ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ & PERFORMER ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΦΩΤΕΙΝΑΚΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΙΣ ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΛΕΟΡΑΣΕΩΝ ΣΤΙΣ 22 & 23/9

της Λίλας Παπαπάσχου

Η Κατερίνα Φωτεινάκη, είναι δημιουργός και performer (σύνθεση, κιθάρα, φωνή), βραβευμένη στην Ελλάδα και το εξωτερικό για τη δουλειά της πάνω στη μουσική επεξεργασία του λόγου, ενώ από το 2006 ζει και εργάζεται στο Παρίσι. Στις 22 & 23 Σεπτεμβρίου 2018, θα "ανοίξει" τη χειμερινή σεζόν του Κέντρου Ελέγχου Τηλεοράσεων,  του πιο γνήσια εναλλακτικού χώρου της Αθήνας. 

Οι δυο αυτές συναυλίες είναι ιδιαίτερες καθώς σπάνια εμφανίζεται στην Αθήνα. Κάνοντας μια μικρή παρένθεση στο πνεύμα των σόλο εμφανίσεών της, επιλέγει για καθεμία από τις βραδιές έναν αγαπημένο της δημιουργό και τον προσκαλεί για έναν ελεύθερο διάλογο σε μουσικές δικές της, δικές του, άλλων ή κανενός. Σε μία απρόβλεπτη εναλλαγή σόλο και ντουέτου.

Το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου, προσκεκλημένος της θα είναι ο Στάμος Σέμσης (βιόλα, φωνή), με τον οποίο έχει συμπράξει δισκογραφικά αλλά και σε πολλές συναυλίες στη Γαλλία και την Ελβετία.

Την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου, προσκεκλημένος της θα είναι ο Μιχάλης Σιγανίδης (κοντραμπάσο, φωνή), στην πρώτη τους κοινή εμφάνιση, για έναν μουσικό διάλογο με κέντρο το λόγο.

Το "Θεαθήναι" μίλησε μαζί της λίγο πριν τις δύο εμφανίσεις της στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, για ποίηση και μουσική, για τους δύο εκλεκτούς καλεσμένους της, για το αν υπάρχει ιδανικό κοινό, για την Αθήνα που όλο αλλάζει (και μας τρομάζει;), για το φόβο που έχει εγκατασταθεί σαν μαύρο σύννεφο πάνω από την Ευρώπη και για την ξεχωριστή δουλειά της πάνω στη μουσική επεξεργασία του λόγου. Ας τη διαβάσουμε λοιπόν, πριν την ακούσουμε το Σαββατοκύριακο να γεμίζει με την αισθαντική ερμηνεία και  τις ποιητικές μουσικές της,  τη φιλόξενη σκηνή του ΚΕΤ.

---     ---     --- 

Ζείτε κι εργάζεστε στο Παρίσι από το 2006, ενώ σπάνια εμφανίζεστε στην Ελλάδα. Είναι καλύτερες οι συνθήκες στο εξωτερικό για τους καλλιτέχνες ή αυτό αποτελεί ένα δικό μας «αστικό μύθο»;

Δυστυχώς δεν πρόκειται για μύθο. Οι συνθήκες εργασίας είναι σαφώς καλύτερες.
 
Στις 22 και 23 Σεπτεμβρίου το αθηναϊκό κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει δύο συναυλίες, στις οποίες θα φιλοξενηθούν αγαπημένοι σας δημιουργοί για να συμπράξετε μουσικά και…σκηνικά. Μιλήστε μας λίγο για αυτές τις δύο ξεχωριστές εμφανίσεις σας.

(...) “πώς αλλιώς; αφού αγαπιούνται οι άνθρωποι” (Οδ. Ελύτης, “Το Μονόγραμμα”) θα μπορούσε να είναι ο υπότιτλος της συναυλίας αυτής. Ο Στάμος Σέμσης και ο Μιχάλης Σιγανίδης είναι δύο συνεργάτες που ο καθένας από μόνος του είναι ένα σύμπαν.

Ο Στάμος είναι ένας ποιητής του ήχου. Δεν έχω ποτέ ξανά συγκινηθεί τόσο από τον ήχο ενός οργάνου. Μπορεί να παίξει μία κρατημένη νότα στη βιόλα και να πει αυτά που εσύ πασχίζεις να πεις σε μια ολόκληρη συναυλία... Είχα την τύχη να συνεργαστώ μαζί του και δισκογραφικά αλλά και σε τουρνέ σε Γαλλία και Ελβετία πριν 3 χρόνια. Και τώρα ήρθε επιτέλους η ώρα να ξανασυμπράξουμε.

