ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ FACE TO….FACES ME ΤΗ ΔΑΝΑΗ ΡΟΥΣΣΟΥ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΙΚΕΤΙΔΕΣ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΔΗΜΟΥ ΑΒΔΕΛΙΩΔΗ

της Λίλας Παπαπάσχου

Μετά την πρόσφατη και εξαιρετικά επιτυχημένη «Ελένη» του Γιάννη Ρίτσου, ο διεθνούς φήμης Έλληνας σκηνοθέτης, Δήμος Αβδελιώδης παρουσιάζει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, από αύριο 12/9 και έως τις 14 Σεπτεμβρίου, την παράσταση «Ικέτιδες» του Ευριπίδη. Η παράσταση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού και ερευνητικού προγράμματος για το Αρχαίο Δράμα και τις Πολιτικές Επιστήμες «Μεγάλες Αφηγήσεις/ Η Επιστροφή Αθήνα_2019».
 
Το «Θεαθήναι» ήρθε face to faces με τη Δανάη Ρούσσου, μία εκ των πρωταγωνιστριών της παράστασης και συνομίλησε μαζί της με αφορμή την αυριανή πρεμιέρα στο ΙΜΚ, για το έργο και τη σημασία του στο δικό μας σήμερα. για τον "μαγικά ρεαλιστικό" κόσμο του χαρισματικού δημιουργού, αλλά και για τις υπόλοιπες καλλιτεχνικές δραστηριότητές της, που είναι πολλές και ενδιαφέρουσες. 
 
Η γνωστή ηθοποιός και σκηνοθέτις μας «ταξιδεύει» σε μια ιδιαίτερη παράσταση που φέρνει στο προσκήνιο το λόγο, αναδεικνύοντας όλη τη δύναμη και τη μουσικότητά του, μέσα από την εντελώς προσωπική και ευφάνταστη καλλιτεχνική ματιά και την πρωτότυπη ερμηνευτική διδασκαλία του καταξιωμένου σκηνοθέτη. 

Χαίρομαι πολύ που μας δίνεται η ευκαιρία να μιλήσουμε - για πρώτη φορά στο Θεαθήναι- με αφορμή την παράσταση «Ικέτιδες» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη, που θα παρουσιαστεί για τρεις μόνο παραστάσεις στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού και ερευνητικού προγράμματος για το Αρχαίο Δράμα και τις Πολιτικές Επιστήμες «Μεγάλες Αφηγήσεις/ Η Επιστροφή Αθήνα_2019». Μιλήστε μας για αυτήν την ξεχωριστή συνεργασία.
 
Δ.Ρ. Είναι μία συνεργασία με γνώριμους συνεργάτες, πάνω σ’ ένα εξαιρετικό κείμενο και σ’ έναν οικείο χώρο που έχει φιλοξενήσει και άλλες παραστάσεις μας κατά το παρελθόν.
 
Έχετε δει φαντάζομαι ταινίες του και εξ'όσων γνωρίζω έχετε συμμετάσχει σε παραστάσεις του Δήμου Αβδελιώδη.
 
Δ.Ρ. Έχω δει όλες τις ταινίες του. Θεωρώ, ότι η ‘’Εαρινή σύναξη των αγροφυλάκων’’ είναι η πιο σπουδαία ταινία του, αλλά ξεχωρίζω ‘’Το δέντρο που πληγώναμε’’ για προσωπικούς λόγους. 

Σε ότι αφορά τις παραστάσεις του ήμουν, σε πολλές από αυτές, μέρος τους είτε ως ηθοποιός είτε ως βοηθός σκηνοθέτη, ενίοτε  και στους δύο ρόλους, αφού η συνεργασία μας με τον Δ. Αβδελιώδη κοντεύει τα 10 χρόνια. Οπότε γνωρίζω το έργο του στο σύνολό του.

