ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗΝ ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ & ΤΙΣ «ΝΕΦΕΛΕΣ» ΤΗΣ

της Λίλας Παπαπάσχου
φωτογραφίες 
​Λουκία Νταμάνη

Το ΘΕΑΘΗΝΑΙ βρέθηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, παρακολούθησε την παράσταση "ΝΕΦΕΛΕΣ", του Αριστοφάνη και στη συνέχεια συνάντησε τη δραματουργό, σκηνοθέτη, θεατρολόγο και θεατροπαιδαγωγό Τζωρτζίνα Κακουδάκη, η οποία με το δικό της μοναδικό και εντελώς αυθόρμητο τρόπο προσκάλεσε τους ηθοποιούς της παράστασης να συμμετέχουν στην κουβέντα μας, μετατρέποντας μία προσωπική συνέντευξη σε ομάδική υπόθεση. Λόγω υποχρεώσεων δεν μπόρεσαν να παραμείνουν όλοι (τουλάχιστον προλάβαμε να τους φωτογραφίσουμε) αλλά η Νατάσα Σφενδυλάκη, η Κατερίνα Λούβαρη - Φασόη και ο Ουσίκ Χανικιάν προστέθηκαν στην παρέα μας και μετά όλα κύλησαν όμορφα και φυσικά, σαν να γνωριζόμασταν χρόνια.

Τους ευχαριστούμε όλους θερμά και ειδικά την υπέροχη Τζωρτζίνα Κακουδάκη για το ήθος, τη θετική διάθεση και τη γενναιοδωρία της. Τώρα πια γνωρίζουμε γιατί όλοι την αποκαλούν "Τζο". Οι πραγματικά σπουδαίοι άνθρωποι δεν έχουν ανάγκη από τίτλους και προσφωνήσεις ευγενείας. Τους αρκεί να δημιουργούν και να μοιράζονται τα όνειρά τους με τους άλλους.
​__________________________________________________________________________________

Το «ΘΕΑΘΗΝΑΙ» βρίσκεται «Face to Faces» μαζί σας, σ' ένα κύκλο καλλιτεχνικών συναντήσεων που ιδανικά θα θέλαμε να θυμίζουν περισσότερο φιλική συζήτηση παρά συνέντευξη. Εσείς γενικά νιώθετε άνετα με τις συνεντεύξεις ή τις θεωρείτε αναγκαίο κακό;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Όχι δεν τις θεωρώ αναγκαίο κακό. Νιώθω άνετα, γιατί έχω συνηθίσει να μιλάω επειδή διδάσκω και μου φαίνεται σαν φυσική προέκταση της σκέψης. Εξαρτάται βέβαια και από την αιτία που γίνεται μία συνέντευξη, ποιος την κάνει και για ποιο λόγο. Νομίζω ότι είναι μία συνθήκη, όπως και οι σχέσεις. Υπάρχουν σχέσεις στις οποίες είσαι πολύ διεξοδικός, επαφές που είσαι μονολεκτικός, άλλες που είσαι αποκαλυπτικός κλπ. Εγώ λέω αυτό που πιστεύω. Δεν λέω πράγματα για κάποιο λόγο και άλλα για κάποιον άλλο σκοπό και αυτός είναι ο λόγος που το θέατρο το οποίο έχω διαλέξει να κάνω είναι ένα θέατρο που δεν στοχεύει σε πράγματα «φτιασιδωμένα». Είναι όπως θα λέγαμε στην πιάτσα «ντουγρού».
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Το καλό είναι ότι με την κρίση έχουν ανοίξει πάρα πολλά πεδία στα οποία μπορείς να απευθυνθείς με τον τρόπο που θέλεις, με τον τρόπο που μιλάει η δουλειά σου. Στη φάση αυτή όμως και επειδή είμαστε νέοι, είναι πολύ σημαντικό εφόσον όλα γίνονται «χειροποίητα» και δεν συμμετέχουμε σε μεγάλες παραγωγές που κάποιοι άλλοι είναι μπροστά και εμείς είμαστε κάπως πιο περιμετρικά ας πούμε, να μιλάμε εμείς για τη δουλειά μας κι όχι εμείς για μας.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ-ΦΑΣΟΗ: Επειδή ζούμε στον αιώνα της εικόνας μπορείς να αυτοπαρουσιαστείς όπως θέλεις, οπότε κατά τη γνώμη μου δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία πως παρουσιάζεσαι, αλλά το τι πραγματικά κάνεις μέσα από τη δουλειά σου. Η ίδια η παράσταση είναι μια προσωπική εμπειρία που τη μοιράζεσαι με το κοινό. Αυτό αρκεί σε πρώτη φάση για να «συστηθείς».