Ο Μιχάλης είναι ένας ποιητής, τελεία. Πέρα από το πόσο καλός κοντραμπασίστας είναι, αυτό που με γοητεύει στη δουλειά του είναι η τόλμη του να τσαλακώνει και να δημιουργεί μέσα απο 3, 4, 5 ταυτόχρονα διαφορετικά ηχητικά επίπεδα ενα ολοκαίνουργιο πεδίο κατανόησης του λόγου. Με τον Μιχάλη Σιγανίδη δεν έχω ούτε την ίδια αισθητική (εγώ είμαι μάλλον πιο λυρική)  ούτε χρησιμοποιούμε ίδια “υλικά” (εκείνος χρησιμοποιεί ήχους και χρώματα που παραπεμπουν πιο πολύ στη jazz μουσική), όμως υπό μία έννοια νιώθω συγγενής του καλλιτεχνικά. Σα να θέλουμε να πάμε στο ίδιο μέρος αλλά από άλλο δρόμο. Είναι λοιπόν μεγάλη μου χαρά που θα συμπράξουμε, έστω και λίγο αυτή τη φορά. Και ελπίζω να επαναληφθεί στο μέλλον.

Το «Aσσόδυο» με τα λίγα που γνωρίζω σχετικά  θεωρείται καλό ζάρι. Στη δική σας περίπτωση όμως συμβολίζει και κάτι άλλο, πολύ πιο προσωπικό, σωστά;

Φέτος το καλοκαίρι έκανα μια μεγάλη περιοδεία, συμπεριλαμβανομένου και του Φεστιβάλ της Αβινιόν όπου έπαιζα δύο διαφορετικές παραστάσεις τη μέρα επί 23 μέρες, αποκλειστικά σόλο, στον... άσσο δηλαδή! Όταν υπήρξε η συζήτηση για το ΚΕΤ, ένιωσα ότι δεν ήθελα άλλο να εμφανιστώ μόνη, αλλά ταυτόχρονα κάτι έπρεπε να παίξω και στην πόλη μου από αυτό το σόλο ρεπερτόριο. Έτσι προέκυψε το “Ασσόδυο”, μια εναλλαγή δηλαδή σόλο και ντουέτου που όμως επειδή πρόκειται μια.. μαγική ζαριά, είναι και απρόβλεπτη (στο τάβλι, όποιος φέρει τη ζαριά ασσόδυο, παίζει και μια ακόμα διπλή ζαριά, όποια ο ίδιος θέλει).

Το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων είναι ένας ιδιαίτερος  χώρος, που διατηρεί την εναλλακτική του ταυτότητά και το αφοσιωμένο κοινό του, σε πείσμα των καιρών που επιβάλλουν τη mainstream οδό ως πιο εμπορική.  Πόση έμπνευση αντλείτε κάθε φορά από το ,κοινό;
 
Παρ' ότι είμαι Κυψελιώτισσα, το ΚΕΤ δεν το έχω προλάβει. Έφυγα από την Ελλάδα πριν ανοίξει. Πιστεύω και υποστηρίζω απόλυτα αυτού του είδους τους χώρους και τους ανθρώπους και είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που υπάρχουν.

Το κοινό, ιδίως στις σόλο εμφανίσεις μου, είναι το Α και το Ω. Μου έχει τύχει να βγω πολύ κουρασμένη στη σκηνή και ενεργειακά να πάρω τέτοια δύναμη που να κάνω μια πολύ καλή συναυλία. Και το αντίστροφο :να βγω ξεκούραστη, ζεσταμένη, με όρεξη και κάποιος πχ. να κοιτάει διαρκώς το κινητό του και να με αποσυντονίσει τελείως.

Τα μουσικά  live έχουν πάντα τον κόσμο τους, σε αντίθεση πολλές φορές με μια θεατρική παράσταση που μπορεί να «πάει» μπορεί και να μην…Πιστεύετε πως αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι η μουσική είναι (μαζί με τη γλώσσα του σώματος) η μόνη «διεθνής» γλώσσα;
 
Συμφωνώ ότι η μουσική είναι ένα είδος αρκετά προσβάσιμο και εύληπτο. Δεν είμαι απολύτως βέβαιη ότι έχει να κάνει με τη διαφορά μουσικής – θεάτρου το ότι κάποιες θεατρικές παραστάσεις δεν έχουν πληρότητα. Ίσως έχει να κάνει και με τον αριθμό των παραστάσεων. Κι έπειτα εξαρτάται και από το είδος του θεάτρου ή της μουσικής. Έχω πάει και στο Μέγαρο Μουσικής σε υπέροχες συναυλίες που δεν έχει καθόλου κόσμο..
 
Υπάρχει αυτό που λέμε «ιδανικό» κοινό για έναν καλλιτέχνη; Μπορεί ο καθένας να επικοινωνήσει με πιο εναλλακτικούς τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης;

Για μένα “ιδανικό” είναι ένα ανοιχτόμυαλο κοινό. Χωρίς προκαταλήψεις. Για παράδειγμα, συχνά με προλογίζουν ως μια συναυλία “μελοποιημένης ποίησης” -που δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που κάνω, αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα- και ξέρω, το βλέπω στα μάτια τους, ότι οι άνθρωποι περιμένουν κάτι “σοβαρό”, “ποιοτικό” και άλλες τέτοιες έννοιες που έχουν έτσι κι αλλιώς χάσει το νόημά τους.

Αντ' αυτού εγώ τους προτείνω κάτι απλό και εύληπτο, που απευθύνεται στις αισθήσεις τους και όχι στο μυαλό τους, και μάλιστα σερβιρισμένο με χιούμορ. Δε μου έχει συμβεί, ευτυχώς, μέχρι τώρα να μην τους... πείσω τελικά. Αλλά τους αισθάνομαι σφιγμένους μέχρι να δεχτούν την πρόταση..
​
Έχει πλάκα ότι άνθρωποι που είναι τελείως ανυποψίαστοι (π.χ. στο δρόμο που έκανα parade στην Αβινιόν) είναι πιο ανοιχτοί και ακομπλεξάριστοι. Αυτό είναι το ιδανικό κοινό για μένα.

Έχετε βραβευτεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό για τη δουλειά σας πάνω στη μουσική επεξεργασία του λόγου. Πείτε μας περισσότερα για αυτή σας τη μελέτη.

Μου αρέσει η λέξη “μελέτη” που χρησιμοποιείτε, γιατί αυτό ακριβώς είναι. Δεν είναι κάποια πρόταση “μελοποίησης” ή κάτι τέτοιο. Είναι η μελέτη της μουσικότητας, και συγκεκριμένα του ρυθμού του ίδιου του λόγου, και δη του έμμετρου. Για μένα, η έμμετρη Ποίηση είναι το μικρό... αδερφάκι της Μουσικής. Και  όσο ένα ποίημα μπορεί να μου τραβήξει την προσοχή για το νόημά του, άλλο τόσο θα με τραβήξει για τη ρυθμική του. Για τις αντιστίξεις που υπάρχουν ανάμεσα στο ρυθμικό παλμό των στίχων και τον τονισμό των λέξεων.

Αυτή τη ρυθμική μελετώ σε κάθε ποίημα που πέφτει στα... νύχια μου, και όταν θεωρώ πως κάπως την αποκωδικοποίησα, πηγαίνω σε ένα επόμενο στάδιο που είναι το να φτιάξω μια δεύτερη μουσική που θα συνοδεύει την πρώτη, αυτή δηλαδή του ίδιου του ποιήματος, και το να βρω πώς αυτό μπορεί να ειπωθεί τονικά εκτός από ρυθμικά.
​
Δεν πρόκειται δηλαδή ακριβώς για τραγούδια, αλλά για έναν τρόπο μουσικής απαγγελίας. Έκανα και κάποια τραγούδια, αλλά τον τελευταίο καιρό, όλο και περισσότερο προσανατολίζομαι σε αυτή τη φόρμα.

Πιστεύετε στις διακρίσεις; Ένα βραβείο μπορεί να λειτουργήσει προωθητικά για έναν καλλιτέχνη;

Και ναι και όχι. Ένα βραβείο ή και οποιαδήποτε “επιτυχία” μπορεί να είναι καταστρεπτική γι' αυτό που είναι το κέντρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας και που εμπεριέχει την αμφιβολία και την ανάγκη για το καινούργιο. 
​

Η βραβευμένη στην Ελλάδα και το εξωτερικό Κατερίνα Φωτεινάκη σε ένα "ασσόδυο" για τρεις..

Πόσο έχει αλλάξει η Αθήνα από την τελευταία φορά που βρεθήκατε στη χώρα μας; Ποια είναι η βασική διαφορά της με το Παρίσι;

Αλλάζει διαρκώς η Αθήνα. Είναι ξεκάθαρα άλλη πόλη από αυτήν που άφησα το 2006.
Η βασική διαφορά που εγώ αισθάνομαι όταν είμαι εδώ, είναι ότι οι άνθρωποι ακόμη και μέσα στην τόσο μεγάλη κρίση, τα προβλήματα και την περιρρέουσα γκρίνια, αναπνέουν, απολαμβάνουν, φλερτάρουν. Στο Παρίσι, αν εξαιρέσουμε τους τουρίστες, ο κόσμος κοιτάει κάτω -ή στο κινητό του- και τρέχει να προλάβει..
 
