ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Ή ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ COVID-19

της Λίλας Παπαπάσχου

Το γεγονός ότι βιώνουμε εν έτη 2020 κοσμοϊστορικά γεγονότα, έχει υποβαθμιστεί πλέον σε απλή καθημερινότητα. Όλα γυρίζουν γύρω από το καθιερωμένο, απογευματινό μας ραντεβού με τον καθ' όλα συμπαθή και ειλικρινή μέσα στην απόγνωσή του Σωτήρη Τσιόδρα και τους λοιπούς αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Υγείας, που μας ενημερώνουν για τις εξελίξεις στο “μέτωπο” μιας πανδημίας, που έχει ενώσει και έχει διχάσει κράτη, λαούς και πολίτες χωρών, έχει αναδείξει τους δικούς της "ήρωες" και έχει φέρει στην επιφάνεια εκτός από τις κοινωνικοπολιτικές και πολιτειακές παθογένειες και  μια οικουμενική αλληλεγγύη, πρωτόγνωρη με βάση τα δεδομένα της εποχής, όπως συνήθως συμβαίνει σε ακραίες καταστάσεις σαν αυτή που βιώνει ολόκληρος ο πλανήτης (με ελάχιστες εξαιρέσεις).
​
Σήμερα, 27 Μαρτίου 2020 γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου εγκλωβισμένοι στα σπίτια μας (οι δε λιγότερο προνομιούχοι όπου βρίσκουν και μπορούν), περισσότερο σε κλίμα “πένθους” παρά χαράς, αφού τα θέατρα παραμένουν κλειστά και σκοτεινά, στο πλαίσιο των σχετικών μέτρων για την πρόληψη από την εξάπλωση του COVID-19, του μοναδικού “σταρ” που απ' ότι όλα δείχνουν θα αναδείξει το σωτήριον (δίσεκτο όνομα και πράγμα) τρέχον έτος. Οι άοκνοι και συχνά πλήρως απαξιωμένοι από τον κρατικό μηχανισμό “λειτουργοί” τους , είναι για μία ακόμη φορά αυτοί που θα πληρώσουν τη νύφη (τον γαμπρό εν προκειμένω κορονοϊού γαρ....) βλέποντας να χάνεται προς το παρόν μία θεατρική σεζόν και αγωνιώντας για το τι μέλλει γενέσθαι, ενώ παράλληλα βιώνουν μια άνευ προηγούμενου οικονομική ζημία (για να μην πούμε καταστροφή), η οποία εκτός από τους ίδιους επηρεάζει έμμεσα και όσους ασχολούνται με το χώρο του θεάματος περιφερειακά, είτε πρόκειται για τους υπεύθυνους επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων ή όσους ασχολούνται με την προβολή και ανάδειξη της τέχνης και του πολιτισμού, καλή ώρα site - και μιντιακούς οργανισμούς - που η ύλη τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα καλλιτεχνικά δρώμενα πρωτίστως της χώρας, αλλά και του υπόλοιπου κόσμου. 

Παρ'όλο τον δυσοίωνο πρόλογο, είναι πραγματικά εντυπωσιακό και συγκινητικό ταυτόχρονα πως το θέατρο επιμένει δημιουργικά και “ψυχοθεραπευτικά”, παραμένοντας ζωντανό χάρη στην τεχνολογία που μας το φέρνει στις οθόνες μας, με ολοένα περισσότερους θεατρικούς χώρους να προσφέρουν την ευκαιρία στο κοινό να απολαύσει παραστάσεις....διαδικτυακά!
​
Τώρα θα μου πείτε αυτό δεν είναι θέατρο, είναι “μαγνητοσκοπημένη” παράσταση, δηλαδή κάτι σαν...κινηματογράφος. Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω, αν και τίποτα δεν συγκρίνεται με την αμεσότητα, τη ζεστασιά και την ψυχική και πνευματική ανάταση που χαρίζει στο θεατή η δια ζώσης παρακολούθηση μίας θεατρικής παράστασης. Ελλείψει όμως “ζωντανού” θεάτρου και αντί να χαζοβλέπουμε ότι (δελεαστική ομολογουμένως) σάχλα ή αμερικανιά μας προτείνουν διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες, τις οποίες πληρώνουμε κιόλας, έχουμε μία πρώτης τάξης ευκαιρία και μάλιστα δωρεάν, να παρακολουθήσουμε παραστάσεις που δεν προλάβαμε να δούμε, παλιές και αγαπημένες που θα θέλαμε να ξαναδούμε, αλλά και παραστάσεις ξένων θεατρικών οργανισμών που με την ίδια λογική ανοίγουν τις ψηφιακές πύλες τους για το κοινό, ανά την υφήλιο.

Αξιόλογοι θεατρικοί χώρου όπως το Θέατρο Πορεία, το Θέατρο Σταθμός κ.α. προσφέρουν την ευκαιρία στους τηλε- θεατές να παρακολουθήσουν μέσω των ιστοσελίδων τους και με βάση το σχετικό πρόγραμμα προβολής τους, μερικές από τις πιο γνωστές και επιτυχημένες παραστάσεις τους, ενώ τόσο το  Εθνικό Θέατρο όσο και το Θέατρο Τέχνης διαθέτουν ένα πλούσιο ψηφιακό αρχείο, μέσω του οποίου μπορούμε να παρακολουθήσουμε σημαντικές παραστάσεις, με δημοφιλείς πρωταγωνιστές.

Εμείς πάντως παρακολουθήσαμε ήδη μέσω του poreiatheatre.com τη “Μεγάλη Χίμαιρα”, του Μ. Καραγάτση και'Το Ευχαριστημένο”, της Μαρίνας Καραγάτση – και τα δύο σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου – και πολύ τις “ευχαριστηθήκαμε”!. Όλη αυτή η ονειρική ατμόσφαιρα που διέπει και τις δύο, ο ποιητικός ρεαλισμός και η ποιότητα της εικαστικής απεικόνισής τους, αναδείχτηκε – ανέπαφη - και μας ταξίδεψε στον παράξενα γοητευτικό κόσμο τόσο του Μ. Καραγάτση, ενός σπουδαίου “παραμυθά” που μετέτρεψε τους δαίμονές του σε γεμάτους ενδιαφέρον χαρακτήρες, που παλεύουν κι αυτοί όπως πάλεψε κι εκείνος με τις αντιφάσεις, τα πάθη και το ριζικό τους, αλλά και  το μαγευτικό συγγραφικό σύμπαν της Μαρίνας Καραγάτση, μίας πολύ αξιόλογης και ταλαντούχας δημιουργού που με τη σειρά της πήρε όλο το σκοτάδι μίας φαινομενικά δυσλειτουργικής οικογένειας και το μετέτρεψε σε φως, αγάπη και μεγαλοψυχία, ανάγοντας τη συγχώρεση στην πιο γενναία και απελευθερωτική ανθρώπινη πράξη.
​
Συνδετικός κρίκος και των δύο παραστάσεων ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Θεάτρου Πορεία Δημήτρης Τάρλοου, που με σεβασμό και σοβαρότητα γνώρισε στο αθηναϊκό κοινό – και όχι μόνο – την πολιτιστική κληρονομιά της οικογένειάς του, που συνδέεται άρρηκτα και με την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.  Επόμενη θεατρική στάση η αριστουργηματική"Αγριόπαπια", του Χ. Ίψεν (2017) σήμερα 27/3, ενώ αναμένουμε με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση την Τρίτη 31/3 και την πολυαγαπημένη παράσταση “Το Κτήνος στο Φεγγάρι”, του Richard Kalinoski, σε σκηνοθεσία  Στάθη Λιβαθινού, που αποτέλεσε μία από τις σοβαρότερες αφορμές της ενασχόλησής μου με το θέατρο...(οι αιτίες μάλλον εδράζονται στο παιδιόθεν ανήσυχο πνεύμα μου...μάλλον...)

​Στην ίδια λογική από σήμερα και για μία εβδομάδα το Θέατρο Σταθμός και ο πάντα πρωτοπόρος και "κοινωνικά ευαίσθητος" Μάνος Καρατζογιάννης  σας προσκαλούν μέσα από την ιστοσελίδα του θεάτρου stathmostheatro.gr στις παραστάσεις 'Ο ουρανός και...το Παντελόνι του" των Ιάκωβου Καμπανέλλη και Λούλας Αναγνωστάκη και "Ο ήχος του όπλου" της Λούλας Αναγνωστάκη. 

Με την ευχή να τελειώσει όσο το δυνατόν πιο άμεσα αυτός ο βγαλμένος από ταινίες καταστροφής "εφιάλτης", που μας μετέτρεψε σε "ελεύθερους πολιορκημένους", συνεχίζουμε να παρακολουθούμε θέατρο με αρωγό την τεχνολογία, ελπίζοντας πως σύντομα θα έχουμε ξανά την ευκαιρία να νιώσουμε όλα αυτά τα μαγικά και πρωτόγνωρα συναισθήματα που μας γεννά η πιο "κοινωνική" τέχνη απ' όλες, ανασαίνοντας όλοι μαζί τον ίδιο θεατρικό αέρα, απαλλαγμένο από ιούς "παντός τύπου", γιατί εκτός από τον COVID -19, κυκλοφορούν κι άλλοι "αόρατοι" και "ορατοί" εχθροί, όπως το μίσος, η διχόνοια, η κακεντρέχεια και ο αλληοσπαραγμός, που καλό θα ήταν να εκλείψουν κάποια στιγμή, μαζί με τον κορονοϊό...