ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η EUROVISION;

του Χρήστου Σούτου

Η αλήθεια είναι πως το ανωτέρω ερώτημα με έχει απασχολήσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Χωρίς να ανήκα ποτέ σε αυτό το σύνολο, που χαρακτηρίζεται ως το τυπικό κοινό του εν λόγω διαγωνισμού ή να είμαι φανατικός των ειδών της μουσικής που επιλέγουν συνήθως οι συμμετέχοντες  έχω στηθεί αρκετές φορές μπροστά σε μια τηλεόραση, με παρέα πάντα, για να δω το μουσικό αυτό event. Βέβαια τις περισσότερες φορές το έκανα, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, με το χαρακτηριστικό στυλ του λεγόμενου Ελληναρά που περιμένει μια διάκριση και όχι σε περιπτώσεις που η Ελλάδα δεν είχε ελπίδες ή ήταν εκτός τελικής φάσης όπως καλή ώρα στον τελικό του περασμένου Σαββάτου. Το τονίζω αυτό διότι δεν έχω ξεκάθαρη γνώμη για τη φετινή σεζόν και τα τραγούδια που έστειλαν οι χώρες που πήραν μέρος με εξαίρεση ορισμένα από αυτά. 

Πάμε όμως να δούμε τα πράγματα λίγο πιο σφαιρικά. Ο ευρωπαϊκός διαγωνισμός τραγουδιού, όπως είναι ελληνιστί το όνομα της Eurovision, ήρθε στη ζωή μας το μακρινό 1956. Η αρχική σκέψη είχε ως βάση το περίφημο Φεστιβάλ τραγουδιού του Σαν Ρέμο στην Ιταλία. Η πρόκληση της εποχής ήταν κυρίως τεχνολογική και λιγότερο καλλιτεχνική. Σε μια εποχή που οι ψηφιακοί δέκτες δεν υπήρχαν ούτε σαν σκέψη στο μυαλό, οι υπεύθυνοι της EBU, δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση, θεωρούσαν- και έτσι ήταν- ότι το να υπάρξει ταυτόχρονη ζωντανή μετάδοση σε όλα τα μέλη της θα ήταν ένα πραγματικό τεχνολογικό θαύμα. Από τότε μέχρι τώρα βέβαια έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Στο σημείο αυτό καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα ζητήματα. Η Eurovision ποτέ δεν αποτέλεσε αυτό που λέμε πολιτιστικό γεγονός. Πότε δεν ήταν μια συνάντηση της μουσικής κληρονομιάς των συμμετεχόντων. Πότε οι χώρες δεν το αντιμετώπισαν σαν ένα Φεστιβάλ όπου  θα μπορούσαν να φέρουν σε επαφή νέους μουσικούς, καλλιτεχνικά ρεύματα με σκοπό να γίνουν πολιτιστικές ευρωπαϊκές μουσικές συνθέσεις. Ήταν από την αρχή ένα πανηγύρι, άλλοτε με στοιχεία φολκλόρ, άλλοτε με στοιχεία μαζικοποίησης και άλλοτε με στοιχεία μακρινά και άγνωστα στους πολιτισμούς της Ευρώπης. 

Σήμερα πια η ιστορία έχει πάει σε άλλο επίπεδο. Η Eurovision είναι τα τελευταία - αρκετά - χρόνια ο ορισμός της κιτς κουλτούρας. Από ντυσίματα, χορογραφίες, διοργάνωση μέχρι και το κοινό που ταξιδεύει με σκοπό να δει από κοντά το θεσμό, όλα κινούνται γύρω από αυτό το στυλ. Ή για να είμαι πιο δίκαιος το μεγαλύτερο μέρος. Οι καλλιτέχνες που πηγαίνουν προέρχονται κυρίως από την δεξαμενή των μουσικών reality κάθε χώρας. Πλέον θα πρέπει οι ιθύνοντες να σκεφτούν πολύ σοβαρά για το μέλλον του θεσμού. Θα πρέπει πια να κάνουν τη στόχευση πιο ξεκάθαρη. Σε μια εποχή που η Ευρώπη έχει τόσα πολλά σοβαρά προβλήματα να λύσει θεσμοί όπως αυτός θα μπορούσαν να λειτουργήσουν με διαφορετικό τρόπο βοηθώντας προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα σήμερα που στα πιο πολλά ευρωπαϊκά κράτη υπάρχουν μεγάλες προσφυγικές ροές θα μπορούσε η Eurovision να παίξει σημαντικό ρόλο στην "απορρόφηση" των ανθρώπων αυτών συμβάλλοντας με τον τρόπο της στις πολιτιστικές ανταλλαγές μέσω της μουσικής, της παγκόσμιας γλώσσας δηλαδή. Πως; Δίνοντας τη δυνατότητα σε πρόσφυγες να παρουσιάσουν τις μουσικές της πατρίδας τους στα πλαίσια του διαγωνισμού. Ποια η σκοπιμότητα να συμμετέχει για παράδειγμα η Αυστραλία και όχι οι εν λόγω χώρες. Εκτός και αν πια ο ευρωπαϊκός πολιτισμός επιτάσσει να ντύνονται οι άνθρωποι ως πολύχρωμοι, πλουμιστοί παπαγάλοι ή η μουσική του σήμερα είναι κομμάτια που περιλαμβάνουν άναρθρες κραυγές, κακόγουστα κουστούμια, sexy σταρλετίτσες δευτέρας διαλογής, ρατσιστικά σχόλια για υπέρβαρες συμμετέχουσες και άλλα αντίστοιχα και δεν το γνωρίζω....