Το κοινό γνώρισε και αγάπησε πρώτα το τρυφερό και νοσταλγικό σινεμά του Δήμου Αβδελιώδη και στη συνέχεια τις ενδιαφέρουσες παραστάσεις του, που εισάγουν έναν εντελώς νέο τρόπο εκφοράς του λόγου, με σκοπό την ανάδειξη σημαντικών κειμένων και των ιδεών που αυτά διαχρονικά εκφράζουν, όπως οι «Ικέτιδες» του Ευριπίδη. Σας τρόμαξε καθόλου αυτή η ιδιαίτερη τεχνική του;
 
Δ.Ρ. Η τεχνική αυτή δεν με τρομάζει καθόλου αφού τη γνωρίζω πλέον πολύ καλά. Ο Δ. Αβδελιώδης δουλεύει πολύ πάνω στον λόγο και την ακινησία. Δύο στοιχεία στα οποία βασίζω κι εγώ τις δικές μου παραστάσεις. Πρόκειται για μία φόρμα φοβερά κοπιαστική για το σώμα, στην οποία ωστόσο νιώθω απολύτως ασφαλής καθώς η  ακινησία σου επιτρέπει να φωτίσεις το λόγο και να τον αναδείξεις.  Και η όποια κίνηση, προκύπτει ως μία αναγκαιότητα και όχι ως σπατάλη.  Επιπλέον θεωρώ ότι έχει φοβερό ενδιαφέρον αισθητικά.    
 
Μία αρχαία τραγωδία - πολυπρόσωπη - όπως οι «Ικέτιδες» παρουσιάζεται σε έναν σύγχρονο κλειστό χώρο, από τρεις μόνο ηθοποιούς και εσείς καλείστε να ερμηνεύσετε – αφηγηματικά - παραπάνω από έναν ρόλους.  Μιλήστε μας λίγο για τους ήρωες που υποδύεστε.
 
Δ.Ρ. Η λογική της παράστασης κρατά τρεις γυναίκες ως το σώμα του χορού και μέσα από αυτό το σχήμα ξεπηδούν ένας - ένας οι ρόλοι. Εγώ έχω αναλάβει τον ρόλο του Θησέα, βασιλιά της Αθήνας και της Ευάδνης, βασίλισσα των Μυκηνών. Δύο φωνές εκ διαμέτρου αντίθετες.
 
Τι συμβολίζουν για εσάς οι «Ικέτιδες» του Ευριπίδη; Ποιες είναι οι σύγχρονες «Ικέτιδες»;
 
Δ.Ρ. Οι Ικέτιδες είναι το εγκώμιο του γραπτού νόμου από τον Ευριπίδη για το Δημοκρατικό πολίτευμα. Ο Ευριπίδης στο έργο αυτό θεμελιώνει την ισονομία και την ισότητα. Σήμερα οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της Δημοκρατίας καθώς θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε απόλυτη διατάραξη.
 
Ενώ βλέπουμε συχνά άνδρες ηθοποιούς να υποδύονται γυναικείους ρόλους στο θέατρο, όταν συμβαίνει το αντίθετο αντιμετωπίζεται ως «γεγονός». Αυτό είναι κάτι που σας ενοχλεί;
 
Δ.Ρ. Δεν το αντιλαμβάνομαι ακριβώς έτσι όπως το λέτε. Δεν θεωρώ ότι γενικά αντιμετωπίζονται ως «γεγονός» τέτοιου είδους απόπειρες. Σε αυτήν την παράσταση πάντως δεν υποδυόμαστε τους άντρες, ούτε τους ηλικιακά μεγαλύτερους. Άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν ανέφικτο. Επιπλέον δεν έχει καμία σημασία. Είμαστε φορείς του λόγου και μόνο.

«Ικέτιδες» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη      
12-14 Σεπτεμβρίου ​στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Ο Δήμος Αβδελιώδης, όπως και πολλοί ακόμα αξιόλογοι δημιουργοί, έχουν καταφέρει να έχουν οι ταινίες και οι παραστάσεις τους εξωστρέφεια. Πιστεύετε πως χωρίς εξωστρέφεια, η εγχώρια σκηνή – θεατρική & κινηματογραφική - είναι καταδικασμένη να ανακυκλώνεται, χωρίς ουσιαστική εξέλιξη και προώθηση σε μια μεγαλύτερη αγορά;
 
Δ.Ρ. Η εγχώρια σκηνή θεωρώ ότι είναι καταδικασμένη και ανακυκλώνεται, για άλλους λόγους. Εάν ως εξωστρέφεια λογίζεται ότι κάποιες λίγες παραστάσεις και ταινίες βγαίνουν εκτός, θα έλεγα ότι είναι πολύ μικρός ο αριθμός και αφορά μεμονωμένες, προσωπικές πρωτοβουλίες. Δεν υπάρχει μια συστηματική και μεθοδευμένη τάση προς αυτή την κατεύθυνση. Διότι δεν υπάρχει κρατική υποστήριξη.
 