​
​Είσαι δραματουργός, σκηνοθέτης, θεατρολόγος και θεατροπαιδαγωγός και έχεις ασχοληθεί συστηματικά - μεταξύ άλλων - με την προώθηση του θεάτρου ως μέσου κοινωνικής αλλαγής. Πιστεύεις πως το θέατρο μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ή έστω έναν άνθρωπο; Εσείς παιδιά το πιστεύετε;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Όταν ξεκίνησα την πορεία αυτή με το εφηβικό θέατρο η πρώτη παράσταση που είχα κάνει λεγόταν «respect – θάβοντας τον αδερφό σου στο πεζοδρόμιο» και ανάμεσα σε άλλα θέματα είχε και μία αυτοκτονία. Αργότερα έγιναν κι άλλα έργα με αυτοκτονίες, όπως η Αντιγόνη, αλλά η Αντιγόνη επειδή είναι αρχαίο δράμα δεν σόκαρε τόσο πολύ. Σε εκείνο το έργο όμως που αυτοκτονούσε ένα παιδί που αισθανόταν ότι είναι παραμελημένο από την οικογένεια του κι ένιωθε παρίας, είχαμε κάνει μία μεγάλη συνάντηση με παιδοψυχολόγους, εκπαιδευτικούς και κοινωνιολόγους μετά την πρεμιέρα και ένας καθηγητής είπε «δεν μπορώ να φέρω το σχολείο μου εδώ, γιατί άμα δουν αυτό το έργο και μετά ένα παιδί αυτοκτονήσει, τι θα κάνω εγώ;» Είπα λοιπόν τότε και το πιστεύω ακόμα, ότι αν το θέατρο μπορούσε τόσο πολύ να επηρεάσει την κοινωνία, σε σημείο δηλαδή που να κάνει κάποιος αυτό που του λέει το θέατρο, τι ωραία να παίζαμε Αισχύλο και Σοφοκλή και να έκαναν οι άνθρωποι αυτά που πρεσβεύουν τα συγκεκριμένα έργα. Να ήταν καλύτεροι πολίτες, να αναλάμβαναν τις ευθύνες τους και πάει λέγοντας. Θα ήταν τέλεια. Δεν νομίζω ότι η Τέχνη αλλάζει τόσο πολύ τον κόσμο. Είναι πολύ ωραίο αυτό το σενάριο. Μακάρι να πήγαινε ο κόσμος στο θέατρο και μάλιστα ο κόσμος που πραγματικά βρίσκεται μπροστά στα μεγάλα αδιέξοδα, γιατί συνήθως θέατρο παρακολουθούν άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι κοντά σε πολύ οριακά αδιέξοδα. Εκεί που είναι τα πιο σοβαρά προβλήματα οι συνθήκες είναι δυστυχώς πολύ αποτρεπτικές. 
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Όσον αφορά την παράσταση που κάνουμε εδώ, επειδή έχω την ευκαιρία ως ηθοποιός να το ζω αυτό για πρώτη φορά, να έρχομαι δηλαδή σε επαφή με αυτές τις ηλικίες μέσω της σκηνής, βλέπω ότι αποτελούμε έναν πομπό ενός μηνύματος, όπου ο δέκτης θα το πάρει όπως θέλει  και θα μας ξεχάσει. Αυτό είναι πάρα πολύ απελευθερωτικό για τον ηθοποιό και θα προσθέσω ότι είναι η πρώτη φορά που παίζω σε παράσταση και περιμένω πως και πως να τελειώσει, για να ξεκινήσει το αμέσως επόμενο μεγάλο κομμάτι της, το θεατροπαιδαγωγικό, γιατί αυτό είναι πιο σημαντικό. Εκείνη την στιγμή ο έφηβος, γενικά ο θεατής όποιος και να' ναι θα πάρει το λόγο και θα ανεβεί στην σκηνή μαζί μας και θα κάνει πράξη μια σκέψη του. Αυτό είναι παρά πολύ σπουδαίο.
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Αυτή η παράσταση δεν είναι φτιαγμένη για να αρέσει στους κριτικούς,. Η αποδοχή ή όχι, είναι άμεση, αφορά το θέμα και όχι την αισθητική πρόσληψη. Δεν περιμένουμε κανείς να μας πει "μπράβο". Το ζήτημα είναι να επικοινωνήσουμε αυτές τις ιδέες, ώστε μετά να θέλει κάποιος, με ένα θεατρικό τρόπο, φυσικά και αβίαστα, να εκφράσει μία δική του σκέψη, μια δική του ενσυναίσθηση, ένα δικό του ζητούμενο. Τον καθοδηγούμε έτσι ώστε να μην νοιάζεται τόσο για την αποδοχή όσο για τη συμμετοχικότητα.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Πιστεύω γενικά ότι οι ηθοποιοί, τουλάχιστον όσοι έχω συνεργαστεί ως επί το πλείστον, ενδιαφέρονται περισσότερο για τον θεατή που τους βλέπει, παρά για έναν κριτικό. Δηλαδή και για μία κακή κριτική που μπορεί να λάβεις, ξέρεις μέσα σου ότι έχεις κάνει το καλύτερο που μπορούσες να κάνεις. Πέρασες το μήνυμα σου, τώρα αν δεν του άρεσε του άλλου, ή αντίθετα του άρεσε, αυτό είναι ένα άλλο θέμα και μάλιστα έχει τύχει να είμαι σε παράσταση στην οποία ήρθε μετά άνθρωπος και μου είπε “Γουάου!” Και λες  κοίτα να δεις, όντως κάποιος μπορεί να πάρει αυτό που θέλεις εσύ να δώσεις εκείνη την στιγμή, αυτούσιο. Αυτό για μένα είναι πιο σημαντικό και νομίζω ότι υπάρχει ελπίδα, αν έστω και ένας θεατής μπορεί να αλλάξει, ή να καταλάβει το μήνυμα που ήθελες να περάσεις. Το γεγονός ότι έρχονται κάποια παιδιά - για να αναφερθώ και στο θεατροπαιδαγωγικό κομμάτι - και σκέφτονται φοβερές  ιδέες και εμείς καθόμαστε και τους  κοιτάμε σαν χάνοι πολλές φορές είναι πραγματικά πολύ ελπιδοφόρο και αισιόδοξο.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ-ΦΑΣΟΗ: Σχετικά με το θεατροπαιδαγωγικό, θυμάμαι μία φράση που μας είχε πει ένας δάσκαλος, ο κ. Νίκος Απέργης, όταν είχαμε πάει στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα και μας είχε πει κάτι εξαιρετικό, ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα σ΄ αυτές τις συνθήκες, που έχουν ζήσει ότι έχουν ζήσει και αυτήν την στιγμή η ζωή τους έχει “εγκλειστεί”, μέσω της Τέχνης δεν είναι ακριβώς ότι θα αλλάξουν, αλλά η ψυχή τους θα “λειανθεί”. Έχουμε όλοι “γωνίες” και μέσω της τέχνης, του ανοίγματός μας στον κόσμο ή παρατηρώντας απλώς τους άλλους,  μπορούμε να τις λειάνουμε. Στο θέατρο παρουσιάζεται συμπυκνωμένη η ζωή. Όταν δίνεις λόγο στον άλλο και την ευκαιρία να διατυπώσει τη θέση του χωρίς λογοκρισία έχεις κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα. 

