ΣΑΚΟΣ SLEEPING BAG ΚΑΙ ΦΥΓΑΜΕ!

της Μαρίας Σούμπερτ
​

​Κάθε 15 του Ιούνη τα σχολεία κλείνουν, οι γιορτές και οι εξετάσεις έχουν τελειώσει, τα παιδιά προετοιμάζονται για την τρίμηνη ξάπλα και ταβανοθεραπεία –κυρίως τα μεγαλύτερα σε ηλικία. Όλα μυρίζουν καλοκαίρι, κάνει ζέστη, το νερό της θάλασσας αστράφτει δροσερό και όλα δείχνουν υπέροχα. Αλλά, όχι, τί; Αυτοί εκεί στη γωνία πίσω από το ευτυχισμένο χαμόγελο του παιδιού που επέζησε για άλλη μια σχολική χρονιά, ποιοι είναι; Α, ναι, υπάρχουν και αυτοί. Οι γονείς. Που με το κλείσιμο των σχολείων πρέπει να ξεθάψουν τρόπους απασχόλησης των παιδιών. Των παιδιών που θα μένουν στο σπίτι, επειδή εκείνοι δουλεύουν και δεν δικαιούνται την ίδια τρίμηνη άδεια. Αν κοιτάξετε όμως και το ευτυχισμένο πρόσωπο του παιδιού στις καλοκαιρινές του διακοπές, θα δείτε πως μετά τις πρώτες μέρες ενθουσιασμού, τα πράγματα γίνονται λίγο βαρετά. Γιατί πόσα παιδιά έχουν ακόμα τη δυνατότητα να πάνε δύο ή και τρεις μήνες στους παππούδες στο χωριό; Ακόμα και οι παππούδες που έρχονται να τα κρατήσουν στο σπίτι, είναι πολύ πιο βαρετοί από τα άλλα παιδιά με τα οποία έκαναν παρέα.
           
Ωραία, πάει η εικόνα. Από ευτυχισμένη εικόνα διακοπών, τώρα πάμε στο λιώσιμο στον καναπέ και τα ατελείωτα «βαριέμαιιιιιιιιιιι» να κάνουν ηχώ στους τοίχους του διαμερίσματος. Γιατί η επιθυμία των διακοπών δεν είναι απλώς να κλείσουν τα σχολεία –τα παιδιά χρειάζονται δραστηριότητες, να παίζουν, να αθλούνται, να συναναστρέφονται με παιδιά της ηλικίας τους.
           
Άρα; Οι διακοπές δεν είναι τόσο ευτυχής συγκυρία ούτε για τους γονείς ούτε για τα παιδιά; Αν θέλουμε να το μεγαλοποιήσουμε, ναι –οι διακοπές είναι μια δύσκολη περίοδος. Όχι μόνο των Χριστουγέννων και του Πάσχα, ακόμα και οι καλοκαιρινές. Κι ας έχουμε την αίσθηση πως το καλοκαίρι όλα είναι πάντα καλύτερα. Εκεί που η ρουτίνα σταματάει, σταματάει και η ασφάλεια τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Μετά τις πρώτες μέρες ξεκούρασης, αρχίζει να διαφαίνεται η ανάγκη και πάλι ενός προγράμματος. Όχι βέβαια εκπαιδευτικού! Αλλά ενός προγράμματος που θα βοηθήσει το παιδί να λειτουργήσει μέσα σε μια ασφάλεια. Αυτό μπορεί να είναι η καθημερινή βόλτα στην παιδική χαρά ή δραστηριότητες μαζί με τους γονείς τα απογεύματα, συναντήσεις με φίλους από το σχολείο και κοινές δραστηριότητες.  
           
Το ερώτημα όμως παραμένει: Τι κάνουν οι γονείς όταν πρέπει να δουλέψουν; Ποιος αναλαμβάνει την φροντίδα των παιδιών; Στις περιπτώσεις αυτές συχνά η λύση δίνεται είτε στα δύο-τριών εβδομάδων κατασκηνωτικά προγράμματα, είτε στα ημερίσια summer camps. Στην πρώτη περίπτωση, που οι περισσότεροι γνωρίζουμε, έχουμε δεν έχουμε προσωπική εμπειρία, τα παιδιά αποχωρίζονται τους γονείς για δύο ή τρεις εβδομάδες –ανάλογα το ασφαλιστικό τους ταμείο ή την οικονομική τους δυνατότητα. Τα παιδιά ζουν σε οργανωμένες κοινότητες, με ομαδάρχες και κοινοτάρχες, έχουν ένα πρόγραμμα δομημένο και βασισμένο σε ομαδικές δραστηριότητες που θα τα βοηθήσουν να κοινωνικοποιηθούν, αλλά και να αθληθούν, να παίξουν θέατρο, να χορέψουν και να τραγουδήσουν. Αντίθετα από τα ημερήσια summer camp, τα παιδιά δεν έχουν καθημερινή επαφή με τους γονείς τους –η ένταξή τους στην ουσία στην κοινοτική αυτή ζωή εξαρτάται από την δομή και τη φιλοσοφία της κατασκήνωσης, από τα παιδιά με τα οποία θα τύχει να συνυπάρξουν και με το κατά πόσο τα ίδιο νιώθουν ασφαλή μακριά από τους γονείς. Ακόμα και παιδιά που έχουν καταφέρει να διαχειριστούν το άγχος αποχωρισμού, μπορεί να δυσκολευτούν και να χρειαστεί να αποχωρήσουν την πρώτη χρονιά από την κατασκήνωση, δοκιμάζοντας ξανά του χρόνου. Συμβαίνουν αυτά και είναι απολύτως φυσιολογικά και αναμενόμενα. Εφόσον το παιδί δεν στοχοποιηθεί που «χαλάει τα σχέδια της μαμάς και του μπαμπά», θα μπορέσει ίσως να δοκιμάσει ξανά την ερχόμενη χρονιά, μεγαλύτερο και το ίδιο και πιο σίγουρο ίσως για τον εαυτό του.
           
Αντίστοιχα και στα ημερήσια summer camps ένα παιδί μπορεί να δυσκολευτεί να προσαρμοστεί –ιδίως παιδιά μικρότερης ηλικίας που θα βρεθούν σε ένα ξένο και διαφορετικό περιβάλλον. Και εκεί όμως –εφόσον συμφωνούν καταρχήν οι γονείς με το πρόγραμμα και τη φιλοσοφία του camp- το παιδί θα πάρει εφόδια, θα κοινωνικοποιηθεί, θα παίξει και θα αποκτήσει μια ρουτίνα.
           
Οπότε τι μένει; Μένει καταρχήν να στηθούν οι γονείς στην ουρά –να έχουν ήδη στηθεί δηλαδή το Μάιο για να ενταχθούν στο κατασκηνωτικό πρόγραμμα του ΟΑΕΔ ή του ασφαλιστικού τους ταμείου, αν και με την ενοποίηση των ταμείων τα πράγματα αναμένεται να αλλάξουν.
           
Όπως μου είπε και μια μαμά, η καλύτερη λύση που βρήκε εκείνη για τα παιδιά της είναι να πηγαίνουν τουλάχιστον με ένα ή δύο φίλους από το σχολείο στην κατασκήνωση, έχοντας πρόσωπα αναφοράς και δημιουργώντας καλύτερες συνθήκες προσαρμογής. Και σκεφτείτε το εξής: δεν είναι δύσκολο μόνο για το παιδί να μείνει μακριά από τους γονείς του σε μικρή ηλικία, είναι ίσως χρήσιμο –εφόσον γίνει σωστά και με σεβασμό στις ανάγκες του - και θα βοηθήσει να γίνει πιο ανεξάρτητο. Συχνά άλλωστε περισσότερο δυσκολευόμαστε εμείς οι γονείς παρά τα παιδιά μας.