Βιώσατε την καθημερινότητα του Παρισιού μετά τις σχετικά πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις που συγκλόνισαν για μία ακόμη φορά την παγκόσμια κοινή γνώμη; Είναι ο φόβος η μεγαλύτερη σύγχρονη απειλή;

Θα μπορούσα να σας μιλάω ώρες γι' αυτό που βιώσαμε και που βιώνουμε ακόμα (γιατί τίποτα δεν έχει τελειώσει). Προτιμώ να σας πω μόνο ότι ο τρόπος που ζούμε στην Ελλάδα, το να κυκλοφορούμε δηλαδή χωρίς ελέγχους, χωρίς οπλισμένους στρατιώτες στους σταθμούς, να συναθροιζόμαστε χωρίς να έχουμε σωματικό έλεγχο κλπ κλπ, μου έχει λείψει φριχτά.

​Η μουσική - η τέχνη γενικότερα - είναι τρόπος απόδρασης ή αντιμετώπισης μιας πραγματικότητας που συχνά μας υπερβαίνει;

Προσωπικά την αισθάνομαι σαν μια παράλληλη πραγματικότητα, και πολλές φορές, ναι, σαν μια ανάσα για να μπορέσω να υποστώ την... παράλληλή της.
 
Ας κλείσουμε δημιουργικά & αισιόδοξα! Θα θέλαμε αντί άλλου επιλόγου να αφιερώσετε κάτι πολύ αγαπημένο σας  στους αναγνώστες του Θεαθήναι…

Αφιερώνω το ποίημα “Ευρώπη” του Κωστή Παλαμά, που γράφτηκε εκατό χρόνια πριν και είναι τόσο επίκαιρο...https://soundcloud.com/katerina-fotinaki/20170908-fotinaki-europe
 
Σας ευχαριστούμε και ευχόμαστε καλή επιτυχία σε ό,τι…δημιουργείτε!
​
Εγώ σας ευχαριστώ πολύ.
 

Λίγα λόγια για την Κατερίνα Φωτεινάκη

Σπούδασε Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, μελέτησε τη φωνή της στο Εργαστήρι Φωνητικής Τέχνης του Σπύρου Σακκά και μουσική στο Conservatoire de Gennevilliers. Στην Ελλάδα, διακρίθηκε για την μουσική της δραστηριότητα από διάφορους φορείς, με σημαντικότερο την Ορχήστρα των Χρωμάτων (βραβείο σύνθεσης παιδικού τραγουδιού, 2004). Από το 2006 ζει στο Παρίσι ύστερα από πρόταση για συνεργασία της Angélique Ionatos, με την οποία έχει κάνει δύο δίσκους και πάνω από 200 συναυλίες σε όλη την Ευρώπη. Το 2011 κέρδισε το πρώτο Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Σύνθεσης Τραγουδιού (Ελληνικό Σχέδιο – Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών). Ο προσωπικός δίσκος της ΤΖΙΤΖΙΚΙΑ (Accords Croisés – Harmonia Mundi) επιλέχθηκε από την εφημερίδα Le Monde ως ένας από τους 5 καλύτερους για το 2014 και κέρδισε τη διάκριση “fff” από το μουσικό περιοδικό Telerama. Με το ρεπερτόριο αυτό, παρουσιάστηκε ζωντανά σε κάποια από τα μεγαλύτερα θέατρα του Παρισιού (Théâtre du Chatêlet, Alhambra, Européen), στην γαλλική provence και εκτός Γαλλίας (Μαρόκο, Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Βέλγιο).
 

Ασσόδυο
Κατερίνα Φωτεινάκη ~ Στάμος Σέμσης ~ Μιχάλης Σιγανίδης
Σάββατο 22 και Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2018
21:00 
8 €, 5 €  (φοιτητικό, άνω των 65, κάρτα ανεργίας, κάρτα ΣΕΗ)
 κρατήσεις απαραίτητες στο 213.00.40.496

κέντρο ελέγχου τηλεοράσεων
Κύπρου 91Α & Σικίνου 35Α
11361 Κυψέλη, Αθήνα
213.00.40.496 & 69.45.34.84.45
ΠΡΟΣΒΑΣΗ με αυτοκίνητο: εύκολο παρκάρισμα | με λεωφορείο (στάση Καλλιφρονά): 054, 608, 622, Α8, Β8 | με τρόλεϊ (στάση Καλλιφρονά): 3, 5, 11, 13, 14 | (στάση Πλατεία Κυψέλης): 2, 4 | με ΗΣΑΠ: Άγιος Νικόλαος (15 λεπτά με τα πόδια)
 
https://polychorosket.gr
https://www.facebook.com/tvcontrolcenter/
https://twitter.com/TVControlCenter
https://www.instagram.com/TVControlCenter/
https://www.flickr.com/photos/polychorosket/albums
 
Το γαλλικό συνδικάτο SYNDEAC (Συνδικάτο των Καλλιτεχνικών και Πολιτισμικών Εταιρειών) υποστηρίζει το πρόγραμμα του ΚΕΤ για τη σεζόν 2018-19.
https://www.syndeac.org/