Ειδικά το φετινό πρόγραμμα του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης είναι εξαιρετικά πλούσιο και περιλαμβάνει μεγάλα ονόματα και αξιοσημείωτες συνεργασίες. Υπάρχουν όμως και αρκετοί ομότεχνοί σας που «σνομπάρουν» παντός τύπου «ιδρύματα» στην τέχνη, εκτός κι αν γίνει δεκτή η πρότασή τους, οπότε και θα σπεύσουν με  προθυμία. Δεν είναι λίγο υποκριτικό όλο αυτό;
 
Δ.Ρ. Δεν είμαι σε θέση να κρίνω ομότεχνους και το πως διαχειρίζονται τις παραγωγές τους. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι τα ιδρύματα είναι σχεδόν μονόδρομος διότι είναι οι μόνοι φορείς, που μπορούν να στηρίξουν παραγωγές. Δεν βρισκόμαστε στην προνομιούχα θέση των σνομπ. Μπορούμε ωστόσο να εξετάσουμε τις τακτικές που ακολουθούν αυτά τα ιδρύματα και ποιες προϋποθέσεις θέτουν προκειμένου να συνεργαστεί κάποιος με αυτά. Αυτό θαρρώ είναι πιο εποικοδομητικό.
 
Εκτός από τις «Ικέτιδες» στο ΙΜΚ, τι άλλο ετοιμάζετε για τη φετινή σεζόν;
 
Δ.Ρ. Τον Οκτώβρη θα φύγουμε με την Ρένα Κυπριώτη και την Ειρήνη Βουρλάκου για τον δεύτερο κύκλο παραστάσεων στις ΗΠΑ, με την παράσταση ‘’My mother’s sin’’ την οποία σκηνοθέτησα και πρωτοπαρουσιάστηκε πέρυσι σε πανεπιστήμια (Harvard, Yale, Columbia, UIC κ.α). Θα σκηνοθετήσω το ‘’Έρως Ήρως’’ του Α. Παπαδιαμάντη, για  περιοδεία  στα νησιά της άγονης γραμμής, μια πρωτοβουλία του Βασίλη Βελούδου.Από τον Γενάρη θα δουλέψουμε με την Όλια Λαζαρίδου πάνω στην παράστασή της ‘’Αντιγόνη’’. Συνεχίζονται και φέτος οι παραστάσεις μας με την Αναστασία Παράβα και το ‘’Paramana Puppet Theatre’’. Και τέλος περιμένουμε την ολοκλήρωση της ταινίας του Δ. Αβδελιώδη ‘’Το σατυρικό δράμα των Αθηνών.
 
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την όμορφη κουβέντα και να σας ζητήσω να κλείσουμε με μια δική σας σκέψη για το τι ακριβώς  θα παρακολουθήσει το κοινό το τριήμερο 12-14/9 στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ευχόμαστε  καλή επιτυχία σε ό,τι κάνετε!
 
Δ.Ρ. Θα παρακολουθήσετε μια παράσταση βασισμένη στον λόγο, με μουσικούς επί σκηνής (Γιάννης Βιλιώτης, Βασίλης Κολοβός) και τους πάντα υπέροχους, ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Δ. Αβδελιώδη.
​
Σας ευχαριστώ πολύ κι εγώ.
 

Η Δανάη Ρούσσου είναι ηθοποιός και σκηνοθέτις.

Δείγμα της δουλειάς της είναι οι παραστάσεις ΜΑ.ΘΥΜΑ (2016), Πλάτωνα, Απολογία Σωκράτη (2016), Ο κήπος του Ραπατσίνι (2017)
 

«Ικέτιδες» του Ευριπίδη, σκηνοθεσία Δήμος Αβδελιώδης Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, 12-14/9
 
«όπου μετράει η γνώμη του καθενός μας
αρκεί να εξυπηρετεί την ευημερία όλων…»
Ικέτιδες του Ευριπίδη (μτφρ Δήμος Αβδελιώδης)
 
Ο Δήμος Αβδελιώδης μεταφράζει και σκηνοθετεί τις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη. Στη σκηνή ανεβαίνουν τρεις ηθοποιοί (Δανάη Ρούσσου, Άρτεμις Ματαφιά, Τζωρτζίνα Λιώση) και δύο μουσικοί (Γιάννης Βιλιώτη, Βασίλης Κολοβός), οι οποίοι αναλαμβάνουν την αφήγηση της δράσης. Η παράσταση στηρίζεται αποκλειστικά στη διαχείριση της εκφοράς του λόγου, ως πρωτογενούς φορέα του νοήματος, που αναδεικνύει τη γήινη απλότητα του Αρχαίου Δράματος. Ο γλύπτης και χαράκτης Αριστείδης Πατσόγλου δημιουργεί τον γεμάτο συμβολισμούς περιβάλλοντα σκηνικό χώρο, τα γλυπτά και τα κοστούμια και ο Βαγγέλης Γιαννάκης την πρωτότυπη μουσική.
 
