ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟ ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΧΡΥΣΙΠΠΟΣ» ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΘΑΝΟΥ ΣΑΜΑΡΑ

4/6/2019

της Λίλας Παπαπάσχου

«Δεν ερωτευόμαστε τους άλλους. Αλλά αυτό, σε αυτούς, που μας λείπει και που ψάχνουμε για εμάς»

Πάνω σε αυτήν την ψυχαναλυτική συνθήκη ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης Θάνος Σαμαράς, δημιούργησε μία παράσταση φεστιβαλικών προδιαγραφών, μία μοντέρνα αναπαράσταση όλων των κλασικών, παραδοσιακών στερεοτύπων στην πλήρη αποδόμησή τους, αποτολμώντας μία πολύσημη σκηνική σύνθεση προορισμένη να διχάσει, να θυμώσει, να προβληματίσει, να ενοχλήσει και να γεννήσει πλήθος παρ-ερμηνειών, κάτι που θεωρώ πως αποτελεί και τη μεγαλύτερη επιτυχία της.

Μετά τον «Ευαγγελισμό της Κασσάνδρας» ο Θάνος Σαμαράς, επέλεξε να καταβυθιστεί ξανά στον γεμάτο πεσιμιστικό λυρισμό, αντικομφορμιστικό λογοτεχνικό κόσμο του Δημήτρη Δημητριάδη, μεταφέροντας για πρώτη φορά στη σκηνή τον «Χρύσιππο». Ποιος είναι αυτός ο σκανδαλωδώς όμορφος νέος που η εμφάνιση του «αιχμαλωτίζει» όσους τον συναντούν – εγκλωβίζοντας και τον ίδιο στο αψεγάδιαστο πορτραίτο του - και γιατί ο Θάνος Σαμαράς επέλεξε να τον αφήσει να λάμψει δια της απουσίας του, επιτρέποντας σε όλους τους άλλους - πλην του ιδίου - να αφηγηθούν την ιστορία του, που είναι εν τέλει η δική τους (η δική μας…) προσωπική ερωτική ενηλικίωση.

Ο Χρύσιππος μεταμορφώνεται εδώ στον ίδιο τον έρωτα, που συμβολίζεται ως ένα πελώριο λούτρινο sex-toy το οποίο άγεται και φέρεται, ικανοποιώντας τις διαφορετικές όψεις της ίδιας διαστροφικής αλήθειας.. Τι είναι κανονικό στον έρωτα; Ποια είναι τα όρια και ποιος τα βάζει.; Πόσο πουριτανοί ή αντίστοιχα πόσο ψευδώς ανοιχτόμυαλοι και προοδευτικοί είμαστε ως άτομα και ως κοινωνίες; Πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος της οικογένειας στην διαμόρφωση της σεξουαλικότητάς του ατόμου; Υπάρχουν μη δυσλειτουργικές οικογένειες;

"Χρύσιππος", του Δημήτρη Δημητριάδη, σε σκηνοθεσία – κίνηση – σκηνικά – κοστούμια – φωτισμούς – ηχητικό σχεδιασμό Θάνου Σαμαρά

Ο απόλυτος εκφραστής του εγχώριου λογοτεχνικού underground, Δημήτρης Δημητριάδης, εμπνεύστηκε το έργο (γραμμένο το 2008) από τον μύθο της απαγωγής του Χρύσιππου, νόθου γιου του Πέλοπα και της νύμφης Αξιόχης, από τον δάσκαλό του Λάιο, ο οποίος τον βίασε, οδηγώντας τον στην αυτοχειρία. Με επίκεντρο το μύθο του Χρύσιππου - που εμφανίζεται σε διάφορες παραλλαγές - αυτού του θεσπέσιου πλάσματος για το οποίο ο Ευριπίδης έγραψε την ομώνυμη μη σωζόμενη τραγωδία του, ο ικανότατος σκηνοθέτης διατηρώντας την κλασική δραματική μορφή του έργου του Δημήτρη Δημητριάδη, ξεκινάει να ξεφυλλίζει ανάποδα (από το τέλος προς την αρχή...) ένα ιδιόμορφο, νοσηρό οικογενειακό άλμπουμ, ενώ παράλληλα ανα-στοχάζεται πάνω στην πιο αληθινή, την πιο βαθιά και ανεξερεύνητη περιοχή του έρωτα και στη σχέση του καθενός από εμάς με αυτόν, μέσα από το ουτοπικό πρίσμα του ερωτευμένου που εξιδανικεύει το αντικείμενο του πόθου του, ακόμα και αν στα μάτια όλων των υπολοίπων δεν είναι παρά μια υπερμεγέθης μαλλιαρή μαϊμού με υπερτροφικό φαλλό... υπερτροφικό «εγώ»…όπως το δει κανείς.

