασυμβίβαστος " Σπάρτακος", ο δυναμικός και ατίθασος "Νεντ" που αδιαφορούσε για το σύστημα και την αποδοχή του από αυτό. Μπορεί να "έχασε" και τις τρεις φορές που ήταν υποψήφιος για Όσκαρ, μπορεί να κέρδισε μόνο ένα τιμητικό αγαλματίδιο, όμως ένα είναι σίγουρο. Κέρδισε στις καρδιές του κόσμου και στην συνείδηση των συναδέλφων του το Όσκαρ της εκτίμησης και του σεβασμού, βραβείο πολύ σημαντικότερο από ένα επιχρυσωμένο βραβείο από κασσίτερο και χαλκό...