ΘΕΑΘΗΝΑΙ ΠΡΟΣΩΠΑ SUE JENNINGS

της Μαρίας Σούμπερτ

Όταν τη δεκαετία του 1990 έπεσε το Ανατολικό Μπλοκ, αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο με τα ορφανοτροφεία της Ρουμανίας, γεμάτα υποσιτισμένα παιδιά, με τις κούνιες που είχαν μέσα τους έως πέντε έξι παιδιά δεμένα από τα κάγκελα· παιδιά σε βαθιά κατάθλιψη. Η είδηση αυτή ήταν σοκαριστική. Όχι απλώς για την κοινή γνώμη, αλλά και για τους ανθρώπους που χρόνια ολόκληρα δούλευαν με παιδιά, που ανέπτυσσαν καινοτόμες μεθόδους προσέγγισης και αντιμετώπισης των δυσκολιών τους. Όταν λοιπόν είσαι η Sue Jennings, αυτό που κάνεις είναι να πας στη Ρουμανία.

Η Sue Jennings δραστηριοποιείται στο χώρο του επαγγελματικού θεάτρου, της παιγνιοθεραπείας, της δραματοθεραπείας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας για περισσότερα από 50 χρόνια. Είναι πρωτοπόρος της παιγνιοθεραπείας και της δραματοθεραπείας στην Ευρώπη και την Ασία. «Είμαι μια από τις πρωτοπόρους της Δραματοθεραπείας στην Μ. Βρετανία (το άτομο που έβαλε τις λέξεις σε σειρά ήταν ο Peter Slade, πρωτοπόρος στο Δράμα για παιδιά)», μας διευκρινίζει. «Ξεκίνησα δουλεύοντας σε ειδικά σχολεία και δημοσιεύοντας βιβλία για το Θεραπευτικό Θέατρο, που στην πορεία μετεξελίχθηκε σε Δραματοθεραπεία (τέλη δεκαετίας 60, αρχές 70). Έφερα τη Δραματοθεραπεία στην Ελλάδα, τη Ρουμανία και την Τσεχία. Το 1995 κυκλοφόρησε σε βιβλίο η διδακτορική μου έρευνα πάνω  στη σημασία του αναπτυξιακού παιχνιδιού και την ισχυρή της επιρροή».

Παράλληλα με τη δραματοθεραπεία όμως την απασχόλησε πολύ και η παιγνιοθεραπεία. «Υπήρξα πρωτοπόρος και στην Παιγνιοθεραπεία στη Μ. Βρετανία και η σημασία της νευροεπιστήμης στη θεραπεία προέκυψε έπειτα από μια νέα έρευνα με τα παιδιά των ορφανοτροφείων της Ρουμανίας. Το τελευταίο μου βιβλίο πάνω στο Νευροδραματικό Παιχνίδι εκδόθηκε το 2011 «Υγιείς Δεσμοί και Νευρο-Δραματικό Παιχνίδι», και κυκλοφορεί τώρα και στα ελληνικά. Αυτό βασίστηκε σε μια έρευνα των περασμένων έξι χρόνων», συμπληρώνει. Έχοντας να αντιμετωπίσει στη Ρουμανία παιδιά με βαθιά κατάθλιψη, παιδιά που το σκάνε από τα ορφανοτροφεία, γιατί η ζωή στους δρόμους είναι καλύτερη, παιδιά που δεν τα έχει κρατήσει κανείς ποτέ, που δεν τα έχει χαϊδέψει και νανουρίσει η Sue Jennings οδηγήθηκε στην ανάπτυξη του Νευρο-Δραματικού Παιχνιδιού, για το οποίο μιλάει στο βιβλίο της που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παρισιάνου. «Το Νευρο-Δραματικό Παιχνίδι αφορά τα αναπτυξιακά στάδια που περνάνε όλα τα παιδιά, μέσα από τα οποία αναπτύσσουν υγιείς δεσμούς· παιδιά που δεν έχουν περάσει αυτά τα στάδια έχουν συναισθηματικά προβλήματα, συμπεριφορικές δυσκολίες και συχνά είναι απομονωμένα και μοναχικά. Θεωρώ την ανάπτυξη του ΝΔΠ ως το πιο σημαντικό μου έργο τώρα –είναι η βάση όλων των τεχνών, θεραπειών μέσω τέχνης, του παιχνιδιού και της παιγνιοθεραπείας», λέει. Και πράγματι η υγιής ανάπτυξη ενός βρέφους, από την εμβρυική του ακόμα κατάσταση εξελίσσεται σύμφωνα με τα στάδια που η ίδια περιγράφει στο βιβλίο της. Μέσα από την ακοή, την επαφή, τη ρυθμική και τη μουσική, το βρέφος αναπτύσσεται ψυχοσυναισθηματικά και βιώνει αρμονικά τον πρωταρχικό του δεσμό με τη μητέρα. Ταυτόχρονα όμως, παιδιά που δεν έχουν βιώσει τα στάδια αυτά, μπορούν να τα βιώσουν μέσα στη θεραπεία, σε ένα σχήμα ενός φροντιστή για κάθε παιδί, και μαζί να περάσουν μέσα από τη διαδικασία αυτή, βοηθώντας στην ουσία το παιδί να φτάσει μια συναισθηματική ωρίμανση.