Σε αυτήν την απολαυστικά προβοκατόρικη παράσταση ο Θάνος Σαμαράς στηλιτεύει το «δήθεν» της εικόνας σε όλες του τις εκφάνσεις, με τρόπο επιδεικτικά αυθάδη, αρνούμενος να δώσει φυσική υπόσταση στον κεντρικό ήρωά του, ο οποίος συνδιαλέγεται με τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου ως υπόκωφη «φωνή», ένας ανεπαίσθητος εσωτερικός ψίθυρος ή απλά αντίλαλος των πιο μύχιων σκέψεών τους.

Ο ταλαντούχος καλλιτέχνης ευτύχησε να έχει στη σκηνοθετική του διάθεση ηθοποιούς καθ’ όλα αντάξιους της φήμης τους, που δεν δίστασαν να τολμήσουν μαζί του, ακολουθώντας πιστά το όραμά του και εκθέτοντας τους εαυτούς τους σε σημαντικά ερμηνευτικά ρίσκα, από αυτά που κάθε καλλιτέχνης που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να παίρνει, ασχέτως τελικού αποτελέσματος.

Η ομορφιά είναι στα μάτια αυτού που την βλέπει μας λέει ο Θάνος Σαμαράς, με τον πλέον παιγνιώδη, αυτοσαρκαστικό τρόπο

Η καθηλωτική Ράνια Οικονομίδου ερμήνευσε την μητέρα – μαστροπό, που εκδίδει το ίδιο της το παιδί κλείνοντας η ίδια τα ραντεβού του, περήφανη για την πρωτοφανή του ζήτηση, ενώ την ίδια στιγμή πενθεί τη χαμένη του αθωότητα, αναπολώντας με νοσταλγία και έντονα κτητική διάθεση την παιδική του ηλικία, τότε που το βρέφος Χρύσιππος ήταν απόλυτα εξαρτημένο από το μαστό της, ένα απαλό, ροδαλό κομμάτι σάρκας από τη σάρκα της, Υποδυόμενη μία σχεδόν καρτουνίστικης αισθητικής μητέρα-αρχέτυπο κυριάρχησε στη σκηνή, καταργώντας κάθε έννοια ηλικιακών ή άλλων περιορισμών και επιδεικνύοντας μία τεράστια κινησιολογική και φωνητική άνεση και έκταση, που ανέδειξε την τρυφερότητα, αλλά και την τραγικότητα της μητρότητας, σε όλη την οικουμενική της διάσταση.

Ο Άνδρας του Θανάση Δόβρη και η Γυναίκα της Σοφίας Κόκκαλη, άλλα δύο θύματα της σαγήνης του Χρύσιππου - ή μήπως της δικής τους συμβατικής σχέσης; - διεκδίκησαν μέχρις εσχάτων το πολυπόθητο κορμί του, το οποίο γίνεται και η αφορμή για να συνειδητοποιήσουν το δικό τους ερωτικό τέλμα, την δική τους ερωτική αποχαύνωση. Το άψυχο και μονίμως χαμογελαστό alter -ego του αντι-τραγικού ήρωα του Δημήτρη Δημητριάδη γίνεται βορά στα άπληστα χέρια τους και εμείς βλέπουμε να εκτυλίσσεται μπροστά μας μία σουρεάλ - ελληνική! - πραγματικότητα που είμαστε σίγουροι ότι αφορά πολλά σύγχρονα ζευγάρια.

Στους ρόλους των δύο τακτικών Πελατών του νεαρού πόρνου, ξεχώρισαν οι Νικόλας Μίχας και Μιχαήλ Ταμπακάκης, λειτουργώντας αλληλοσυμπληρωματικά, ως οι μόνοι νηφάλιοι παρατηρητές ενός άχρονου και άτοπου οικογενειακού δράματος, ντυμένοι ομοιόμορφα, ως άλλοι τουρίστες που παρακολουθούν με περιέργεια και γνήσιο ενδιαφέρον ένα ακόμα αξιοθέατο.