 
Μαζί με άλλους αξιόλογους ανθρώπους – καλλιτέχνες και μη - ανήκεις στον στενό κύκλο συνεργατών του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, κ. Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και μάλιστα ως υπεύθυνη για το Λύκειο της Επιδαύρου, που αποτελεί και για τον ίδιο ένα πολύ μεγάλο στοίχημα. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις σου από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Το πιο σημαντικό είναι ότι έγινε. Γιατί γνωρίζεις ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές Κασσάνδρες  και υπάρχουν πολλοί, που δεν θέλουν να γίνονται πράγματα, γιατί απαιτεί κόπο και εμπεριέχει και ευθύνη. Νομίζω, ότι το σημαντικότερο είναι ότι έφθασε πολύ κοντά στις επιθυμίες μας, ήταν πολύ ευχαριστημένοι αυτοί που ήρθαν, ήταν πολύ ευχαριστημένοι οι καθηγητές, ήταν πολύ ζωηρή και πολύ υποστηρικτική η τοπική κοινότητα και οι τοπικοί φορείς και οι εντυπώσεις μου ακουμπούν την επιθυμία που είχαμε κι εγώ και ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, από την αρχή να λειτουργήσουμε θετικά, προαγωγικά, με αγάπη και σαν ομπρέλα σε αυτό που συνέχεια λέμε ότι θέλουμε να αλλάξει και αφορά τον εμπλουτισμό, τη συνεχή ενίσχυση και την επανεπινόηση της θεατρικής παιδείας. Το πιο πολύτιμο θεατρικό μας αγαθό είναι το Αρχαίο Δράμα, οπότε αν αρχίσουμε από εκεί, νομίζω ότι αυτό θα έχει διπλό όφελος. Κι αν αυτό γίνει στην Επίδαυρο μιλάμε για τριπλό όφελος γιατί είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε νέους θεσμούς εκεί, νέες σκέψεις και νομίζω πως η πράξη αν ακουμπάει στη βάση, που είναι ο ηθοποιός, πάντα είναι μια γενναιόδωρη πράξη, γιατί αυτό εισπράττεται. Άρα η εντύπωση μου είναι θετική και είμαι χαρούμενη, γιατί ήμασταν 200 και πάνω άνθρωποι εκεί κι αν ο καθένας είχε δύο ακόμα άτομα που το μοιράστηκαν μαζί μας, τότε χάρηκαν πάνω από 2.000 άνθρωποι.
 