Μεγάλο κομμάτι της έρευνάς της έχει βασιστεί και σε παλαιότερες εμπειρίες, όταν έζησε για δύο χρόνια μαζί με τα παιδιά της με την ιθαγενή κοινότητα των Senoi Temiar στη Μαλαισία, όπου διερεύνησε τις τελετουργίες, το θέατρο και τις μεταμορφώσεις μέσα από τις παραδόσεις τους. Ιδιαίτερη είναι η αναφορά που κάνει στον τρόπο ανατροφής των παιδιών –ιδιαίτερη γιατί διαφέρει εντελώς από την δυτική ανατροφή που εμείς γνωρίζουμε. Τη ρωτήσαμε λοιπόν πόσο διαφορετικό είναι ένα «υγιές» παιδί της μαλαισιανής κοινότητας των Temiar και πόσο διαφέρει από ένα δυτικό παιδί. «Σημαντική ήταν η επιρροή των πεποιθήσεων και του τρόπου ζωής των Temiar πάνω στα παιδιά, η σημασία της κοινοτικής ζωής, όπου μοιράζονται κοινές αξίες, ένα μη ανταγωνιστικό ήθος και μια παιδοκεντρική αντίληψη στον τρόπο ανατροφής. Ο πρωταρχικός δεσμός είναι πολύ δυνατός και δίνουν μεγάλη σημασία στην οικογενειακή ζωή. Ο χορός και το τραγούδι είναι σύνηθες στην ζωή των Temiar», μας εξηγεί. «Αυτό που συμβαίνει δυστυχώς είναι πως συχνά η καλή πρόθεση των Temiar γίνεται αντικείμενο εξαπάτησης και αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε κρίση καθώς αποψιλώνεται ολοένα και περισσότερο από το τροπικό δάσος μέσα στο οποίο ζουν προκειμένου να δημιουργηθούν φυτείες φοινικέλαιου. Καταστρέφονται τα σπίτια των Temiar και μολύνονται τα ποτάμια τους. Έχουν παρατηρηθεί βιαιότητες από ξένους, συμπεριλαμβανομένων δασκάλων ενάντια στα παιδιά των Temiar», και προσθέτει, «Τα παιδιά των δυτικών κοινωνιών ανατρέφονται με έμφαση στην ατομικότητα, τον εκπαιδευτικό ανταγωνισμό, μεγαλύτερη ευθύνη των φροντιστών τους και ζητήματα γύρω από τους ασφαλείς δεσμούς. Υπάρχει μεγάλη αύξηση στην παιδική παχυσαρκία και εξάρτηση από τη ζάχαρη. Δίνεται λιγότερη έμφαση στην φυσική άσκηση, αλλά και στην τέχνη στη ζωή και την εκπαίδευση».

Δεν υπάρχει λοιπόν σωστό και λάθος, όλες οι επιλογές και οι τρόποι έχουν τις δικές τους επιπτώσεις –θετικές και αρνητικές- στον ψυχισμό ενός παιδιού. Το σημαντικότερο όμως είναι πως πλέον κατέχουμε –ή αρχίζουμε να διερευνούμε με πιο σταθερά βήματα- τους διάφορους εκείνους τρόπους που μπορούν να κατανοήσουν ένα παιδί και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, αλλά και να προτείνουμε τρόπους που να μπορούν να το βοηθήσουν να αναπτυχθεί συναισθηματικά.
 
Για το Νευροδραματικό Παιχνίδι μπορείτε να αναζητήσετε περισσότερες πληροφορίες στο www.neurodramaticplay.com
 
Το βιβλίο «Υγιείς Δεσμοί και Νευρο-Δραματικό Παιχνίδι» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παρισιάνου. Την σειρά βιβλίων δραματοθεραπείας και παιγνιοθεραπείας επιμελείται ο ψυχίατρος και δραματοθεραπευτής Στέλιος Κρασανάκης
ISBN:  9789605830502
Τιμή: 32 €