Ο Γιάννης Σαμσιάρης σκιαγράφησε το πορτραίτο ενός "ευνουχισμένου" Πατέρα, που παλεύει να ανακτήσει το χαμένο του γόητρο, διεκδικώντας μέσα από ένα κράμα παραφοράς και μιζέριας τους τίτλους ιδιοκτησίας του Χρύσιππου, διασφαλίζοντας τη γενεαλογική προέκτασή του και την διαιώνιση των γονιδίων του.

Η Αγγελική Στελλάτου ως Θεία και ο Νίκος Καραθάνος ως Θείος αντίστοιχα, ενσάρκωσαν τις δύο εκ διαμέτρου αντίθετες όψεις του ίδιου νομίσματος, αποθεώνοντας με τις ερμηνείες τους ο καθένας τον δικό του βαθμό υποκρισίας, με τη μεν Θεία να επιμένει στην άρνηση, ακόμα κι όταν βιώνει την πλέον σοκαριστική αλήθεια και τον δε Θείο να προσπαθεί να καταπιέσει ένστικτα και ορμέμφυτα, αποκρύπτοντας την πραγματική του σεξουαλική - και κοινωνική - ταυτότητα. Ο εξαιρετικός Νίκος Καραθάνος, κυριολεκτικά αγνώριστος, υπηρέτησε με εσωτερικότητα και απόλυτη σοβαρότητα, έναν ρόλο - κλειδί, που συνοψίζει σε ένα και μόνο πρόσωπο τις νευρώσεις, το ενοχικό σύνδρομο και τις ερωτικές αγκυλώσεις του σύγχρονου ανθρώπου.

Ένας θίασος εκλεκτών ηθοποιών ζωντανεύει το μύθο του Χρύσιππου μέσα από την ανατρεπτική σκηνοθετική ματιά του Θάνου Σαμαρά.

Μέσα στο εκτυφλωτικά λευκό αστικό σαλόνι, που δημιούργησε ο Θάνος Σαμαράς, το οποίο θα μπορούσε άνετα να εκληφθεί και ως βεράντα εξοχικού θέρετρου, με τη σημειολογία των σκηνικών αντικειμένων να γυρίζει το μέσα - έξω, ενώ την ίδια στιγμή άνθρωποι με σάρκα και οστά μετατρέπονται σε παράξενες ακτινογραφίες του εαυτού τους, σε ένα ιδιότυπο θέατρο σκιών, που τους απεικονίζει σε οργιαστικές ερωτικές συνευρέσεις, δημιουργώντας συνειρμούς αρχαίων αγγείων και των αντίστοιχων παραστάσεων τους, ο Χρύσιππος του Θάνου Σαμαρά βγάζει την μάσκα της προσποίησης, αποκαλύπτοντας τη σταδιακή μεταμόρφωση μίας "μαϊμούς" σε περήφανο και ελεύθερο "άλογο" - χρυσό ή μαύρο δεν έχει σημασία - που καλπάζει μακριά από καθετί το...fake...

Απόψε στις 21.00, ο "Χρύσιππος"¨του Δημήτρη Δημητριάδη και του Θάνου Σαμαρά δίνει την τελευταία του παράσταση. Όσοι τολμηροί προσέλθετε....

Συντελεστές
Σκηνοθεσία – Κίνηση – Σκηνικά – Κοστούμια – Φωτισμοί – Ηχητικός σχεδιασμός Θάνος Σαμαράς
Βοηθός σκηνοθέτη Αμαλία Βλάχου
Βοηθός σκηνογραφίας Δήμητρα Κουτσόγεωργα
Βοηθός ενδυματολογίας Κωνσταντίνα Μαρδίκη
Βοηθός φωτισμού Γιώργος Αγιαννίτης
Εκτέλεση παραγωγής Κατερίνα Μπερδέκα
Οργάνωση παραγωγής Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη
Εκτέλεση animation Δημοσθένης Βάγιας, Φωτεινός Χιώλος

Παίζουν Ράνια Οικονομίδου, Μιχαήλ Ταμπακάκης, Νικόλας Μίχας, Θανάσης Δόβρης, Σοφία Κόκκαλη, Γιάννης Σιαμσιάρης, Αγγελική Στελλάτου, Νίκος Καραθάνος

Πειραιώς 260
Χώρος Δ
21.00