Ο ΦΡΑΝΚΟ ΤΖΕΦΙΡΕΛΙ ΈΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 96 ΕΤΩΝ

15/6/2019

γράφουν Λίλα Παπαπάσχου & Χρήστος Σούτος

Γεννημένος στη Φλωρεντία στις 12 Φεβρουαρίου του 1923, ο Τζιανφράνκο Κόρσι, γιος μιας σχεδιάστριας μόδας και ενός εμπόρου μαλλιού και μεταξιού, έγινε παγκοσμίως γνωστός με το όνομα Τζεφιρέλι, λόγω ενός λάθους δημοτικού υπαλλήλου. Η μητέρα του είχε επιλέξει το επίθετο Τζεφιρέτι, από την όπερα του Μότσαρτ "Idomeneo", αλλά οι λιγοστές γνώσεις περί όπερας του υπαλλήλου στο δημοτολόγιο του άλλαξαν το όνομα.

Τα παιδικά του χρόνια δεν ήταν εύκολα, αφού έμεινε ορφανός μόλις από τα έξι του χρόνια και μεγάλωσε χάρη στη φροντίδα της Αγγλικής κοινότητας μεταναστών. Απόφοιτος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών σπούδασε Αρχιτεκτονική και Τέχνη στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, μετά από προτροπή του πατέρα του, σπουδές τις οποίες διέκοψε λόγω πολέμου και έμελλε να μην τελειώσει ποτέ, αφού τον κέρδισε το θέατρο, η όπερα και ο κινηματογράφος. Το 1945 είδε τον Λόρενς Ολίβιε στον Ερρίκο τον Δ' και ήταν τόσο καθοριστική αυτή η ερμηνεία, που τον έκανε να αλλάξει ρότα.

Η ζωή του άλλαξε από τη μέρα που συνάντησε το Λουκίνο Βισκόντι. Ο μεγάλος σκηνοθέτης τον πήρε ως βοηθό του - συνεργάστηκαν σε αρκετές ταινίες - και παρόλο που συνεργάστηκε και με άλλους μεγάλους της χώρας του, όπως ο Αντονιόνι και ο Ροσελίνι, φαίνεται ξεκάθαρα στο έργο του το πόσο είχε επηρεαστεί από τις μεθόδους του Βισκόντι.

Τη δεκαετία του '60 ξεκίνησε να σκηνοθετεί τις δικές του παραστάσεις στο θέατρο, σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη και σύντομα μεταπήδησε στον κινηματογράφο. Πέρα από το θέατρο όμως και το σινεμά, έχει αφήσει σημαντικό έργο και στην όπερα, όπου ειδικά ορισμένες από τις πολλές που σκηνοθέτησε θεωρούνται κλασικά έργα διεθνώς.

Έγινε ιδιαιτέρως γνωστός από τις ταινίες του στον κινηματογράφο, εκεί όπου ξεχωρίζει η ταινία "Ρωμαίος & Ιουλιέτα" του 1968, για την οποία έφτασε μέχρι και την υποψηφιότητα για το βραβείο Όσκαρ, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα μετέφερε στον κινηματογράφο το έργο "Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι" με τους Ρίτσαρντ Μπάρτον και Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η οποία παραμένει έως τις μέρες μας η καλύτερη κινηματογραφική διασκευή του.

Εμβληματικό έργο του αναμφίβολα ήταν "Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ". Η τηλεοπτική αυτή μίνι σειρά διάρκειας 371 λεπτών ήταν αποτέλεσμα Βρετανικής και Ιταλικής παραγωγής και θεωρείται ως η μεγαλύτερη θρησκευτική παραγωγή στην ιστορία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, η οποία αναφέρεται στη Γέννηση, τη Ζωή, τα Πάθη και την Ανάσταση του Ιησού. Τα γυρίσματα κράτησαν πάνω από ένα χρόνο, έγιναν σε Μαρόκο και Τυνησία και η σειρά προβλήθηκε για πρώτη φορά από το ιταλικό κανάλι RAI 1 στις 27 Μαρτίου του 1977. Παρόλο που ήταν υποψήφια για πολλά βραβεία, τόσο στα βρετανικά BAFTA, όσο και στα αμερικανικά ΕΜΜΥ, δεν κέρδισε κανένα. Κέρδισε όμως το μεγαλύτερο βραβείο, αυτό της διαχρονικότητας και της αγάπης του κόσμου, παραμένοντας έως τις μέρες μας σημείο αναφοράς του είδους και η πιο πιστή αναπαράσταση των γεγονότων, δοσμένων με απόλυτο σεβασμό στην ιερότητα του θέματος και στο θρησκευτικό συναίσθημα των απαντάχου πιστών....και μη...

Πέρα από την τέχνη, ο Φράνκο Τζεφιρέλι, είχε λάβει τη διάκριση του Ιππότη από τη Βρετανική Κυβέρνηση το 2004, όταν και έγινε Ταξιάρχης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ υπήρξε και γερουσιαστής του κεντροδεξιού κόμματος "Forza Italia", από το 1994 μέχρι το 2001. Από το 1996, όταν και αποκαλύφθηκε η σεξουαλική του ταυτότητα, προτίμησε να μην μιλά πλέον για την προσωπική του ζωή και θεωρούσε εαυτόν ομοφιλόφυλο και όχι γκέι, όρο που θεωρούσε λιγότερο καλαίσθητο.

Αντιφατική και πολυδιάστατη προσωπικότητα, είχε δεχθεί έντονη κριτική από θρησκευτικές ομάδες για "βλάσφημη εκπροσώπηση των βιβλικών φιγούρων" στις ταινίες του, αλλά και από την διεθνή ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα για την στάση του απέναντι στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία σχετικά με τα ομοφυλοφιλικά ζητήματα.

Για εμάς θα παραμείνει ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού θεάτρου και κινηματογράφου, με έργα τα οποία χαρακτηρίζονται από ποιητικότητα, καινοτομία, ρομαντισμό και υψηλή αισθητική.