Για να παραμείνουμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, είναι κοινό μυστικό ότι ο κ. Θεοδωρόπουλος ανέλαβε την «καυτή πατάτα» της διαδοχής στη μετά Λούκου και Φαμπρ εποχή και ήδη έχουν βρεθεί αρκετοί που στέκονται επικριτικά απέναντι στην ομολογουμένως πολύ σύντομη θητεία του. Πιστεύεις πως είναι στο DNA μας να κοιτάμε το δέντρο και να χάνουμε – αν όχι να καίμε - το δάσος;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Οι καταστροφολόγοι και αυτοί που επιθυμούν να ξεκινάνε πάντα με το “δεν”, το “όχι”, το “μη” και πάει λέγοντας, εδώ και πολύ καιρό έχουν πάψει να με αφορούν. Συνηθίζω να διαβάζω όλον τον τύπο και όλα όσα αφορούν το φεστιβάλ και εννοείται πως υπάρχουν και τέτοια αρνητικά σχόλια, αλλά υπάρχουν και πάρα πολύ θετικά και νομίζω ότι αν τα βάλουμε κάτω και τα μετρήσουμε, τα θετικά είναι σαφώς περισσότερα και προέρχονται και από τον ίδιο τον κόσμο που αγκαλιάζει το φεστιβάλ. Επίσης, φαίνεται και από τους καλλιτέχνες που θέλουν να είναι εκεί, τις νέες και δημιουργικές ιδέες κλπ. Τώρα όσον αφορά τους άνθρωπους που εργάζονται, ζουν και αναπνέουν για να κατακρίνουν τους άλλους, θα τους πω απλά “GET A LIFE!”.

---

Ας φύγουμε όμως από το Φεστιβάλ Αθηνών κι ας κατευθυνθούμε προς το Θέατρο του Νέου Κόσμου, εκεί όπου μετά την «Τριλογία της Ουτοπίας» (Όρνιθες, Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας, Φάουστ) και το πρώτο μέρος της «Τριλογίας της Πραγματικότητας» (Αντιγόνη του Σοφοκλή), παρουσιάζετε ήδη από πέρυσι, στην Εφηβική Σκηνή – καθώς και σε διάφορα σχολεία - τις Νεφέλες του Αριστοφάνη. Οι σημερινοί έφηβοι αγαπούν το θέατρο ή το αισθάνονται ως κάτι ξένο και εντελώς μακρινό από τη δική τους «ψηφιακή» πραγματικότητα;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Κατ' αρχήν θέλω να πω ότι δεν θεωρώ ότι ζει κανείς σε καμία ψηφιακή πραγματικότητα. Δεν υπάρχει ψηφιακή πραγματικότητα. Όταν οι άνθρωποι έχουν κοντά τους τη χαρά της ζωής νομίζω ότι την απολαμβάνουν και δεν είναι κακό αν θέλουν να την ανεβάσουν και στο Facebook να τη δουν και οι άλλοι. Είμαι υπέρμαχος της εξέλιξης και οπτιμίστρια και επίσης πιστεύω ότι η νέα γενιά έχει καλύτερα κρατήματα, καλύτερες σκέψεις και άρα θεωρώ ότι δεν υπάρχει επί της ουσίας κανένα πρόβλημα. Τα σημερινά παιδιά είναι πιο μορφωμένα, πιο εξελιγμένα, έχουν περισσότερες επιλογές, ακόμη και σε αυτόν τον ψηφιακό κόσμο, στον οποίο κακά τα ψέματα ζούμε πια όλοι, δεν ζουν μόνο οι έφηβοι.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ – ΦΑΣΟΗ: Η δική μας παράσταση είναι κατασκευασμένη “χειροποίητα” και καθόλου “ψηφιακά”, για έναν πρακτικό λόγο. Θέλουμε να πηγαίνει παντού. Δεν θέλουμε τίποτα περιττό. Ούτε ρεύμα δεν θέλουμε. Είναι μία εντελώς  “αυτάρκης” παράσταση...
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Ένα θέατρο moonwalker...
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ – ΦΑΣΟΗ: Έτσι ακριβώς....Η λογική όλης της παράστασης είναι αυτό που προτείνουμε, όχι ακριβώς ως λύση για την παιδεία και συγκεκριμένα για την εκπαίδευση, σε καμία περίπτωση δεν ήρθαμε εμείς ως μάννα εξ' ουρανού. Αυτό που προτείνουμε είναι το δικαίωμα της αυτοέκφρασης, το «με ό, τι έχεις με αυτό δημιουργείς»  και πως δεν χρειάζεται να κρύβεις αυτό που έχεις, γιατί ένας έφηβος και γι’ αυτό δεν ξέρω αν όντως αγαπάει το θέατρο, γιατί κανένας δεν τον ρωτάει ποτέ, τι αγαπάει γενικά. Δεν έχει φωνή. Αυτό λοιπόν προσφέρουμε εμείς, Ένα βήμα να εκφραστούν ελεύθερα. Τα παιδιά ούτως ή άλλως δεν έχουν τις ενήλικες αναστολές, οι ενήλικοι πλέον έχουν καλώς ή κακώς επιλέξει τη ζωή τους και έτσι οι έφηβοι συνήθως επιλέγουν με βάση τι θα ήθελε ο γονιός, ο κηδεμόνας, ο δάσκαλος, η κοινωνία. Κανένας δεν τον ρωτάει: “εσύ τι πραγματικά θέλεις;”και ακόμη κι όταν έχει το δικαίωμα της έκφρασης, εγκλωβίζεται τελικά στα στερεότυπα. Οπότε εμείς προτείνουμε να αγαπήσει αρχικά τον εαυτό του και το αν θα αγαπήσει το θέατρο είναι σχετικό.

Το παιδικό κοινό θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο και απαιτητικό. Να υποθέσω ότι το εφηβικό είναι ακόμη δυσκολότερο και ενδεχομένως ακόμη πιο «σκληρό»;
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Η ομάδα που έχει συσταθεί τώρα και κάνει τις ΝΕΦΕΛΕΣ -  είναι κι η πρώτη φορά που συνεργαζόμαστε με την Τζο, γιατί πριν την γνωρίζαμε ως δασκάλα – έχει προετοιμαστεί πάρα πολύ για το τι θα μπορούσαμε να ακούσουμε από το κοινό. Μας είπε ότι θα πρέπει να είμαστε πολύ καλά προετοιμασμένοι γιατί μπορεί να σχολιάσουν από τα φυσικά μας χαρακτηριστικά μέχρι οτιδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς. Παρόλη την προετοιμασία μας όμως για τα χειρότερα, δεν υπήρξε ούτε μία παράσταση που να ακούσουμε κάτι αρνητικό, δεν ακούσαμε ούτε ένα βαριέμαι, ακούγαμε μόνο τις φυσικές αντιδράσεις των παιδιών σ' αυτό που παρακολουθούσαν. Δεν μας έχει δυσκολέψει ποτέ η αυθόρμητη έκφραση των παιδιών και αποτελεί και δικό μας ζητούμενο.
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Θέλω να προσθέσω εδώ, ότι όταν ήμασταν όλοι μαζί στις πρόβες πήγαμε και κάναμε το θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα σε παιδικές κατασκηνώσεις με έφηβους, δηλαδή οι ηθοποιοί της παράστασης έχουν μπει σε μια διαδικασία να λειτουργούν και ως θεατροπαιδαγωγοί. Έχουν αποκτήσει μία μικτή εμπειρία. Δεν προσλήφθηκαν ως ηθοποιοί, έκαναν 5 ώρες πρόβα και έφευγαν. Έχουμε πάει σε παιδικές κατασκηνώσεις, φυλακές, κλπ και νομίζω πως αυτό βοηθάει έναν ηθοποιό να 'στυλώνεται” απέναντι στα θέματα αυτά. Ίσως κι ένας λόγος που δεν υπάρχει στη συγκεκριμένη παράσταση η πιθανότητα “αντίρρησης” του εφηβικού κοινού είναι οι πολύ καλά προετοιμασμένοι – πρωτίστως ψυχικά – ηθοποιοί της παράστασης. Στη μεγάλη επιθυμία για να πεις κάτι – εντός και εκτός σκηνής – κανείς δεν μένει ασυγκίνητος.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ:   Εγώ δεν είμαι σίγουρος κατά πόσο το εφηβικό κοινό είναι πιο δύσκολο από το παιδικό και δεν είμαι σίγουρος αν το δύσκολο είναι η σωστή λέξη, γιατί το παιδί έχει πιο αφιλτράριστη αντίδραση. Ο έφηβος αν βαρεθεί θα το δείξει πιο διακριτικά, κυρίως με τη γλώσσα του σώματος, ενώ το παιδί αν δεν του αρέσει κάτι θα το πει, ακόμη και κατά τη διάρκεια της παράστασης. Δεν ξέρω ποιο είναι πιο ιδιαίτερο κοινό, πάντως και οι δύο περιπτώσεις έχουν τις ιδιαιτερότητές τους. Με την καλή έννοια όμως. Χρειάζεται να είσαι και εσύ πάντα απίκο. Μου άρεσε τόσο πολύ η εμπειρία, ειδικά του θεατροπαιδαγωγικού, που αν και μπήκα αργότερα στην ομάδα και κάποια πράγματα στην αρχή μου φαίνονταν κάπως περίεργα, τώρα πλέον μπορώ να πω ότι με ενδιαφέρει και προσωπικά το θεατροπαιδαγωγικό κομμάτι και για τη μετέπειτα πορεία μου.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ – ΦΑΣΟΗ: Ήμασταν πέντε διαφορετικοί άνθρωποι και άγνωστοι μεταξύ μας, που γίναμε μέσω της κοινής θεατρικής μας εμπειρίας, μια πολύ δεμένη και συμπαγής ομάδα.

Διδάσκεστε από τους σύγχρονους νέους; Τους θεωρείτε «ταλαιπωρημένη» γενιά λόγω κρίσης ή άλλων κοινωνικοπολιτικών συγκυριών;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Νομίζω πως τα προβλήματα – και λόγω της κρίσης – είναι αντιληπτά στην κοινωνία, όμως βλέπω ότι μέσα από την κρίση και ειδικά για τους ανθρώπους που ζούσαν σε μια επίπλαστη ή και πραγματική “χλιδή” και απολάμβαναν οικονομική ευμάρεια, κοινωνική αποδοχή και τα σχετικά, υπήρξε μία αναγκαστική προσγείωση στην πραγματικότητα και μία στροφή προς μία πιο ουσιαστική ζωή. Έχει γεμίσει η Αθήνα – και όχι μόνο – σεμινάρια, επιμορφώσεις, καλλιτεχνικές συζητήσεις, γυμναστήρια, σχολές χορού κα – γεγονός που αποδεικνύει ότι ο κόσμος έχει αρχίσει να ψάχνεται και να κοινωνικοποιείται μέσω διαφόρων δράσεων, κάτι που πριν από 10 χρόνια ας πούμε δεν υπήρχε. Οι νέοι του σήμερα ζούν αδιαμφισβήτητα σε μία δύσκολη συνθήκη και γνωρίζουν ότι στην καλύτερη περίπτωση, όταν θα βγουν στον στίβο της εργασίας, θα πάρουν 400ευρώ αν είναι τυχεροί και ότι μπορεί να χρειαστεί να κυκλοφορήσουν με 2ευρώ στην τσέπη. Για εμάς που είμαστε μεγαλύτεροι φαίνεται παράξενο αυτό, γιατί είχαμε συνηθίσει αλλιώς. Τα νεότερα παιδιά δεν έχουν καν αυτήν τη μνήμη. Νομίζω ότι αυτή η γενιά είναι πολύ τυχερή και δεν είναι σε κανένα μεταίχμιο και είναι μια γενιά που κατά τη γνώμη μου έχει προοπτική, με ή χωρίς λεφτά.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ – ΦΑΣΟΗ: Από τους νέους διδάσκεσαι τη ζωή. Φυσικά είναι άτυχοι που βρέθηκαν σε τόσο μικρή ηλικία σ' αυτήν τη συγκυρία  της οικονομικής κρίσης αλλά πιστεύω ότι η οικονομική κρίση είναι απλά η αφορμή. Η πραγματική κρίση είναι κυρίως αξιών. Κι αυτό πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει. Η νέα γενιά μπαίνει δυστυχώς σε μια διαδικασία να εγκλωβίζεται στον εαυτό της. Όταν ακούς ότι τα νέα παιδιά έχουν τόσα πολλά ψυχοσωματικά, είναι μία απόδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά. Το να παθαίνεις κρίσεις πανικού στα 15 και στα 16 σου είναι πολύ οδυνηρό, σχεδόν πρωτάκουστο. Αυτό δεν συνέβαινε στους σημερινούς πενηντάρηδες-εξηντάρηδες, είχαν άλλα προβλήματα να αντιμετωπίσουν, ίσως πιο πρακτικά.
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Τώρα το λέμε διάσπαση προσοχής, παλιά αυτά τα παιδιά τα λέγαμε άτακτα. Σήμερα για ένα σωρό φυσιολογικά πράγματα βρίσκουμε «ορισμούς» και όσο περνάει ο καιρός αυτό γίνεται όλο και χειρότερο.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Μου φαίνεται περίεργο – μάλλον αστείο ως ένα σημείο - το γεγονός ότι όταν ήμασταν στα  90’s οι δικοί μας έλεγαν πόσο καλύτερα ήταν κάποια πράγματα όταν ήταν μικροί, που δεν είχαν τόσα πολλά λεφτά, που ήταν όλα πιο απλά, πιο “κοινωνικά” και ξαφνικά εσύ σκέφτεσαι αν θα κάνεις παιδί, επειδή έχεις περάσει από την ευμάρεια που είχαμε συνηθίσει τα προηγούμενα χρόνια και φοβάσαι μήπως δεν μπορείς να του δώσεις αυτά που έπαιρνες εσύ  εκείνες τις εποχές. Ξαναγυρνάει η ζωή μας απ' ότι φαίνεται, ή θα πρέπει να ξαναγυρίσει, στην απλότητα. 

Τι σε θυμώνει πιο πολύ στη σύγχρονη ελληνική – και παγκόσμια – πραγματικότητα; Αν ήταν στο χέρι σου τι θα άλλαζες πρώτο από τα «κακώς κείμενα»;
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Εγώ θα έλεγα η έλλειψη αξιοκρατίας. Αν υπήρχε αξιοκρατία – σε παγκόσμιο επίπεδο – θα μπορούσαν να υπάρχουν συνθήκες εξέλιξης σε όλα τα επίπεδα. Καταρχήν στον ανεπτυγμένο κόσμο θα μπορούσε να βοηθήσει να αξιοποιηθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι στα κατάλληλα στρατηγικά σημεία, που μπορούν να κάνουν τις κατάλληλες “τομές” προς όφελος όλου του πλανήτη. Νομίζω πως η αξιοκρατία είναι μία κατάσταση που κινείται στο επίπεδο του ενστίκτου. Έχει να κάνει με την ιστορικότητα του ανθρώπου. Το καλύτερο ένστικτο που μπορούμε να έχουμε στις μέρες μας είναι ποιες είναι οι αξίες και τι τελικά αξίζει.
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Κοινωνικά ίσως, το να μιλάμε λιγότερο και να ακούμε περισσότερο.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Εγώ συμφωνώ πολύ με τη Νατάσα. Θεωρώ πως ότι κι αν πας να αλλάξεις προκειμένου να ωφελήσεις το κοινό καλό, κάποιον θα βρεις μπροστά σου. Ότι αξίζει για μένα, για την Κατερίνα ας πούμε μπορεί να μην αξίζει, για την Τζο μπορεί να είναι κάπου στο ενδιάμεσο. Το να ακούμε είναι πολύτιμο προσόν και επειδή γενικά είμαστε και σε ένα κλάδο ο οποίος ακόμα και επί σκηνής πρέπει να ακούει....
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Και μάλιστα πολύ καλά....
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ:...είναι σημαντικότατο να μπορείς να ακούς πραγματικά.
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Το μυστικό εκεί κρύβεται όταν παίζεις πάνω στην σκηνή. Να ακούς πρέπει, όχι να προσπαθείς να μιλήσεις. Το ίδιο ισχύει και στη ζωή.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Είναι πάντως πολλά τα πράγματα που ιδανικά θα μπορούσαν και θα έπρεπε να αλλάξουν για τον καθένα από εμάς προσωπικά και κατ’ επέκταση συλλογικά.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ-ΦΑΣΟΗ: Ιδανικά και με βάση όλα αυτά που προειπώθηκαν, νομίζω ότι το πιο σημαντικό είναι να αλλάξει ο καθένας τον εαυτό του. Αυτό είναι πραγματική γνώση. Η γνώση θα σε κάνει ελεύθερο, θα κάνει την κοινωνία μας μία ελεύθερη κοινωνία και τότε θα σεβόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα, θα σεβόμαστε τα πολιτικά δικαιώματα, τότε δεν θα υπάρχουν συγκρούσεις κλπ. Φυσικά τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά. Δεν μπορείς να πεις σε ένα παιδί που βλέπει την οικογένεια του να σφαγιάζεται μπροστά του “οκ, απλά βρες τον εαυτό σου”. Υπάρχει μια οργή μέσα μας, που είναι απόρροια πολλών πραγμάτων. Πρέπει να κατευνάσουμε τη σύγκρουση με τον ίδιο μας τον εαυτό και να εκμηδενίσουμε την οργή.
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Ένας φίλος μου, μου έστειλε πρόσφατα ένα μήνυμα για να μου ευχηθεί καλή επιτυχία και μου έγραψε “Κυρίαρχος είναι ο νους. Ό,τι σκέφτεσαι αυτό είσαι”. Αυτό βέβαια το είπε ο Βούδας, αλλά με λίγα λόγια λέει πολλά.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ζητήσω να μας δώσετε μία συμβουλή/ευχή/σκέψη/ιδέα; για το ΘΕΑΘΗΝΑΙ, που τώρα ξεκινά με την ελπίδα να βάλει τη δική του σφραγίδα σ’ αυτό το πελώριο, πολυφωνικό και πολύχρωμο ψηφιδωτό που ονομάζουμε διαδικτυακή – πολιτιστική - ενημέρωση.
ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΑΚΟΥΔΑΚΗ: Εγώ θα ήθελα να πηγαίνετε και να βρίσκετε νέες ομάδες, να ρωτάτε τη γνώμη των νέων καλλιτεχνών, να τους οδηγείτε όπως κάνατε σήμερα με εμάς να λένε τα πράγματα που αισθάνονται και πιστεύουν, να μην αισθάνονται ότι απαντούν σε κλισέ και να πηγαίνετε και να βλέπετε όλες τις φόρμες της τέχνης ακόμα κι εκείνες που συνήθως δεν γίνονται πολύ γνωστές, γιατί μπορείτε να βοηθήσετε αυτό το διαδικτυακό μιντιακό σύστημα και να αναδείξετε πόσοι πολλοί και ικανοί άνθρωποι στελεχώνουν τον πολιτισμό και ότι δεν περιφέρονται απαραίτητα γύρω από ηχηρά ονόματα, αλλά γύρω από πολλές-πολλές αλήθειες.
ΟΥΣΙΚ ΧΑΝΙΚΙΑΝ: Συμφωνώ πολύ με όλα αυτά που είπε η Τζο. Να αναδείξετε νέες ομάδες αν και προτιμώ τον όρο ομάδες νέων, γιατί από κάποια ήδη υπάρχοντα πολιτιστικά site, έντυπα, μέσα γενικότερα, δεν υπάρχει η ευκαιρία προβολής. Πάνε συνήθως εκεί που πάνε όλοι και όλα τα άλλα περνούν στην αφάνεια. Οπότε οι ομάδες των νέων για μένα είναι πολύ σημαντικές, γιατί όπως ισχύει και στην κοινωνία, οι νέοι είναι πάντα το μέλλον.
ΝΑΤΑΣΑ ΣΦΕΝΔΥΛΑΚΗ: Εγώ αντιλήφθηκα ότι οι ερωτήσεις που μας τέθηκαν σήμερα ήταν από έναν άνθρωπο που ήταν διαβασμένος, με την έννοια ότι ήξερε ποιον θα έρθει να συναντήσει. Αυτό βοηθάει πολύ γιατί έχεις να απαντήσεις σε πράγματα από τα “άλλα”,  τα πιο βαθιά, που μας αφορούν όλους και δεν μένεις στα πάνω πάνω, τα επιφανειακά. Κι αυτό κάνει τη συνέντευξη, τη συνάντηση αυτή, πιο ειλικρινή και ανθρώπινη.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΟΥΒΑΡΗ – ΦΑΣΟΗ: Συμφωνώ με όλα όσα έχουν ειπωθεί και θέλω να προσθέσω ότι αυτό που αντιλήφθηκα σήμερα από εσένα και μέσα από τη συζήτηση που κάναμε, είναι ότι έχεις μεγαλύτερη αγάπη για αυτό που κάνεις , για το θέατρο, την τέχνη, τον πολιτισμό, παρά για να δείξεις μια εικόνα του εαυτού σου και επειδή εμείς είμαστε στα πρώτα μας βήματα, σε σχέση με την Τζωρτζίνα που είναι γνωστή εδώ και αρκετά χρόνια, δεν το συναντάμε συχνά.  Πρέπει με αγάπη να προσεγγίζεις αυτό που θέλεις να μάθεις, γιατί στην ουσία θέλεις να πάρεις μια πληροφορία από τον άλλο και αυτό είναι από μόνο του μία αμήχανη και ταυτόχρονα "ιερή" συνθήκη. Εύχομαι να συνεχίσετε με αγάπη και σεβασμό να κάνετε αυτό που κάνετε. Αν είναι να πετύχει αυτό το εγχείρημα, να ανθίσει και να είναι κάτι πολύ πιο μεγάλο στο μέλλον, απλά θα συμβεί. 
ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ: Καλή σας αρχή!   
​

​Εφηβικό θέατρο εντός των τειχών
Αριστοφάνη "Νεφέλες"
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Τζωρτζίνα Κακουδάκη
Παίζουν: Κυριάκος Σαλής, Νατάσα Σφενδυλάκη, Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, Ουσίκ Χανικιάν, Βασίλης Ψυλλάς

Μετά την «Τριλογία της Ουτοπίας» (Όρνιθες, Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας, Φάουστ) και το πρώτο μέρος της «Τριλογίας της Πραγματικότητας» (Αντιγόνητου Σοφοκλή), η Τζωρτζίνα Κακουδάκη παρουσιάζει στην Εφηβική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου τις Νεφέλες του Αριστοφάνη. 

Τι θέλει ένας νέος να μάθει; Τι θεωρεί ένας «μεγάλος» ότι πρέπει ένας νέος να ξέρει;     
Ποιο εκπαιδευτικό σύστημα καλύπτει και τις δύο ανάγκες; 
Μια επί σκηνής φιλοσοφική και πολιτειακή συζήτηση για το δίκαιο και το άδικο, το απαραίτητο και το άχρηστο, για το συντηρητισμό και την προοδευτικότητα, μέσα από την ιστορία ενός πατέρα, ενός γιου και δύο συστημάτων εκπαίδευσης. 
Μια παράσταση για την παιδεία, για την ανάγκη ανάπτυξης των δεξιοτήτων, της οξυδέρκειας, της κριτικής ικανότητας, της κοινωνικής χειραφέτησης. 

Συντελεστές της παράστασης
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Τζωρτζίνα Κακουδάκη
Σκηνικά-Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Μουσική Σύνθεση: Ανάργυρος Δενιόζος
Μουσική Διδασκαλία: Πυθαγόρας Κωτσούλας
Επιμέλεια κίνησης: Πατρίσια Απέργη, Στέλλα Σπύρου
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, Αθηνά Μπαλτά
Θεατροπαιδαγωγικό υλικό: Ηρώ Ποταμούση

​Παίζουν οι ηθοποιοί:
Κυριάκος Σαλής, Νατάσα Σφενδυλάκη, Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, Βασίλης Ψυλλάς, Στέλιος Δημόπουλος / Ουσίκ Χανικιάν

Η παράσταση παίζεται τις καθημερινές σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε αυλές σχολείων και άλλων κοινωφελών οργανισμών, σε ανοιχτούς χώρους και στο Θέατρο του Νέου Κόσμου και θα συνοδεύεται από θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα για τους θεατές.
Επικοινωνία για οργανωμένες παραστάσεις:
Βασιλεία Τάσκου / Ελένη Μολύβα
Τ:  210 9212900 (καθημερινές 09:00-15:00)
[email protected] / [email protected]

Επίσημος συνεργαζόμενος φορέας:  Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση