ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ SKROW & ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΓΙΕ-ΧΣΙΕΝ Η ΣΤΑΧΤΟΠΟΥΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΑ» ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΡΕΤΡΟ

της Μαρίας Σούμπερτ

Η ιστορία της Σταχτοπούτας στην ευρωπαϊκή παράδοση πάει πολλούς αιώνες πίσω. Από την Ροδόπη που αναφέρεται στον Στράβωνα ήδη από τον 7ο π.Χ. αιώνα, την σκλάβα που παντρεύτηκε τον βασιλιά της Αιγύπτου, στην συλλογή παραμυθιών «Pentamerone» του Ιταλού Giambattisa Basile το 1634 μέχρι και τα παραμύθια του Charles Perrault τον 17ο αιώνα, αλλά και των αδερφών Γκριμ του 19ου αιώνα, η μορφή της κοπέλας που επιβιώνει από τις κακουχίες και την κακομεταχείριση και καταλήγει να παντρευτεί τον άρχοντα της περιοχής, παρουσιάζει μια σταθερότητα.
           
Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστή την Σταχτοπούτα; Τι την ξεχωρίζει στο συλλογικό ασυνείδητο; Και αφορά μόνο τον σημερινό «δυτικό» κόσμο ή απαντάται και σε άλλους πολιτισμούς; 

Την κινεζική παραλλαγή της Σταχτοπούτας, της Γιε-Χσιεν, της κόρης του στρατηγού που ζει με την μητριά της και την ετεροθαλή της αδερφή, αφηγείται ο ο Κινέζος ποιητής Tuan Ch'eng-shih τον 9ο αιώνα. Τοποθετώντας την δράση στην Σανγκάη, σε ένα χωριό φτιαγμένο στις σπηλιές των βράχων, ο πατέρας της Γιε-Χσιεν οφείλει να παντρευτεί δύο γυναίκες, όπως ορίζει ο νόμος. Θα ξεκαθαρίσει όμως στην δεύτερη γυναίκα του πως αγαπάει μόνο την πρώτη, και πως ο έρωτάς του δεν μπορεί να μοιραστεί. Εκείνη θα αδιαφορήσει. Η Γιε-Χσιεν, κόρη της πρώτης γυναίκας, θα βρεθεί λοιπόν να ζει με την μητριά της και την ετεροθαλή αδερφή της, όταν οι γονείς της πεθάνουν. Και φυσικά θα γίνει υπηρέτρια και θα βιώσει απίστευτη κακομεταχείριση. Επειδή όμως είναι πολύ καλή, θα γίνει φίλη με ένα μαγικό χρυσόψαρο, σταλμένο από την νεκρή της μητέρα για να την βοηθήσει. Το μαγικό χρυσόψαρο θα γίνει λοιπόν κατά κάποιον τρόπο η «νεράιδα νονά», ενώ ο βασιλιάς που θα παντρευτεί την κοπέλα θα την ερωτευτεί μονάχα από το χρυσό της παντοφλάκι.

Η μαγεία του συλλογικού ασυνειδήτου λειτούργησε και πάλι αναπαράγοντας μια κοινή ιστορία σε διάφορα σημεία του κόσμου. Η ορφανή κοπέλα που θα ζήσει τα πάνδεινα στα χέρια της μητριάς της, η φροντίδα από την νεκρή μητέρα, το μαγικό ζώο, ο χορός και τα υποδήματα που είναι τόσο φινετσάτα που δεν θα μπορούσαν να χωρέσουν σε άλλο πόδι, ο γάμος με τον βασιλιά είναι ορισμένα από τα βασικά στοιχεία του έργου που βρίσκουν κοινό τόπο και σε άλλες κουλτούρες.
           
Η ίδια η αφήγηση λαμβάνει χώρα την Κινέζικη Πρωτοχρονιά, που πραγματοποιείται στα τέλη Φλεβάρη με τον χορό της Άνοιξης. Για τους Κινέζους –όπως και εμένα μου φαίνεται πολύ λογικό- η χρονιά αλλάζει με την αναγέννηση της φύσης, σε μια μεγάλη γιορτή, όπου παραδοσιακά οι νέοι και οι νέες θα φορούσαν τα καλά τους ρούχα και θα έψαχναν να βρουν τον σύντροφό τους. Πόσο πιο ταιριαστή εποχή λοιπόν για να δω κι εγώ το έργο αυτό, την πρώτη Κυριακή του Μάρτη. 

Το Θέατρο Ρετρό παρουσιάζει την "Γιε-χσιεν", την Σταχτοπούτα από την Κίνα

Ένα άλλο αρκετά διαδεδομένο στοιχείο είναι και το μαγικό ψάρι. Ξεκινώντας από το κήτος που κατάπιε τον Ιωνά, και φτάνοντας στη φάλαινα που φιλοξένησε τον πατέρα του Πινόκιο, το ψάρι που έφαγε το δαχτυλίδι της δύναμης στον Άρχοντα των δαχτυλιδιών, το ψάρι που τρώει το μολυβένιο στρατιωτάκι, αλλά και το τεράστιο γατόψαρο του Big Fish, το πλάσμα αυτό μοιάζει να διακατέχεται από μια μεγάλη δύναμη που εμπνέει την ανθρώπινη φαντασία.
           
Στην Γιε-Χσιεν όμως δεν είναι μόνο το ψάρι per se που τραβάει το ενδιαφέρον. Όταν η μητριά αποφασίσει να το μαγειρέψει, τα κόκαλά του θα συνεχίσουν να μιλούν στην καημένη κοπέλα που νομίζει πως έχει μείνει πια μόνη. Και αυτό το στοιχείο μοιάζει να ταξιδεύει στα χρόνια και τους τόπους όπου συχνά νεκροί φίλοι, συγγενείς και προστάτες να επικοινωνούν με τους ήρωες των παραμυθιών.
           
Ας γυρίσουμε όμως στην Γιε-Χσιεν του Θεάτρου Ρετρό, στο θέατρο Skrow. Αυτή η Γιε-Χσιεν, παίζεται από την Αγγελική Φράγκου, η οποία μάλιστα μοιράζεται όλους τους ρόλους με τον Αλέξανδρο Ζουριδάκη. Οι δύο ηθοποιοί εμφανίζονται σε μια λιτή σκηνή, όπου τρία τέσσερα ρούχα κρέμονται σε μια κρεμάστρα, ένα ζευγάρι παντοφλάκια κατεβαίνει από την οροφή και όπου την κακιά αδερφή παίζει μια τεράστια βεντάλια. Μπερδευτήκατε; Δε χρειάζεται.
           
Η Αγγελική Φράγκου και ο Αλέξανδρος Ζουριδάκης μοιράζονται όλους τους ρόλους, του αφηγητή και όλων των προσώπων του έργου, και τους ερμηνεύουν μπαινοβγαίνοντας στη θεατρική σύμβαση με γρήγορες και αφαιρετικές κινήσεις. Ο Αλέξανδρος Ζουριδάκης θα παίξει ταυτόχρονα την κακιά μητριά και την ετεροθαλή αδερφή, χρησιμοποιώντας ένα κιμονό και μια τεράστια βεντάλια, ενώ η Αγγελική Φράγκου κρατώντας κυρίως το ρόλο της Γιε-Χσιεν θα συμπληρώσει και όποιον ακόμα χρειάζεται. Με μια παράσταση που χωράει σε μια βαλίτσα, όπως αναφέρουν και οι ίδιοι, οι δύο ηθοποιοί βιώνουν μαζί με τους μικρούς θεατές την αγωνία και τη χαρά της Γιε-Χσιεν, θα διαπραγματευτούν αν θα αφηγηθούν τα «δύσκολα» σημεία της παράστασης –για να προστατεύσουν τα παιδιά, όπως κάνουν πια και οι περισσότεροι γονείς- αλλά και θα «τσακωθούν» για το ποιος θα πει τα πιο ενδιαφέροντα πρώτος.
           
Ακολουθεί θεατρικό παιχνίδι, για να βιώσουν και τα ίδια τα παιδιά πολλά από όσα είδαν, όπως για παράδειγμα τον χορό του δράκου. Η Αγγελική Φράγκου μας είπε μάλιστα πως μια παιδική παράσταση χρειάζεται να κλείνει με θεατρικό παιχνίδι, ώστε τα παιδιά να μπορούν να ενσωματώσουν την εμπειρία που παρακολούθησαν. Από παθητικοί θεατές να γίνουν ενεργητικοί συμμετέχοντες. 
           
Θα μπορούσα να γράφω πολλές ακόμα σελίδες για τα σύμβολα και τις συνδέσεις που έκανα, ενώ γελούσα σε πολλές σκηνές, αλλά θα γίνω γραφική.
Πηγαίνετε λοιπόν να την δείτε! 

ΓΙΕ-ΧΣΙΕΝ: Η ΣΤΑΧΤΟΠΟΥΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΑ
Από το Θέατρο Ρετρό
Κυριακή στις 15:00​
 
*Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά 4 έως 8 ετών.
 
Ιδέα-προσαρμογή κειμένου: Αγγελική Φράγκου
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Λάλου
Σκηνοθεσία: Αιμίλιος Αλεξανδρής
Επιμέλεια κίνησης: Μάρθα Κλουκίνα 
Σκηνικά αντικείμενα: Βάλια Παπακωνσταντίνου
Κοστούμια: Βιβέτα Στρατηγού
Σχεδιασμός φωτισμού και φωτογράφιση: Παύλος Μαυρίδης
Διδασκαλία Κινέζικης γλώσσας: Qian Ru Xiao
Εμψύχωση δραστηριοτήτων: Φοίβη Ψευδού
Οργάνωση παραγωγής: Θηρεσία Θεοδώρου
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
 
Ερμηνεύουν:
Αλέξανδρος Ζουριδάκης
Αγγελική Φράγκου
 
Διάρκεια: 45 λεπτά. Ακολουθεί 30 λεπτά θεατρικό παιχνίδι.
Εισιτήρια: €8  Κανονικό
skrow theater  Αρχελάου 5, Παγκράτι, ΤΚ 11635, Αθήνα  T: 210 7235 842