Πέμπτη 12, Παρασκευή 13, Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
 
Η παράσταση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού και ερευνητικού προγράμματος για το Αρχαίο Δράμα και τις Πολιτικές Επιστήμες «Μεγάλες Αφηγήσεις/ Η Επιστροφή Αθήνα_2019».
 
 Σκηνοθετικό σημείωμα
 
Ο Ευριπίδης μ’ αυτό του το έργο θεμελιώνει την προτεραιότητα και την ανωτερότητα των άγραφων νόμων, δηλαδή τις ηθικές εκείνες αξίες που είναι σύμφυτες με την ανθρώπινη ύπαρξη, ως ζωντανή συνείδηση. Αυτές τις αξίες δεν χρειάζεται να τις μάθει κανείς από κανέναν, αφού τις νοιώθει και αντιδρά φυσικά όπως και με τις άλλες του αισθήσεις.
 
Με την αφορμή ενός τραγικού γεγονότος που συνέβη στους Αργείους, ο Ποιητής καταθέτει όλο το κεκτημένο γνωστικό του οπλοστάσιο από τους μύθους, την ιστορία αλλά και την εμπειρική φιλοσοφία του Πλάτωνα και όλης της πνευματικής ελίτ της εποχής του. Με αυτό τον τρόπο υποδεικνύει το μοντέλο της Δημοκρατίας των Αθηνών ως το μόνο πολίτευμα, που θα μπορούσε να ανταποκριθεί στη δίψα των ανθρώπων για την ευημερία και την ορθή διαχείριση των θεμάτων που ανακύπτουν ανά πάσα στιγμή στις ανθρώπινες κοινωνίες.
 
Οι Ικέτιδες,  μητέρες απ’ το Άργος, που εκλιπαρούν να τους δοθούν τα σκοτωμένα παιδιά τους για να τα θάψουν, δεν μπορούν να εισακουσθούν ούτε απ’ τους νικητές αντιπάλους τους, τους Θηβαίους που το απαγορεύουν, ούτε από κανένα άλλο θεσμό ή Πόλη της Ελλάδας. Μπορούν να εισακουσθούν μόνο από την Αθήνα της Δημοκρατίας.
 
Ο Ευριπίδης καταθέτει παράλληλα πως ο σκοπός κι η λειτουργία του Δημοκρατικού πολιτεύματος δεν είναι κάτι δεδομένο και αυτονόητο, αλλά είναι μια διαρκής, ακατάπαυστη και ενδελεχής υποστήριξη των πανανθρώπινων αξιών.  Οι πολιτικοί ηγέτες κα οι ίδιοι οι πολίτες, πρέπει να κρίνουν και να διακρίνουν με ταχύτητα την ορθή και συνεπή επιχειρηματολογία, από την λογική ανακρίβεια, την κολακεία και την δημαγωγία.
 
Ταυτότητα παράστασης

Ικέτιδες του Ευριπίδη
 
Μετάφραση, δραματουργία, σκηνοθεσία:  Δήμος Αβδελιώδης
Πρωτότυπη μουσική: Βαγγέλης Γιαννάκης
Σκηνικά - Κοστούμια: Αριστείδης Πατσόγλου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κατερίνα Βοσκοπούλου
Ηθοποιοί: Δανάη Ρούσσου, Άρτεμις Ματαφιά, Τζωρτζίνα Λιώση
Μουσικοί: Γιάννης Βιλιώτης, Βασίλης Κολοβός
 
Πού: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Αίθουσα Θέατρο, Πειραιώς 206 (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος,  τηλ.: 210 3418550 και 210 3418579, www.mcf.gr
Πότε: Πέμπτη 12, Παρασκευή 13 και Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου στις 21:00
Είσοδος: Ελεύθερη με απαραίτητη την κράτηση θέσεων στα τηλέφωνα 210 3418550 και 210 3418579
Ιστότοπος Προγράμματος: www.ancientdrama.gr
 
H Πράξη έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΑΤΤΙΚΗ 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης